Chuyển hóa thế trận, nắm thời cơ chiến lược đi đến Tổng tiến công và nổi dậy mùa Xuân 1975

Quân và dân ta trên chiến trường miền Nam quyết tâm chủ động thực hiện tiến công và phản công bẻ gãy, đánh bại các cuộc hành quân, càn quét, lấn chiếm của quân ngụy, từng bước giành lại nhiều vùng đã bị lấn chiếm, giữ vững thế trận, củng cố lực lượng, mở rộng vùng giải phóng.

Trong hai cuộc họp cuối tháng 9 đến đầu tháng 10-1974, dựa trên sự phân tích và đánh giá đúng đắn, so sánh lực lượng giữa ta và địch, Bộ Chính trị kịp thời phát hiện ra thời cơ để hạ quyết tâm: Tổng tiến công và nổi dậy giải phóng hoàn toàn miền Nam, thống nhất đất nước. Đến đầu năm 1975, Bộ Chính trị họp và kết luận: "Đánh trận cuối cùng này, trước hết là nhiệm vụ của các lực lượng quân sự, chính trị trên chiến trường Nam Bộ, trong đó có lực lượng của Sài Gòn-Gia Định; đồng thời là nhiệm vụ của quân và dân cả nước, trong đó khối chủ lực Miền và các binh đoàn chủ lực từ các chiến trường khác đến đóng vai trò quyết định". Trên cơ sở nhận định, đánh giá đó, Bộ Chính trị chính thức hạ quyết tâm chiến lược: Dự kiến trong hai năm 1975-1976 cố gắng, nỗ lực hết sức để kết thúc thắng lợi cuộc kháng chiến chống Mỹ, cứu nước. Quyết tâm chiến lược trên cũng xác định nếu tạo ra được thời cơ thuận lợi, xuất hiện các yếu tố cho phép có thể giải phóng miền Nam ngay trong năm 1975. Đây là quyết tâm chiến lược chính xác, kịp thời và linh hoạt, có ý nghĩa quyết định thắng lợi trong Tổng tiến công và nổi dậy mùa Xuân 1975, giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước.

Xe tăng số hiệu 390 (bên trái) húc đổ cổng Dinh Độc Lập vào trưa 30-4-1975. Ảnh tư liệu.

Qua Chiến dịch Tây Nguyên và sau đòn tiến công chiến lược Huế-Đà Nẵng, Bộ Chính trị khẳng định: Về thế chiến lược và so sánh lực lượng quân sự, chính trị, ta đã có sức mạnh áp đảo quân địch. Ngụy quyền Sài Gòn đang đứng trước nguy cơ sụp đổ. Đế quốc Mỹ tỏ ra hoàn toàn bất lực, dù có tăng viện cũng không thể cứu vãn nổi tình thế của quân ngụy. Cách mạng nước ta đang phát triển sôi nổi nhất, với nhịp độ "một ngày bằng 20 năm". Cuộc chiến tranh cách mạng ở miền Nam không những đã bước vào giai đoạn phát triển nhảy vọt mà thời cơ chiến lược để tiến hành cuộc tổng công kích, tổng khởi nghĩa đã chín muồi. Từ giờ phút này, trận quyết chiến chiến lược của quân và dân ta đánh vào sào huyệt cuối cùng của địch đã bắt đầu, nhằm hoàn thành cách mạng dân tộc dân chủ nhân dân ở miền Nam, thực hiện thống nhất Tổ quốc.

Bộ Chính trị quyết định: Nắm vững thời cơ chiến lược hơn nữa với tư tưởng chỉ đạo thần tốc, táo bạo, bất ngờ, chắc thắng, quyết tâm thực hiện tổng công kích, tổng khởi nghĩa trong thời gian sớm nhất, tốt nhất là trong tháng 4, không thể để chậm. Chắc thắng và bất ngờ hiện nay chủ yếu là ở khâu tranh thủ thời gian, tiến công địch vào lúc chúng đang hoang mang, suy sụp, tập trung lực lượng hơn nữa vào những mục tiêu chủ yếu trong từng lúc, trên từng hướng. Để triển khai lực lượng theo phương hướng tác chiến chiến lược cho kịp với yêu cầu về thời gian, cần tranh thủ thời gian, không nên chờ đợi lực lượng tăng cường đến thật đầy đủ, tránh việc điều động không hợp lý, ảnh hưởng đến thời gian hành động.

Như vậy, chỉ trong tháng 3-1975, Bộ Chính trị và Quân ủy Trung ương đã 3 lần điều chỉnh quyết tâm chiến lược. Từ dự kiến giải phóng miền Nam trong hai năm, rút xuống trong năm 1975, rồi rút xuống trước mùa mưa. Mỗi lần hạ quyết tâm mới là một lần đem lại những thắng lợi mới to lớn. Đến ngày 31-3-1975, với kết quả thắng lợi của đòn mở đầu Tây Nguyên và đòn chiến lược kế tiếp Huế-Đà Nẵng, Bộ Chính trị và Quân ủy Trung ương đưa ra một quyết định mới: Giải phóng miền Nam trong thời gian sớm nhất.

Thắng lợi của cuộc Tổng tiến công và nổi dậy mùa Xuân 1975 là kết quả quá trình lãnh đạo sáng suốt của Đảng ta, quá trình đấu tranh lâu dài, anh dũng của quân và dân ta, quá trình không ngừng tích lũy, xây dựng lực lượng, tạo thế và thời cơ thuận lợi. Đảng ta đã vận dụng nhuần nhuyễn các quy luật của quá trình chiến tranh cách mạng, nắm vững đặc điểm chiến tranh xâm lược của địch, thúc đẩy tình hình phát triển nhảy vọt bằng cuộc tổng tiến công và nổi dậy thần tốc. Nhờ đánh giá so sánh địch-ta chính xác, khoa học; phát hiện và nắm vững thời cơ; chuyển hóa thế trận; hạ và điều chỉnh quyết tâm chiến lược chung và cụ thể trong từng chiến dịch, chỉ trong 55 ngày đêm, ta đã đập tan bộ máy chính quyền và quân đội ngụy Sài Gòn, giải phóng hoàn toàn miền Nam, kết thúc thắng lợi cuộc kháng chiến chống Mỹ, cứu nước và 30 năm chiến tranh giải phóng, mở ra kỷ nguyên mới của dân tộc.

Đại tá VŨ HỒNG KHANH