Chủ tịch nước Nguyễn Xuân Phúc là nguyên thủ quốc gia đầu tiên thăm Cuba sau khi Cuba tổ chức thành công Đại hội lần thứ VIII Đảng Cộng sản Cuba. Đây cũng là chuyến thăm Cuba đầu tiên của lãnh đạo cấp cao Việt Nam sau Đại hội lần thứ XIII của Đảng Cộng sản Việt Nam. Chuyến thăm nhằm tiếp tục khẳng định đường lối đối ngoại của Việt Nam, coi trọng tăng cường mối quan hệ hữu nghị truyền thống đặc biệt giữa hai Đảng, Nhà nước và nhân dân hai nước Việt Nam-Cuba.
Trong lịch sử thế giới đương đại, hiếm có mối quan hệ nào đặc biệt như quan hệ Việt Nam-Cuba. Các thế hệ lãnh đạo và nhân dân hai nước luôn khẳng định quan hệ Việt Nam-Cuba là tài sản vô giá của hai dân tộc. Việt Nam và Cuba đã thiết lập quan hệ ngoại giao vào ngày 2-12-1960. Dù cách xa nửa vòng trái đất nhưng hai nước luôn đoàn kết gắn bó, kề vai sát cánh giúp đỡ nhau trong phong trào đấu tranh giải phóng dân tộc, thống nhất đất nước, bảo vệ thành quả của cách mạng và sự nghiệp xây dựng, bảo vệ Tổ quốc ở mỗi nước. Cuba là nước đi đầu trong phong trào quốc tế ủng hộ Việt Nam. Ở chiều ngược lại, ủng hộ sự nghiệp chính nghĩa của Đảng, Nhà nước và nhân dân Cuba là lập trường trước sau như một của Đảng, Nhà nước và nhân dân Việt Nam. Việt Nam luôn trân trọng và ghi nhớ sâu sắc tình đoàn kết cùng sự ủng hộ chí tình, chí nghĩa của Cuba dành cho Việt Nam, được kết tinh trong câu nói bất hủ của lãnh tụ Cuba Fidel Castro: “Vì Việt Nam, Cuba sẵn sàng hiến dâng cả máu của mình”.
Những năm gần đây, dù tình hình thế giới diễn biến nhanh chóng và phức tạp, song mối quan hệ đoàn kết truyền thống, ủng hộ và hợp tác toàn diện Việt Nam-Cuba không ngừng được quan tâm củng cố, thúc đẩy và phát triển trên mọi lĩnh vực, từ chính trị, kinh tế-thương mại, quốc phòng, an ninh, nông nghiệp, xây dựng, giáo dục, y tế, công nghệ sinh học cho đến giao thông, thể dục-thể thao... Việt Nam và Cuba duy trì trao đổi thường xuyên đoàn các cấp thăm lẫn nhau. Trước tác động của đại dịch Covid-19, lãnh đạo cấp cao và các bộ, ngành hai nước tiếp tục duy trì trao đổi qua hình thức trực tuyến. Hai bên còn triển khai hiệu quả các cơ chế: Ủy ban hợp tác liên chính phủ, hội thảo lý luận giữa hai Đảng, đối thoại chính sách quốc phòng cấp thứ trưởng, tham khảo chính trị cấp thứ trưởng ngoại giao.
Về trao đổi thương mại, kim ngạch thương mại hai chiều năm 2020 đạt 178,5 triệu USD, trong đó chủ yếu Việt Nam xuất siêu. Cuba nhập từ Việt Nam khoảng 300.000-400.000 tấn gạo/năm... Vào ngày 1-4-2020, Hiệp định thương mại Việt Nam-Cuba (ký ngày 9-11-2018) chính thức có hiệu lực với nhiều cam kết ưu đãi thương mại mới, đem lại lợi ích cho doanh nghiệp hai nước và tạo điều kiện thuận lợi cho hoạt động xuất nhập khẩu hàng hóa song phương.
Trong lĩnh vực ngoại giao đa phương, Việt Nam và Cuba duy trì quan hệ hợp tác và ủng hộ lẫn nhau tại các tổ chức quốc tế và diễn đàn đa phương, nhất là tại Liên hợp quốc (LHQ). Việt Nam ủng hộ Cuba ứng cử vào Hội đồng Nhân quyền LHQ nhiệm kỳ 2021-2023; tích cực thúc đẩy, hỗ trợ Cuba ký kết Hiệp ước Thân thiện và Hợp tác ở Đông Nam Á (TAC) (10-11-2020). Việt Nam nhất quán ủng hộ việc chấm dứt bao vây, cấm vận kinh tế-tài chính chống Cuba. Về phần mình, Cuba đã ủng hộ Việt Nam ứng cử vào Hội đồng Bảo an LHQ nhiệm kỳ 2020-2021.
Nhìn lại chặng đường đã qua, chúng ta vô cùng tự hào khi mối quan hệ đoàn kết, gắn bó mật thiết, thủy chung trong sáng và tin cậy lẫn nhau giữa hai nước ngày càng bền chặt, sâu sắc và nồng ấm. Trong bối cảnh quan hệ hai nước phát triển tốt đẹp, chuyến thăm chính thức Cuba lần này của Chủ tịch nước Nguyễn Xuân Phúc và đoàn đại biểu cấp cao Đảng và Nhà nước Việt Nam chính là dịp để lãnh đạo cấp cao hai bên trao đổi, thống nhất về các biện pháp nhằm tiếp tục thúc đẩy quan hệ song phương trên các lĩnh vực. Đây là sự kiện chính trị quan trọng thể hiện sự tiếp nối, phát triển quan hệ đặc biệt Việt Nam-Cuba do Chủ tịch Hồ Chí Minh và lãnh tụ Fidel Castro đặt nền móng và nhiều thế hệ lãnh đạo, nhân dân hai nước dày công vun đắp.
Chúng ta tin tưởng chắc chắn rằng chuyến thăm sẽ thành công tốt đẹp, góp phần quan trọng vào việc đưa quan hệ hữu nghị truyền thống đặc biệt và hợp tác toàn diện Việt Nam-Cuba ngày càng phát triển đi vào chiều sâu, thiết thực và hiệu quả, vì lợi ích của nhân dân hai nước và sự phát triển thịnh vượng của mỗi nước, vì hòa bình, ổn định, hợp tác, phát triển ở khu vực và trên thế giới.
QĐND