Tiếp nối truyền thống, xây dựng Đội Thiếu niên tiền phong Hồ Chí Minh vững mạnh

Tháng 10-1930, Hội nghị Ban Chấp hành Trung ương Đảng lần thứ nhất đã đề cập đến tổ chức thiếu nhi và thiếu niên cách mạng Hồng nhi Đoàn, giao cho Đoàn Thanh niên phụ trách.

Ngày 15-5-1941, tại thôn Nà Mạ, xã Trường Hà, huyện Hà Quảng, tỉnh Cao Bằng, Đội Nhi đồng Cứu quốc được thành lập và là thành viên của Mặt trận Việt Minh, hoạt động theo điều lệ của Mặt trận Việt Minh với nội dung "Dự bị đánh Tây, đánh Nhật làm cho Việt Nam hoàn toàn độc lập". Ngày đầu tiên thành lập, Đội có 5 đội viên: Nông Văn Dền mang bí danh là Kim Đồng; Nông Văn Thàn là Cao Sơn; Lý Văn Tịnh là Thanh Minh; Lý Thị Nì là Thủy Tiên và Lý Thị Xậu là Thanh Thủy; Kim Đồng được bầu làm Đội trưởng.

Các em thiếu nhi tham gia chung kết Hội thi toàn quốc "Chúng em kể chuyện Bác Hồ". Ảnh: ĐÀO HỒNG 

Sau ngày 15-5-1941, vâng lời Bác dạy cùng cha anh làm cách mạng, các Đội Thiếu nhi cứu quốc được thành lập ở khắp các địa phương trong cả nước. Các đội viên, thiếu nhi tích cực tham gia hoạt động cách mạng, như làm liên lạc, trinh sát, bảo vệ trật tự trị an, bảo vệ xóm làng, tham gia lao động tiết kiệm, xóa mù chữ...; đã lập nhiều chiến công xuất sắc, như: Đội thiếu niên du kích Đình Bảng, Đội thiếu nhi Bát Sắt (Hà Nội), Đội Thiếu nhi Thành Huế, Đội Thiếu nhi Đồng Tháp Mười... Nhiều đội viên thiếu nhi anh hùng xuất hiện như: Kim Đồng, Dương Văn Nội, Phạm Ngọc Đa, Vừ A Dính... (thời kỳ kháng chiến chống Pháp) đã trở thành những gương sáng cho các thế hệ thiếu nhi Việt Nam noi theo, làm sáng ngời trang sử của Đội TNTP Hồ Chí Minh.

Suốt hai cuộc kháng chiến trường kỳ của dân tộc, lớp lớp thiếu nhi Việt Nam ở hai miền Nam, Bắc đã góp phần nhỏ bé của mình vào sự nghiệp đấu tranh giải phóng dân tộc, như: Phong trào “Trần Quốc Toản” do Bác Hồ phát động năm 1948; các phong trào: “Vì miền Nam ruột thịt”, “Việc nhỏ, chí lớn, chống Mỹ cứu nước”, “Làm nghìn việc tốt thực hiện 5 điều Bác Hồ dạy”; nhiều tập thể Đội và cá nhân đội viên giành danh hiệu “Cháu ngoan Bác Hồ”, nhiều đội viên trở thành Dũng sĩ diệt Mỹ, diệt nguỵ, các anh hùng thiếu nhi hy sinh quên mình vì sự nghiệp bảo vệ Tổ quốc, xây dựng quê hương, như: Trần Văn Thọ, Nguyễn Bá Ngọc, Kơpa Kơlơng, Trần Văn Uẩn...

Phong trào “Kế hoạch nhỏ” (1958) để tiết kiệm làm ra của cải vật chất, như: Xây dựng Nhà máy nhựa Thiếu niên Tiền phong (1959) đi vào hoạt động, Đoàn tàu lửa chạy trên đường sắt Thống Nhất (1979), Khách sạn Khăn quàng đỏ (1987)... và hàng nghìn công trình khác ở các địa phương đã tạo nên những cơ sở vật chất văn hóa cho thiếu nhi và xã hội. Phong trào xây dựng HTX Măng non, lập các quỹ “Vì bạn nghèo”, Vừ A Dính, Đô-rê-mon, Giải thưởng Kim Đồng... đã thu được hàng tỷ đồng giúp đỡ hàng nghìn em nhỏ hoàn cảnh khó khăn có thêm điều kiện sinh hoạt và học tập, hòa nhập cộng đồng. Các phong trào “Nói lời hay, làm việc tốt, phấn đấu trở thành con ngoan, trò giỏi, đội viên tốt, cháu ngoan Bác Hồ”, “Hành quân theo bước chân những người anh hùng”, “Về với cội nguồn”, “Vì điểm tựa tiền tiêu”, “Áo lụa tặng bà”, “Địa chỉ nghĩa tình”... đã thu hút hàng triệu em tham gia; qua đó, các em được giáo dục, rèn luyện và bồi đắp truyền thống cách mạng, phẩm chất tốt đẹp của dân tộc Việt Nam.

Đội viên TNTP và thiếu nhi Việt Nam không ngừng tu dưỡng, rèn luyện, tích cực xây dựng tổ chức Đội, góp sức nhỏ bé của mình vào sự nghiệp cách mạng chung. Các phong trào và hoạt động của Đội luôn gắn liền với sự nghiệp xây dựng CNXH, vì mục tiêu dân giàu, nước mạnh, dân chủ, công bằng, văn minh. Đội đã tổ chức các hoạt động giáo dục phù hợp với lứa tuổi theo nguyên tắc tự nguyện, tự quản, dưới sự hướng dẫn của các anh chị phụ trách, tạo cho thiếu niên, nhi đồng biết vượt khó để học tập tốt, rèn luyện tốt.

Những năm qua, Đội TNTP Hồ Chí Minh đã có những bước phát triển mới với 12 triệu đội viên và hơn 6 triệu nhi đồng, gần 30.000 cán bộ phụ trách; hàng nghìn cán bộ chuyên trách và đội ngũ cộng tác viên có năng lực hoạt động trong các cơ sở Đội, nhà thiếu nhi, đang miệt mài chăm lo cho sự phát triển của thế hệ măng non đất nước.

Cùng với những chủ trương, chính sách mới của Đảng và Nhà nước, Nghị quyết Đại hội Đoàn toàn quốc lần thứ X về phụ trách Đội TNTP Hồ Chí Minh, chăm sóc, giáo dục thiếu niên, nhi đồng, đẩy mạnh Cuộc vận động “Vì đàn em thân yêu”, đã thổi luồng sinh khí, sức sống mới cho các hoạt động của Đội và phong trào thiếu nhi, tạo những kết quả tích cực với hàng nghìn công trình vui chơi, các lớp học tình thương, mang lại niềm vui, điều kiện sinh hoạt, ánh sáng tri thức đến với học sinh, thiếu nhi có hoàn cảnh khó khăn.

Tại các cơ sở Đội, phong trào “Thiếu nhi Việt Nam thi đua thực hiện tốt 5 điều Bác Hồ dạy” tiếp tục là sợi chỉ đỏ xuyên suốt trong các hoạt động của tập thể Đội và từng thiếu niên, nhi đồng, tạo môi trường học tập và rèn luyện, góp phần bồi dưỡng, hình thành cho các em những giá trị phẩm chất tốt đẹp của người công dân mới XHCN... Các thế hệ thiếu nhi tích cực tham gia phong trào “Nghìn việc tốt” và đã xuất hiện những tấm gương thiếu nhi tiêu biểu, tập thể điển hình với nhiều chiến công và thành tích vượt bậc trên tất cả các mặt học tập, rèn luyện, tham gia hoạt động xã hội. Phong trào “Kế hoạch nhỏ” được đổi mới về nội dung và phương thức triển khai, góp phần giáo dục thiếu nhi về ý thức tiết kiệm, bảo vệ môi trường, tinh thần đoàn kết, tương thân tương ái, sẻ chia cùng cộng đồng...

75 năm ghi dấu một chặng đường phát triển và trưởng thành của tổ chức Đội với lớp lớp các thế hệ đội viên đã trở thành những nhà lãnh đạo, công dân ưu tú của xã hội… Những trang vàng lịch sử và hào khí truyền thống của Đội TNTP Hồ Chí Minh luôn gắn liền với phong trào thiếu nhi Việt Nam và là một bộ phận không thể tách rời trong lịch sử Đảng, lịch sử dân tộc, lịch sử Đoàn TNCS Hồ Chí Minh. Dưới sự lãnh đạo của Đảng, sự dìu dắt của Đoàn và sự chăm lo của toàn xã hội, Đội TNTP Hồ Chí Minh và thiếu niên, nhi đồng Việt Nam đang có những thuận lợi, thời cơ mới để tiếp bước cha anh, rèn đức, luyện tài, xây dựng tổ chức Đội ngày càng vững mạnh.

NGUYỄN LONG HẢI, Bí thư Trung ương Đoàn, Chủ tịch Hội đồng Đội Trung ương