Lịch sử Báo QĐND bắt đầu từ “Tiếng súng reo”, tờ báo viết tay của Đội Việt Nam Tuyên truyền Giải phóng quân ra đời ngày 27-12-1944. Không máy chữ, không mực in, các đội viên chép tay từng bản trên giấy học sinh, giấy bản, truyền đến khắp đơn vị. Mỗi tờ báo nhỏ bé ấy là tiếng nói của niềm tin, cổ vũ chiến sĩ lên đường chiến đấu vì độc lập dân tộc.

Từ “Tiếng súng reo”, ngọn lửa ấy lan tỏa qua các tờ báo: Quân giải phóng, Chiến Thắng, Sao Vàng, Vệ quốc quân, Quân du kích-những tờ báo ra đời trong khói lửa kháng chiến, phản ánh hơi thở chiến trường, góp phần khích lệ tinh thần chiến đấu của quân và dân ta. Những người làm báo thuở ấy, phần lớn là chiến sĩ kiêm phóng viên, biên tập viên, thợ in... vừa hành quân, vừa viết, vừa in báo bằng tay quay giữa rừng Việt Bắc. Nhiều người đã ngã xuống trên đường làm nhiệm vụ như: Hoàng Lộc, Trần Đăng... để lại tấm gương sáng của người chiến sĩ- nhà báo cách mạng.

Phóng viên, biên tập viên, chiến sĩ Báo Quân đội nhân dân tham quan Phòng truyền thống của Báo. Ảnh: PHẠM HƯNG

Tháng 7-1950, tại bản Quặng (Định Biên, Định Hóa, Thái Nguyên), hai tờ Vệ quốc quân và Quân du kích hợp nhất thành một tờ báo thống nhất của lực lượng vũ trang nhân dân. Bác Hồ đã đặt tên là Quân đội nhân dân, bởi “đó là Quân đội từ nhân dân mà ra, vì nhân dân mà phục vụ”.

Ngày 20-10-1950, Báo QĐND ra số đầu tiên tại bản Khau Diều, xã Định Biên Thượng, Định Hóa (nay là thôn Khau Diều, xã Bình Yên, tỉnh Thái Nguyên). Trong thư gửi tòa soạn, Chủ tịch Hồ Chí Minh chỉ rõ: “Nói những điều thật thiết thực, đúng đường lối chính trị, ít tếu, viết ngắn, giản dị, vẽ dễ hiểu, trình bày rõ ràng, ít tiếp sang trang khác”. Lời dặn ấy trở thành phương châm hoạt động, định hình phong cách làm báo của các thế hệ cán bộ, phóng viên Báo QĐND.

Từ căn nhà nứa giữa chiến khu, Báo QĐND đã trưởng thành cùng dân tộc, là tiếng nói của lý tưởng, của người chiến sĩ QĐND Việt Nam trên mọi miền Tổ quốc. Đứng giữa Phòng truyền thống hôm nay, lật giở từng trang báo cũ, tôi như thấy thấp thoáng bóng dáng những người làm báo năm xưa với áo bạc màu, tay vương mùi mực in, ánh mắt rực sáng giữa gian khổ. Các thế hệ cha anh đã làm báo bằng cả trái tim nhà báo hai lần chiến sĩ, lấy niềm tin làm bút, lấy sự thật làm vũ khí.

Giờ đây, trong thời bình, khi Báo QĐND bước tiếp trên hành trình đổi mới và hiện đại hóa, những người làm báo thế hệ hôm nay càng thấm thía hai chữ “trách nhiệm”-trách nhiệm giữ vững bản sắc người chiến sĩ cầm bút, viết đúng, viết thật, viết để bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, lan tỏa niềm tin và tinh thần yêu nước trong toàn dân, toàn quân.

Từ “Tiếng súng reo” đến Báo QĐND, hơn 8 thập kỷ qua là hành trình viết bằng trí tuệ, mồ hôi, nước mắt và lý tưởng của bao thế hệ người làm báo cách mạng. Giữa những trang báo, tôi khẽ chạm tay như chạm vào mạch nguồn bất tận của niềm tin đã đưa Báo QĐND từ rừng sâu kháng chiến đến tầm cao hôm nay, mãi xứng đáng là tiếng nói của lực lượng vũ trang và nhân dân Việt Nam anh hùng.

* Mời bạn đọc vào chuyên mục Văn hóa xem các tin, bài liên quan.