Những hiện vật ở từng giai đoạn lịch sử khơi gợi nơi người xem những cảm xúc sâu lắng, tự hào và trách nhiệm.

Với chủ đề “80 năm giáo dục và đào tạo phát triển đất nước”, triển lãm đưa người xem qua 6 chặng đường của ngành giáo dục, từ những ngày bình dân học vụ đến khi giáo dục tăng tốc trong kỷ nguyên số. Như được lắng lại cùng lịch sử, nhiều khách tham quan dừng chân trước khu trưng bày sách giáo khoa của Nhà xuất bản Giáo dục Việt Nam, cùng bộ dụng cụ học tập giai đoạn 1954-1975. Qua lớp kính trong suốt là những cuốn tập đọc, học văn, học tính... đặt cạnh nhau ngay ngắn. Những ấn phẩm có thiết kế bìa mộc mạc, in ấn giản đơn, từng trang giấy ngả vàng lưu giữ thời gian và ký ức của nhiều thế hệ. Kế bên những cuốn sách cũ là cây bút mực dài 20cm, chiếc thước kẻ dày 1cm đã mòn các cạnh và thông số.

Công chúng tham quan mô hình robot đào tạo AI tại triển lãm. 

Cùng con gái và các cháu quan sát những hiện vật ấy, bà Tạ Thị Duyên, 76 tuổi (xã Khoái Châu, tỉnh Hưng Yên) như trở về thời học trò gian khó và đầy nghị lực của mình. Bà Tạ Thị Duyên kể về những ngày mưa lội bùn qua con đường làng dài dằng dặc để đến lớp; những tối mùa đông rét cắt da và ngọn đèn dầu chỉ sáng bằng hạt đậu, bà vẫn ngồi chép bài, tập làm toán. Nhiều lần, bà tranh thủ giúp cha mẹ gieo mạ, tát nước ngoài đồng, rồi tất tả chạy đi học, chỉ còn được nghe một nửa bài giảng. Em Đặng Thanh Dương, học sinh Trường THCS Tân Châu (xã Khoái Châu) là cháu của bà Tạ Thị Duyên. Nghe bà kể chuyện, đôi mắt em long lanh, vừa ngạc nhiên vừa cảm phục. Ngước lên nhìn bà, em nói: “Con thật sự biết ơn khi ngày nay được học trong điều kiện tốt hơn rất nhiều so với thế hệ của bà và mẹ. Con sẽ phấn đấu học giỏi, rèn luyện đạo đức tốt để sau này giúp ích cho gia đình, quê hương”.

Với hành trình dài của ngành giáo dục, công chúng không chỉ lắng đọng trong những câu chuyện của quá khứ mà còn được chiêm ngưỡng, khám phá những thành tựu của ngành giáo dục hiện đại. Đó là những nghiên cứu khoa học, những dự án khởi nghiệp, sản phẩm, mô hình... của Đại học Bách khoa Hà Nội, Trường Đại học Sư phạm Kỹ thuật TP Hồ Chí Minh... Trong đó, nhiều phụ huynh và học sinh ấn tượng trước mô hình robot đào tạo trí tuệ nhân tạo (AI) của Trường Cao đẳng Cơ điện Hà Nội. Giải thích về mô hình với các phụ huynh, thầy Trương Văn Chuyên, giảng viên Khoa Điện, Trường Cao đẳng Cơ điện Hà Nội, hào hứng cho biết: “Qua mô hình robot đào tạo AI, sinh viên được tiếp cận những công nghệ mới, học cách xây dựng cả phần cứng (cấu tạo bên ngoài) và phần mềm (chương trình điều khiển) cho robot. Đây là nền tảng giúp các em sáng tạo, sẵn sàng đáp ứng nhu cầu của thị trường trong kỷ nguyên của AI”.

Từng hiện vật đều quý giá và sống động bởi những câu chuyện, biến triển lãm trở thành nơi hội tụ của ký ức, hiện thực và khát vọng. Đó là ký ức về một thời dạy học đầy gian khó, đến nay là một hệ thống giáo dục đang hội nhập quốc tế sâu rộng và khát vọng về một nền giáo dục chất lượng, công bằng, hiện đại.

Bài và ảnh: HOÀNG LAM

* Mời bạn đọc vào chuyên mục 80 năm Triển lãm thành tựu đất nước-Hành trình Độc lập - Tự do - Hạnh phúc xem các tin, bài liên quan.