Tôi đang công tác tại Đoàn H (Quân khu 5), qua bài “Tôi đi tìm dũng sĩ Lương Quang Đạo” của tác giả Trần Ngọc đăng trên Báo Quân đội nhân dân số ra ngày 04-12-2009, tôi thực sự xúc động trước tấm lòng tri ân đồng đội của anh Trần Ngọc và chân thành cảm ơn tác giả đã cung cấp những thông tin quý về dũng sĩ Lương Quang Đạo. Qua đó, giúp cán bộ, chiến sĩ Đoàn H ngày nay hiểu rõ hơn và thêm tự hào về truyền thống chiến đấu, xây dựng đơn vị hai lần Anh hùng LLVT nhân dân.
Lịch sử đơn vị ghi lại: Tháng 8-1967, Đoàn H chấp hành mệnh lệnh của Bộ tư lệnh Liên khu 5, thực hiện nhiệm vụ chiến đấu đập tan cuộc hành quân “Liên kết 112” của địch. Đơn vị đã vây ép, tiêu diệt cứ điểm Gò Thông; cắt giao thông Quốc lộ 1; pháo kích cứ điểm Tuần Dưỡng, Núi Quế… gây cho địch nhiều thiệt hại và hoang mang. Dự đoán, thế nào địch cũng từ Cấm Dơi lấn ra đánh chiếm dãy bàn đạp Đồng Dương, Đồi Cấm, rồi đánh lên Tây Thăng Bình để giải tỏa sức ép của ta, Đoàn H đã có kế hoạch và quyết tâm tiêu diệt địch tại đây…
Ở Đồi Cấm, đúng như dự đoán, ngày 4-9-1967, Tiểu đoàn 3 (Trung đoàn 5) lính thủy đánh bộ Mỹ dùng trực thăng đổ bộ và chia làm hai mũi đánh chiếm trận địa ta. Do ta chủ động bố trí lực lượng nên khi địch tiến lên Đồi Cấm, liền bị lực lượng chốt chặn của Tiểu đoàn 90 (Tiểu đoàn của Lương Quang Đạo công tác) và Tiểu đoàn 9 (Đơn vị H1) từ hai phía vận động tiến công kết hợp với lực lượng trên Đồi Cấm tiêu diệt. Bị ta từ trên đánh xuống, từ dưới đánh lên, đội hình địch nhanh chóng tan rã. Sau 2 giờ chiến đấu, ta loại khỏi vòng chiến đấu gần 400 tên Mỹ. Trong trận này xuất hiện tấm gương chiến đấu anh dũng với hiệu suất cao của Lương Quang Đạo, người dân tộc Tày, một mình anh đã tiêu diệt 50 tên Mỹ. Có một chi tiết thú vị về Lương Quang Đạo được lịch sử đơn vị ghi lại: Đó là, trước khi vào Nam chiến đấu, anh Đạo đã làm cho vợ mình một ngôi nhà sàn với 24 cột và nói: “Mình đi, khi nào diệt được số tên xâm lược nhiều hơn cột nhà này thì mới ghi thư về…”. Như vậy, trong trận Đồi Cấm, Lương Quang Đạo không những “đủ cơ sở” để thực hiện lời hứa mà còn “vượt định mức” đề ra. Trước thành tích xuất sắc của mình, Lương Quang Đạo được cấp trên tuyên dương danh hiệu “Dũng sĩ Đồi Cấm”.
Khẩu trung liên mang số hiệu 02461 mà Lương Quang Đạo xung phong nhận và hứa lập chiến công năm nào, giờ được trưng bày trang trọng tại Phòng số 3, nhà truyền thống Đoàn H.
Cũng qua bài viết này, chúng tôi rất mong được bổ sung thêm thông tin về “Dũng sĩ Đồi Cấm”. Hiện nay anh Lương Quang Đạo hoặc gia đình đang ở đâu, hoàn cảnh cuộc sống thế nào? Đơn vị rất mong nhận được những thông tin về anh.
Đại tá LÊ QUANG TRÌNH - Chủ nhiệm Chính trị Đoàn H (Quân khu 5)