Sau khi Bác Hồ qua đời, Đảng, Nhà nước ta quyết định bảo quản và giữ gìn lâu dài, nguyên vẹn nơi ở và làm việc của Người tại Phủ Chủ tịch để mở cửa đón khách trong nước, quốc tế đến tham quan, học tập.

Một di tích đặc biệt quan trọng của Khu di tích là nhà sàn Bác Hồ-biểu tượng của tình đoàn kết dân tộc, đoàn kết quốc tế, đồng thời thể hiện phong cách, đạo đức, lối sống hết sức giản dị, thanh cao của Chủ tịch Hồ Chí Minh. Nhà sàn của Bác với những vật dụng sinh hoạt rất đơn giản: Bàn, ghế, giường đơn, quạt lá cọ, máy chữ, giá sách... với hàng trăm cuốn sách thuộc nhiều lĩnh vực, bằng các thứ tiếng: Việt, Anh, Pháp, Trung, Nga, Latin... Quanh nhà sàn trồng nhiều loại hoa, cây cảnh, cây ăn quả, cây bóng mát.

leftcenterrightdel
Đoàn các dân tộc thiểu số dưới 1.000 người đến thăm Khu di tích Chủ tịch Hồ Chí Minh tại Phủ Chủ tịch. Ảnh: ĐẶNG QUANG HUY

Cũng tại nhà sàn, vào mỗi dịp sinh nhật trong các năm 1965-1969, Bác Hồ đều dành thời gian viết Di chúc để lại cho muôn đời sau. Đây là văn kiện lịch sử vô giá, toát lên khí phách, tinh thần lạc quan chiến thắng của một bậc “đại trí, đại nhân, đại dũng”, là kết tinh giá trị văn hóa của dân tộc và nhân loại, tinh hoa tư tưởng, đạo đức, phong cách, tâm hồn cao đẹp của vị lãnh tụ suốt đời phấn đấu, hy sinh vì Tổ quốc, vì nhân dân và nhân loại.

Quần thể Khu di tích còn có các di tích: Nhà 54-nơi Bác Hồ ở và làm việc từ tháng 12-1954 đến tháng 5-1958; BK1-nơi Người thường tiếp cán bộ và ký các sắc lệnh; Nhà bếp A-nơi phục vụ bữa ăn hằng ngày của Bác và Thủ tướng Phạm Văn Đồng; H66-căn hầm trú ẩn được xây dựng năm 1966; H67-nơi họp Bộ Chính trị, nơi Bác Hồ dưỡng bệnh và qua đời ngày 2-9-1969; phòng họp của Bộ Chính trị, nơi Bác Hồ và Bộ Chính trị quyết định nhiều công việc hệ trọng của đất nước; căn phòng Bộ Chính trị nghỉ giải lao mỗi khi họp, nơi nhiều lần Bác Hồ trả lời phỏng vấn; Phủ Chủ tịch; vườn cây, ao cá… Hiện có hơn 1.470 đầu hiện vật trong tổng số gần 4.000 tài liệu, hiện vật thuộc Khu di tích đang được trưng bày và phát huy giá trị; luôn được bảo quản, giữ gìn nguyên vẹn như khi Người còn sống.
Sau ngày Bác qua đời, cán bộ, nhân viên từng vinh dự được phục vụ Bác Hồ tình nguyện ở lại tiếp tục đảm đương nhiệm vụ nghiên cứu khoa học, bảo quản, giữ gìn di tích, đồng thời là nhân chứng thẩm định tính chính xác của từng sự kiện, tài liệu hiện vật Người để lại. Ngày 12-8-2009, Thủ tướng Chính phủ ký quyết định xếp hạng Khu di tích Chủ tịch Hồ Chí Minh tại Phủ Chủ tịch là Di tích quốc gia đặc biệt.
Tập thể cán bộ, viên chức, người lao động Khu di tích 50 năm qua luôn sáng tạo, linh hoạt kết hợp bảo quản thông thường với bảo quản khoa học, từng bước áp dụng khoa học công nghệ, kỹ thuật tiên tiến vào công tác bảo quản. Khu di tích đã giữ gìn một cách tốt nhất các di tích, tài liệu, hiện vật và môi trường cảnh quan như khi Bác còn sống, đồng thời có nhiều hoạt động phát huy giá trị tinh thần vô giá mà Người để lại.
50 năm qua, đã có hơn 80 triệu lượt người đến tham quan Khu di tích, trong đó, khách nước ngoài đến từ hơn 170 quốc gia. Hầu hết các nguyên thủ quốc gia và các đoàn khách quốc tế cấp cao khi đến Việt Nam đều đến thăm nơi ở và làm việc của Người tại Phủ Chủ tịch. Đặc biệt, từ năm 2006, khi toàn Đảng, toàn dân, toàn quân triển khai thực hiện Cuộc vận động "Học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh" (tiếp đó là thực hiện Chỉ thị 03, Chỉ thị 05 của Bộ Chính trị), mỗi năm, Khu di tích đón hơn 2 triệu lượt khách; trong đó có gần 500.000 khách nước ngoài, hàng chục đoàn nguyên thủ quốc gia và quốc tế cấp cao; mỗi năm có hơn 3.000 đoàn với hơn 100.000 lượt người được nghe thuyết minh, học tập tư tưởng, tấm gương đạo đức Bác Hồ.
Đều đặn 365 ngày trong năm, Khu di tích mở cửa đón khách tham quan từ mọi miền đất nước, từ nhiều quốc gia trên thế giới với tấm lòng ngưỡng mộ, kính yêu Chủ tịch Hồ Chí Minh. Từng kỷ vật giản dị mà thiêng liêng như vẫn vẹn nguyên hơi ấm của Người, dù thời gian đã lùi xa. 50 năm qua, chưa một ngày Khu di tích Quốc gia đặc biệt về Bác Hồ dừng hoạt động. Nhiều khi đã quá giờ mở cửa, nhưng cán bộ, nhân viên Khu di tích vẫn sẵn lòng tiếp đón thêm những đoàn khách từ phương xa đến.
50 năm qua, các thế hệ cán bộ, nhân viên Khu di tích luôn tận tụy bảo quản, giữ gìn cẩn thận từng di tích, tài liệu, hiện vật về Bác. Nhiều cán bộ, nhân viên tại đây không có khái niệm nghỉ ngày thứ bảy, chủ nhật, mà càng những ngày cuối tuần, dịp lễ, tết, họ càng có mặt đông đủ để đón tiếp, phục vụ khách. Nhiều người làm công việc thầm lặng, khi hằng ngày từ 5 giờ sáng đã có mặt để chăm sóc vườn cây, ao cá, bảo đảm cảnh quan sạch đẹp của Khu di tích trước giờ mở cửa.
Ghi nhận những thành tích trong suốt 50 năm qua, Đảng và Nhà nước đã trao tặng Khu di tích Huân chương Hồ Chí Minh, Huân chương Độc lập, Huân chương Lao động cùng nhiều phần thưởng cao quý khác. Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng (nay là Tổng Bí thư, Chủ tịch nước) khi đến thăm Khu di tích ngày 28-1-2014 đã khẳng định: Khu di tích Chủ tịch Hồ Chí Minh tại Phủ Chủ tịch là một địa chỉ hết sức thiêng liêng, là nơi mọi người dân trong nước và bạn bè quốc tế đến để tưởng nhớ Bác, hiểu biết về công lao to lớn của Bác và đặc biệt là nơi học tập, làm theo tấm gương vĩ đại của Chủ tịch Hồ Chí Minh. Đến đây, mỗi người đều lắng đọng, suy ngẫm về bản thân để tu dưỡng, rèn luyện và làm việc xứng đáng với Bác… Cán bộ, nhân viên Khu di tích không chỉ tiếp tục nỗ lực hết mình trong việc giữ gìn, bảo quản nguyên vẹn các kỷ vật gắn liền với cuộc đời hoạt động của Bác Hồ, mà còn phải truyền đạt cho được tâm hồn, cốt cách, cuộc đời và sự nghiệp vĩ đại của Chủ tịch Hồ Chí Minh với du khách trong nước và quốc tế đến đây.
Với tình cảm kính yêu, lòng biết ơn vô hạn đối với Bác, tập thể cán bộ, viên chức, người lao động Khu di tích luôn nỗ lực phấn đấu thực hiện tốt nhiệm vụ thiêng liêng mà Đảng, Nhà nước và nhân dân giao phó; bảo quản, giữ gìn lâu dài, nguyên vẹn và phát huy giá trị của Khu di tích Quốc gia đặc biệt về Bác Hồ; phục vụ các thế hệ người Việt Nam và bạn bè quốc tế đến tham quan, học tập tư tưởng, tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh.
NGUYỄN VĂN CÔNG, Giám đốc Khu di tích Chủ tịch Hồ Chí Minh tại Phủ Chủ tịch