Các chi bộ khẩn trương lãnh đạo, chuẩn bị lực lượng, tiếp tục đào tạo, bồi dưỡng cán bộ, tích cực vận động nhân dân nhằm tạo ra những điều kiện thuận lợi cho cuộc khởi nghĩa giành chính quyền khi thời cơ đến.

Nhân dân Hải Phòng mít tinh trong ngày giành chính quyền tháng 8-1945. (Ảnh minh họa/tư liệu Bảo tàng lịch sử quốc gia).

Tỉnh ủy Tân An chỉ đạo các chi bộ ở Tân An vận động quần chúng đóng góp xây dựng quỹ để mua sắm vũ khí, trang bị cho lực lượng tự vệ, du kích. Bằng số tiền thu được, đảng bộ đã mua được một máy in đặt cách thị xã Tân An (nay là thành phố Tân An, tỉnh Long An) 3km để in ấn các tài liệu của xứ ủy, tuyên truyền đến các cơ sở đảng và quần chúng nhân dân trong tỉnh cùng một số tỉnh lân cận. Các chi bộ đảng lãnh đạo các cơ sở cách mạng rèn vũ khí, thành lập những đội tự vệ, du kích tại các làng để hỗ trợ phong trào đấu tranh của quần chúng, theo dõi tình hình của phát xít Nhật và tay sai. Các chi bộ đảng còn thông qua các tổ chức quần chúng yêu nước vận động nhân viên, binh lính, sĩ quan người Việt, kể cả binh lính, sĩ quan Nhật, vừa để nắm tình hình, vừa thu, lấy súng của địch trang bị cho tự vệ, du kích trong tỉnh. Các cơ sở đảng của ta còn nắm được lực lượng thanh niên tiền phong (vốn là một tổ chức do tay sai của Nhật thành lập), tuyên truyền, vận động họ tham gia vào các phong trào đấu tranh của nhân dân.

Trước thời cơ thuận lợi, thực hiện chỉ thị của Trung ương Đảng và Lệnh Tổng khởi nghĩa, Tân An được Xứ ủy Nam Kỳ chọn làm điểm giành chính quyền ở Nam Kỳ để thăm dò thái độ và phản ứng của Nhật. Ngày 21-8-1945, dưới sự lãnh đạo của các chi bộ đảng, nhờ chuẩn bị chu đáo, có lực lượng tự vệ và du kích hỗ trợ, đồng thời làm tốt công tác binh vận, quần chúng ở Tân An đã tiến hành cuộc khởi nghĩa và nhanh chóng giành thắng lợi. Những quan chức đứng đầu chính quyền bù nhìn tại tỉnh Tân An bị bắt giữ, ta hoàn toàn làm chủ, giành chính quyền tại tỉnh lỵ Tân An. Sáng 22-8-1945, hơn 4.000 người với tầm vông, giáo mác, mang cờ đỏ sao vàng tập trung tại sân vận động ở tỉnh lỵ Tân An tham gia cuộc mít tinh chào mừng cách mạng thành công. Đại diện Ủy ban Hành chính lâm thời tỉnh Tân An tuyên bố: Chính quyền Tân An đã về tay nhân dân!

Việc giành chính quyền ở Tân An thắng lợi nhanh chóng là do Đảng bộ và Mặt trận Việt Minh thực hiện tốt những chủ trương, chính sách của Đảng trong việc phát động quần chúng, phân hóa, cô lập kẻ địch. Để giữ vững được chính quyền cách mạng, Ủy ban Hành chính tỉnh Tân An đã thực hiện một số chính sách nhằm ổn định tình hình và chuẩn bị cho cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp trở lại xâm lược.

HƯƠNG NGÂN (theo tài liệu của Ban Tuyên giáo Tỉnh ủy Long An)