Những năm qua, công tác TMBP luôn được Đảng ủy, Bộ tư lệnh BĐBP, cấp ủy, chỉ huy cơ quan tham mưu trong BĐBP tập trung lãnh đạo, chỉ đạo chặt chẽ và triển khai thực hiện đồng bộ trong quản lý, bảo vệ chủ quyền lãnh thổ, ANBG quốc gia; tham mưu tác chiến, huấn luyện; xây dựng lực lượng và bảo đảm phục vụ chỉ huy toàn diện, vững chắc trên các nội dung sau:

Công tác tham mưu tác chiến và quản lý, bảo vệ biên giới, vùng biển: Chủ động theo dõi nắm chắc, dự báo sát đúng tình hình; kịp thời tham mưu, đề xuất báo cáo Quân ủy Trung ương, Bộ Quốc phòng những chủ trương, giải pháp về bảo vệ biên giới quốc gia và xây dựng BĐBP vững mạnh; tổ chức quản lý, bảo vệ vững chắc chủ quyền lãnh thổ, ANBG, vùng biển, đảo; chỉ đạo xử lý, giải quyết có hiệu quả các tình huống, sự kiện nảy sinh trên biên giới, vùng biển không để bị động, bất ngờ. Duy trì nghiêm chế độ trực sẵn sàng chiến đấu (SSCĐ); bảo vệ an toàn các ngày lễ, tết, các sự kiện chính trị quan trọng. Đặc biệt, triển khai kế hoạch điều động tăng cường lực lượng, phương tiện phòng, chống dịch Covid-19; duy trì các tổ, chốt tuần tra, kiểm soát chặt chẽ tại các đường mòn, lối mở, không để dịch bệnh lây nhiễm qua biên giới, xâm nhập vào nội địa; huy động nhân lực, phương tiện tham gia diễn tập trong tác chiến bảo vệ biển, đảo. Hàng năm, triển khai diễn tập chỉ huy-tham mưu cho BĐBP các tỉnh, thành phố và tham gia diễn tập khu vực phòng thủ (KVPT) đạt kết quả tốt; diễn tập liên hợp chống khủng bố, di cư tự do bảo đảm an toàn, sát thực tiễn.

Cán bộ, chiến sĩ Đồn Biên phòng Thổ Châu, Bộ đội Biên phòng Kiên Giang tuần tra, giữ gìn an ninh trên đảo. Ảnh: Hồng Hiếu

Phối hợp với các quân khu, quân binh chủng trong xây dựng KVPT, tác chiến, SSCĐ. Chỉ đạo các đơn vị phối hợp, hiệp đồng với bộ chỉ huy quân sự các tỉnh, thành phố có biên giới, bờ biển khảo sát, quy hoạch công sự trận địa đồn biên phòng. Thực hiện có hiệu quả công tác phòng, chống, khắc phục hậu quả, giảm nhẹ thiên tai và tìm kiếm cứu hộ, cứu nạn được chính quyền địa phương và nhân dân đánh giá cao.

Quán triệt quan điểm, chủ trương, chính sách đối ngoại của Đảng và đối ngoại quốc phòng (ĐNQP), công tác ĐNBP được triển khai linh hoạt, sáng tạo, hiệu quả. Thường xuyên duy trì trao đổi, hội đàm theo 3 cấp (Bộ tư lệnh, Bộ chỉ huy BĐBP tỉnh và đồn biên phòng) với lực lượng bảo vệ biên giới của các nước láng giềng, giải quyết kịp thời các vụ việc với tinh thần đoàn kết, hữu nghị, không để xảy ra các điểm nóng trên biên giới. Tham mưu cho Bộ Quốc phòng tổ chức tốt Chương trình Giao lưu hữu nghị quốc phòng biên giới Việt Nam-Trung Quốc; Giao lưu hữu nghị biên giới với Lào và Campuchia; Giao lưu Biên cương thắm tình hữu nghị. ĐNBP thực sự là điểm sáng trong quan hệ quốc phòng giữa Việt Nam với các nước láng giềng, góp phần xây dựng biên giới hòa bình, hữu nghị, hợp tác và phát triển.

Công tác huấn luyện, xây dựng chính quy và chấp hành kỷ luật: Đổi mới nội dung huấn luyện-đào tạo theo phương châm “Cơ bản, thiết thực, vững chắc”; chú trọng huấn luyện các biện pháp nghiệp vụ biên phòng; hoàn thiện chương trình đào tạo các bậc học, bảo đảm tính hệ thống giữa các trường trong BĐBP với các trường quân đội; đổi mới chương trình huấn luyện cơ bản và phương pháp điều hành huấn luyện ở đồn biên phòng; tập trung huấn luyện chuyên sâu cho các đội công tác; kết hợp chặt chẽ huấn luyện với làm nhiệm vụ thường xuyên… hướng dẫn, kiểm tra các đơn vị triển khai thực hiện công tác huấn luyện và tổ chức tốt hội thao, hội thi các cấp có chất lượng, đạt kết quả cao. Tham mưu cho Đảng ủy, Bộ tư lệnh lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện nhiệm vụ xây dựng đơn vị điểm vững mạnh toàn diện “mẫu mực, tiêu biểu”; thường xuyên chấn chỉnh tình hình chấp hành kỷ luật, pháp luật và bảo đảm an toàn tạo bước chuyển biến tích cực, tương đối toàn diện trong các đơn vị.

Công tác xây dựng lực lượng luôn được quan tâm, chú trọng và triển khai toàn diện đáp ứng yêu cầu của lãnh đạo, chỉ huy các cấp, nhất là tham mưu cho Quân ủy Trung ương, Bộ Quốc phòng trình Chính phủ ra Nghị quyết số 16/NQ-CP ngày 29-4-2020 ban hành Chương trình hành động thực hiện Nghị quyết số 33-NQ/TW về Chiến lược bảo vệ biên giới quốc gia, tạo được sự đồng thuận, ủng hộ của các cấp, các ngành đối với BĐBP. Hệ thống văn bản quy phạm pháp luật về quản lý, bảo vệ biên giới tiếp tục được hoàn thiện; đặc biệt là tham mưu tổng kết 20 năm thi hành Pháp lệnh BĐBP, triển khai xây dựng Dự án Luật Biên phòng Việt Nam. Nghiên cứu xây dựng các đề án, phương án, cơ chế về quản lý, bảo vệ biên giới và tổng kết 10 năm hoàn thành công tác phân giới cắm mốc, thực hiện 3 văn kiện pháp lý biên giới đất liền Việt Nam-Trung Quốc.

Tham mưu, hướng dẫn triển khai thực hiện đề án quy hoạch đồn, trạm biên phòng; đề án tổ chức lực lượng BĐBP và các quyết định của Bộ Quốc phòng, Bộ Tổng Tham mưu về tổ chức, biên chế cho từng cấp, từng đơn vị theo hướng tinh, gọn, mạnh; bảo đảm quân số, trang bị cho các đơn vị đủ khả năng SSCĐ, quản lý và bảo vệ vững chắc biên giới quốc gia trong mọi tình huống. Mặt khác, công tác bảo đảm phục vụ chỉ huy trong thực hiện nhiệm vụ của BĐBP cũng luôn được chú trọng, đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ thường xuyên và đột xuất.

Thời gian tới, tình hình thế giới và khu vực dự báo tiếp tục diễn biến phức tạp, khó lường. Sự chống phá của các thế lực thù địch, phản động, cơ hội chính trị… đặt ra nhiều thách thức mới cho nhiệm vụ quản lý, bảo vệ chủ quyền, ANBG quốc gia. Tình hình thời tiết, khí hậu, thiên tai, dịch bệnh, ô nhiễm môi trường, đặc biệt là dịch Covid-19... tác động toàn diện tới mọi mặt hoạt động của quân đội, của BĐBP. Trên các tuyến biên giới, vùng biển đảo, hoạt động của các loại tội phạm, nhất là tội phạm có tổ chức, xuyên quốc gia, an ninh phi truyền thống, tội phạm về ma túy, mua bán người có xu hướng gia tăng; các hoạt động vi phạm hiệp định về quy chế biên giới, di cư tự do, xuất nhập cảnh trái phép, vi phạm chủ quyền biển, đảo tiếp tục diễn biến phức tạp, khó kiểm soát..., công tác TMBP đòi hỏi phải được tiếp tục đổi mới, nâng cao chất lượng tham mưu, đề xuất, tích cực và chủ động hơn nữa để thực hiện thắng lợi nhiệm vụ công tác biên phòng và xây dựng lực lượng BĐBP trong tình hình mới. Cấp ủy, chỉ huy cơ quan tham mưu các cấp cần đề cao trách nhiệm chính trị, đoàn kết, thống nhất, tập trung lãnh đạo, triển khai quyết liệt, đồng bộ các nội dung, giải pháp cơ bản sau:

Một là, tiếp tục tham mưu đề xuất, chỉ đạo các đơn vị thực hiện tốt nhiệm vụ tham mưu tác chiến và quản lý, bảo vệ vững chắc biên giới, vùng biển.

Quán triệt, nắm vững quan điểm, chỉ thị, nghị quyết của Đảng, Nhà nước, Quân ủy Trung ương, Bộ Quốc phòng về công tác quân sự, quốc phòng và công tác biên phòng. Tham mưu, chỉ đạo, hướng dẫn các đơn vị thực hiện nhiệm vụ quản lý, bảo vệ chủ quyền lãnh thổ, ANBG quốc gia. Tích cực, chủ động làm tốt công tác nắm, dự báo tình hình từ sớm, từ xa. Thực hiện nghiêm chủ trương, đối sách, các hiệp định về quy chế quản lý biên giới; xử lý kịp thời, hiệu quả các tình huống xảy ra, không để bị động, bất ngờ. Phối hợp chặt chẽ với các bộ, ban, ngành, địa phương triển khai thực hiện các văn kiện pháp lý về biên giới; tham gia giải quyết tồn đọng trong phân giới cắm mốc đúng thẩm quyền, nguyên tắc quy định.

Tiếp tục nâng cao chất lượng, hiệu quả công tác ĐNBP; tăng cường quan hệ toàn diện ở các cấp với các lực lượng hai bên biên giới, làm tốt công tác đối ngoại nhân dân, tiếp tục duy trì hoạt động kết nghĩa với các lực lượng bảo vệ biên giới của các nước láng giềng; làm tốt công tác tuần tra chung, phối hợp giải quyết các vấn đề liên quan, xây dựng biên giới hòa bình, hữu nghị, hợp tác và phát triển. Bên cạnh đó, chỉ đạo các đơn vị làm tốt công tác tuyên truyền, nâng cao nhận thức của nhân dân về phòng, tránh, giảm nhẹ thiên tai; làm tốt công tác cảnh báo, dự báo, diễn tập xử lý tình huống; thực hiện đồng bộ các giải pháp, nâng cao hiệu quả phòng, chống thiên tai, ứng phó với biến đổi khí hậu và tìm kiếm cứu nạn.

Hai là, đổi mới, nâng cao chất lượng công tác huấn luyện-đào tạo, chấn chỉnh tình hình chấp hành kỷ luật và bảo đảm an toàn.

Tập trung nghiên cứu, xây dựng, ban hành chương trình huấn luyện chuyên sâu cho các đội công tác nghiệp vụ ở đồn biên phòng và chương trình đào tạo trong các nhà trường bảo đảm nội dung, thời gian, quân số tham gia huấn luyện; chú trọng huấn luyện thực hành theo tình huống sát với yêu cầu nhiệm vụ của các đơn vị trên từng tuyến biên giới.

Nâng cao chất lượng huấn luyện kỹ, chiến thuật, điều lệnh, kỷ luật quân đội, xây dựng nền nếp chính quy. Chỉ đạo Học viện Biên phòng và các trường tiếp tục thực hiện đề án quy hoạch hệ thống nhà trường trong quân đội, đổi mới nội dung giảng dạy; mở rộng hợp tác liên kết đào tạo với các trường trong và ngoài quân đội. Nghiên cứu đề xuất các giải pháp cụ thể nhằm giảm thiểu vi phạm kỷ luật, pháp luật và tai nạn trong tham gia giao thông, tạo chuyển biến mạnh mẽ về xây dựng nền nếp chính quy, lễ tiết tác phong của quân nhân.

Ba là, tham mưu đẩy mạnh công tác xây dựng lực lượng BĐBP vững mạnh, đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ công tác biên phòng hiện nay.

Nghiên cứu đề xuất tổ chức, biên chế  của BĐBP có tính khoa học, ổn định lâu dài; ưu tiên lực lượng, phương tiện cho các đơn vị cơ sở trực tiếp làm nhiệm vụ chiến đấu; tham mưu đề xuất trang bị, phương tiện, khí tài đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ quản lý, bảo vệ biên giới, vùng biển, đảo.

Đổi mới công tác nghiên cứu khoa học, tập trung nghiên cứu triển khai, cụ thể hóa đường lối, chủ trương, quan điểm của Đảng về quân sự, quốc phòng, biên phòng và xây dựng BĐBP. Đẩy mạnh ứng dụng khoa học, công nghệ, nhất là thành tựu của cuộc Cách mạng công nghiệp 4.0; sử dụng thành thạo, có hiệu quả các trang bị, phương tiện kỹ thuật tiên tiến, hiện đại; thực hiện nhiệm vụ quản lý, bảo vệ biên giới bằng công nghệ thông minh. Triển khai thực hiện có hiệu quả các đề tài, đề án, phương án, cơ chế đã được phê duyệt.

Tập trung nghiên cứu, tham mưu đề xuất với Bộ tư lệnh, Bộ Quốc phòng, với Đảng, Nhà nước tiếp tục hoàn thiện hệ thống pháp luật về xây dựng, quản lý và bảo vệ biên giới quốc gia, trong đó tập trung tham mưu xây dựng Luật Biên phòng Việt Nam, các văn bản pháp lý liên quan bảo đảm thiết thực. Nâng cao chất lượng công tác thanh tra, điều tra, xử lý vụ việc bảo đảm chặt chẽ, đúng pháp luật; tham mưu, đề xuất các chủ trương, biện pháp đấu tranh phòng chống tham nhũng, lãng phí, phòng, chống tội phạm trong BĐBP.

Bốn là, nâng cao chất lượng công tác phối hợp, hiệp đồng giữa các cơ quan, đơn vị trong thực hiện nhiệm vụ xây dựng, quản lý, bảo vệ biên giới.

Tích cực, chủ động tham mưu cho Bộ tư lệnh phối hợp với các quân khu, quân binh chủng trong thực hiện nhiệm vụ tác chiến, xây dựng KVPT; kiểm tra, chấn chỉnh công tác huấn luyện và SSCĐ trên các tuyến biên giới.

Tổ chức thực hiện tốt việc triển khai quy chế phối hợp giữa cơ quan tham mưu với các cơ quan, đơn vị; cần có biện pháp cụ thể, nền nếp, bảo đảm từ việc phối hợp tổ chức tốt công tác nắm tình hình, triển khai thực hiện nhiệm vụ xây dựng, quản lý, bảo vệ chủ quyền, ANBG và xây dựng lực lượng đến sơ, tổng kết, rút kinh nghiệm. Thường xuyên bổ sung nội dung, phương pháp, tổ chức thực hiện để nâng cao chất lượng, hiệu quả quy chế phối hợp, góp phần nâng cao hiệu quả công tác TMBP trong giai đoạn hiện nay.

Năm là, tăng cường lãnh đạo, chỉ đạo toàn diện của cấp ủy và người chỉ huy đối với công tác TMBP.

Để công tác tham mưu hiệu quả, cơ quan tham mưu các cấp của BĐBP cần phải tập trung lãnh, chỉ đạo chặt chẽ, toàn diện về mọi mặt; trong đó, cần tập trung đi sâu định hướng, định lượng về hoạt động và đổi mới lề lối, phong cách, phương pháp làm việc của cơ quan tham mưu, xây dựng cơ quan tham mưu vững mạnh về chính trị, tư tưởng, tổ chức; đoàn kết nội bộ, thống nhất ý chí và hành động, khắc phục khó khăn hoàn thành tốt nhiệm vụ.

Chú trọng nâng cao trình độ, năng lực chuyên môn cho đội ngũ cán bộ, nhân viên cơ quan tham mưu các cấp, đòi hỏi phải có kiến thức tổng hợp toàn diện, giỏi về chuyên môn nghiệp vụ; sĩ quan tham mưu phải “miệng nói tay làm” và tham mưu đúng, trúng, kịp thời; chỉ đạo, hướng dẫn các đơn vị về mọi mặt, nhất là phương pháp công tác tham mưu. Chú ý động viên, khuyến khích cán bộ, chiến sĩ tự học, tự nghiên cứu cập nhật kiến thức mới, đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ công tác tham mưu đòi hỏi ngày càng cao. Tổ chức cơ quan tham mưu tinh, gọn, mạnh và hoạt động hiệu lực, hiệu quả; xứng đáng là cơ quan chỉ huy của người chỉ huy, là trung tâm hiệp đồng với các cơ quan, đơn vị, đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ trước mắt và lâu dài.

Thiếu tướng LÊ ĐỨC THÁI - Phó tư lệnh, Tham mưu trưởng Bộ đội Biên phòng