Đến nay, nhiều người vẫn nằm lại đâu đó giữa đại ngàn Trường Sơn. Trong những năm tháng chiến tranh, mặc dù phải hứng chịu hơn 7.526.000 quả bom Mỹ giội xuống, nhưng tuyến đường ra trận không bao giờ ngừng nghỉ, cũng như bài ca Trường Sơn luôn vang vọng khúc quân hành và ngân vang mãi đến hôm nay.
Đường Hồ Chí Minh là đường ra trận, đường nối hậu phương lớn “Thóc không thiếu một cân, quân không thiếu một người” với tiền tuyến lớn Hai mươi năm/ Không đêm nào ngủ được (thơ Chính Hữu). Đường Hồ Chí Minh là biểu tượng hào hùng về lòng yêu nước, chủ nghĩa anh hùng của một dân tộc chính nghĩa; là tuyến đường mà không bom đạn nào ngăn chặn, hủy diệt được. Trường Sơn, đông nắng, tây mưa/ Ai chưa đến đó, như chưa rõ mình... (thơ Tố Hữu). Khí phách, nhân phẩm, trí tuệ con người Việt Nam được thử thách ở Trường Sơn trong những năm tháng khốc liệt, gian khó và hào hùng nhất: Xẻ dọc Trường Sơn đi cứu nước/ Mà lòng phơi phới dậy tương lai (thơ Tố Hữu).
Đường Hồ Chí Minh là con đường giải phóng miền Nam, thống nhất non sông. Không có con đường ấy sẽ không có ngày toàn thắng 30-4-1975, sau hai thập kỷ trường kỳ kháng chiến, với chân lý “Không có gì quý hơn độc lập, tự do”.
Đường Hồ Chí Minh là con đường đi tới hòa bình để dựng xây đất nước đàng hoàng hơn, to đẹp hơn, như mong muốn của Bác Hồ kính yêu và của cả dân tộc Việt Nam. Đường Hồ Chí Minh sáng ngời chủ nghĩa anh hùng cách mạng và văn hóa dân tộc, không bao giờ khuất phục giặc ngoại xâm, trong bom rơi, đạn nổ vẫn phơi phới lạc quan với nhiều ca khúc cách mạng, những bản tình ca. Tình yêu như sợi chỉ đỏ xuyên suốt những tháng năm Trường Sơn đánh giặc, tràn đầy lạc quan: Từ nơi em gửi đến nơi anh/ Những đoàn quân trùng trùng ra trận/ Như tình yêu nối lời vô tận/ Đông Trường Sơn nối Tây Trường Sơn (thơ Phạm Tiến Duật).
Chúng ta đang bước vào thời kỳ Cách mạng công nghiệp 4.0 với những đổi thay to lớn. Khoa học kỹ thuật đang phát triển như vũ bão; những công cụ, vật dụng thông minh, những ngôi nhà, thành phố thông minh... không còn là điều mơ tưởng. Hội nhập toàn cầu ngày càng sâu rộng, là xu thế tất yếu. Thế hệ trẻ vừa là công dân quốc gia, vừa có thể trở thành công dân toàn cầu. Nhưng bài ca Trường Sơn mang hào khí của dân tộc một thời vẫn mãi ngân vang, thể hiện sự biết ơn, tri ân những người con ưu tú đã ngã xuống vì độc lập, tự do; tiếp tục truyền lửa cho thế hệ hôm nay và mai sau biết sống, biết làm việc và cống hiến cho Tổ quốc.
Lịch sử giúp chúng ta có những cảm nhận đúng đắn hơn về thời cuộc, từ thành-bại trong quá khứ, rút ra những bài học bổ ích, tạo nhịp bước cho tương lai. Khi dân tộc ta lựa chọn con đường đúng đắn, lòng dân quy tụ bền vững thì sự nghiệp giữ nước và dựng xây đất nước nhất định thành công, không thế lực thù địch nào có thể ngăn cản được. Đó cũng chính là bài học vô giá từ sức sống trường tồn của tuyến đường Trường Sơn-Đường Hồ Chí Minh.
Năm 2019, kỷ niệm tròn 60 năm đường Trường Sơn-Đường Hồ Chí Minh là một dấu mốc đáng nhớ. Từ chiến tranh đến hòa bình, Đường Hồ Chí Minh vẫn luôn tỏa sáng như một giá trị lịch sử-văn hóa vĩnh hằng. Bộ đội Trường Sơn đã và đang phát huy những giá trị lịch sử truyền thống trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc. Đường Hồ Chí Minh hôm nay là con đường nối liền Bắc-Nam, xuyên suốt chiều dài Tổ quốc, là con đường công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước. Những bài ca Trường Sơn-bài ca đi cùng năm tháng vẫn mãi âm vang thúc giục chúng ta, nhất là thế hệ trẻ tiếp bước cha anh "Đi ta đi những trai làng Phù Đổng”, xây dựng đất nước ta đàng hoàng hơn, to đẹp hơn, như Bác Hồ kính yêu hằng mong muốn.
NGUYỄN HỮU QUÝ