Khắc phục cả hai khuynh hướng: Sai nhưng không sửa và đổ thừa cho cơ chế

Khắc phục hai khuynh hướng sai nhưng không sửa và đổ thừa cho cơ chế

Phát biểu ý kiến về các nội dung này, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ cho biết, các báo cáo của Chính phủ cũng như của cơ quan thẩm tra có chất lượng tốt, bám sát các nghị quyết và cơ bản phù hợp với tình hình thực tế. Tuy nhiên, nội dung cần đánh giá đúng, làm nổi bật thành tựu của 4 năm nhiệm kỳ khóa XIV cũng như sự “vượt khó” của năm 2020.

Theo đó, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ cũng nhấn mạnh một số nội dung cần tiếp tục hoàn thiện trong thời gian tới. Trong đó, cần đánh giá sát đúng và nổi bật hơn nữa kết quả, thành tựu của 5 năm vừa qua, nhất là 4 năm đầu kế hoạch và đánh giá thêm năm 2020 chúng ta vượt khó như thế nào. 

Đặc biệt, báo cáo cũng cần làm rõ thêm những vướng mắc, khó khăn khi vận hành cơ chế mới của đầu tư công. Thực tế cho thấy 5 năm qua, cơ bản khắc phục được tình trạng đầu tư dàn trải, hiệu quả thấp. Sau khi sửa luật Đầu tư công kết hợp sự điều hành thì tỷ lệ giải ngân năm 2020 rất cao, đạt gần 98%. Kế hoạch tài chính bảo đảm chi đầu tư phát triển, chi thường xuyên. Cơ cấu thu tích cực khi thu nội địa cao (như Hà Nội là 93%, Quảng Ninh là 49% - 51%...). Cơ cấu tỷ lệ chi tích cực khi giảm mạnh chi thường xuyên. Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ đặt vấn đề, tại sao nhiều địa phương thực hiện tốt việc này nhưng nhiều nơi khác lại chưa làm được? “Chúng ta phải phân tích, đánh giá kỹ để lan tỏa ra các địa phương khác”, Chủ tịch Quốc hội nói.

Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ phát biểu ý kiến. Ảnh: TTXVN

Về giải pháp, định hướng thời gian tới, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ nhấn mạnh còn nhiều thách thức lớn trong bối cảnh nền kinh tế gặp nhiều khó khăn do tác động của dịch Covid-19 và “mọi thứ không trải hoa hồng”. Từ đó, Chủ tịch Quốc hội nhấn mạnh, trước hết phải thể chế hóa kịp thời chủ trương, định hướng Nghị quyết Đại hội XIII, nhất là nhiều điểm mới hoặc có điểm trước đây đã có nhưng nay tư duy và cách nhìn mới.

Theo Chủ tịch Quốc hội, cần khắc phục cả 2 khuynh hướng. Một là, bảo thủ, sai không sửa. Hai là, đổ thừa cho cơ chế. “Tôi thấy khuynh hướng thứ hai dường như đang nổi lên rất mạnh. Chúng ta cần nhìn thẳng vấn đề này. Đừng cái gì cũng đổ thừa cho cơ chế. Cơ chế bao gồm luật, nghị định, thông tư, văn bản hướng dẫn. Cấp nào phải có trách nhiệm rà soát để sửa? Vướng chỗ nào thì phải chỉ ra, xác định rõ sửa cái gì, sửa như thế nào… không phải chỉ nêu ra rồi đổ thừa cho thể chế. Ví dụ, tại sao tỷ lệ giải ngân đầu tư công năm ngoái đạt 98%, trong khi trước đó đều đạt thấp?”, Chủ tịch Quốc hội nói.

Bên cạnh đó, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ cũng đề nghị đánh giá kết quả thực hiện các cơ chế đặc thù cho các địa phương. “Người ta thích đề ra chính sách chi để chi cho nhiều, còn động đến thu không chịu làm. Sở ngành nào cũng trình chính sách chi mà không chịu trình phương án thu, trong khi thu là quan trọng, tạo nguồn lực”, Chủ tịch Quốc hội nói và đề nghị báo cáo Quốc hội hằng năm thực hiện như thế nào, tránh việc nghị quyết được ban hành mà không thực hiện hoặc chỉ thực hiện một vế.

Chủ tịch Quốc hội cũng bày tỏ băn khoăn về thực hiện Luật Đầu tư công, nhất là công tác chuẩn bị đầu tư khi hàng trăm dự án, trong đó có dự án trọng điểm, dự án quan trọng quốc gia mà “chưa biết hình dáng”. Lưu ý “quay đi quay lại sẽ hết năm thứ nhất” nên Chủ tịch Quốc hội cho rằng, cần nhìn thẳng vào vấn đề này để triển khai quyết liệt hơn nữa.

Quang cảnh phiên họp. Ảnh: TTXVN

Đánh giá kỹ hơn về nội tại nền kinh tế

Phó chủ tịch Thường trực Quốc hội Trần Thanh Mẫn thì cho rằng, bên cạnh những tác động khó lường của dịch Covid-19, báo cáo của Chính phủ cần đánh giá kỹ hơn về nội tại nền kinh tế, bởi vấn đề tăng trưởng chưa thực sự bền vững.

“Chúng ta chưa đánh giá hết khó khăn, vướng mắc của doanh nghiệp, người dân do dịch bệnh kéo dài 18 tháng qua”, Phó chủ tịch Thường trực Quốc hội Trần Thanh Mẫn nhấn mạnh và đề nghị đánh giá sâu hơn về những điểm yếu, ảnh hưởng đến tài chính, quy mô trong thu, chi giai đoạn vừa qua.

Ngoài ra, Phó chủ tịch Thường trực Quốc hội cũng đề nghị đưa ra kịch bản, phương án tăng trưởng hằng năm để có cơ sở cho cả 5 năm. “Dịch Covid-19 liệu sang năm 2022 có ngăn chặn được không? Hoạt động kinh tế - xã hội có bình thường, có nguồn thu không? Cơ cấu lại ngân sách, tăng thu, bồi dưỡng nguồn thu thế nào? Kinh nghiệm thực tế từ địa phương tôi thấy, đừng tận thu mà phải chăm sóc, khai thác nguồn thu đúng mức”, Phó chủ tịch Thường trực Quốc hội Trần Thanh Mẫn lưu ý.

PHƯƠNG HẰNG