Vi-rút Zika, mối lo ngại cho phụ nữ mang thai

Ông Nguyễn Đình Anh, Vụ trưởng Vụ Truyền thông và Thi đua, khen thưởng Bộ Y tế. 

Ông Nguyễn Đình Anh: Hiện đã có 31 quốc gia và vùng lãnh thổ thông báo các trường hợp nhiễm vi-rút Zika, trong đó có 25 quốc gia có dịch lây lan mạnh như: Bra-xin, Cô-lôm-bi-a, Mê-hi-cô. Có một sự liên hệ giữa việc nhiễm vi-rút Zika trong thời điểm thai kỳ của người mẹ và chứng não nhỏ ở trẻ sơ sinh, điều này đang được các nhà nghiên cứu tiếp tục làm rõ.

Tại Việt Nam chưa ghi nhận trường hợp nào nhiễm bệnh, tuy nhiên, chúng ta không loại trừ khả năng nguy cơ vi-rút Zika xâm nhập vào nước ta. Thứ nhất là do trong nước đang có sẵn véc-tơ truyền bệnh sốt xuất huyết và vi-rút Zika hoàn toàn có thể lây truyền nơi có muỗi Aedes lưu hành. Thứ hai là chúng ta chưa có miễn dịch cộng đồng căn bệnh này, đây là loại vi-rút mà thế giới chưa có vắc-xin và thuốc đặc trị. Vì thế, chỉ cần một trường hợp bệnh xuất hiện tại Việt Nam, nguy cơ dịch bệnh lan rộng là điều có thể xảy ra. Muỗi Aedes có khả năng bay yếu, không thể bay quá 400m nhưng chúng có thể vô tình được vận chuyển bởi con người từ nơi này đến nơi khác (ví dụ ở phía sau xe, cây cối). Nếu có thể tồn tại trong môi trường nhiệt độ của điểm đến, về mặt lý thuyết, chúng có thể tự sinh sản và truyền vi-rút Zika tới các khu vực mới.

PV: Ông cho biết những triệu chứng của vi-rút Zika và biến chứng tiềm ẩn của vi-rút Zika?

Ông Nguyễn Đình Anh: Vi-rút Zika thường gây bệnh nhẹ với các triệu chứng xuất hiện một vài ngày sau khi người đó bị đốt bởi muỗi nhiễm bệnh. Hầu hết những người bị bệnh do vi-rút Zika sẽ bị sốt nhẹ và phát ban. Những người khác cũng có thể bị viêm kết mạc, đau cơ và khớp, cảm thấy mệt mỏi. Các triệu chứng thường hết trong khoảng 2 đến 7 ngày.

Cơ quan y tế hiện đang điều tra mối liên quan tiềm năng giữa vi-rút Zika ở phụ nữ mang thai và dị tật đầu nhỏ ở trẻ sơ sinh của họ. Cho đến khi chúng ta có thể hiểu rõ hơn về mối liên quan này, những phụ nữ đang mang thai hoặc dự định có thai cần hết sức lưu ý bảo vệ mình khỏi bị muỗi đốt. Nếu bạn đang mang thai và nghi ngờ có thể có bệnh do vi-rút Zika, cần hỏi ý kiến bác sĩ để được theo dõi chặt chẽ trong quá trình mang thai của bạn. Dị tật đầu nhỏ là một tình trạng hiếm gặp khi một trẻ sơ sinh có đầu nhỏ bất thường. Điều này là do sự phát triển não không bình thường của trẻ từ khi còn trong bụng mẹ hoặc trong giai đoạn sơ sinh. Trẻ sơ sinh và trẻ em bị tật đầu nhỏ thường gặp phải những khó khăn với sự phát triển não bộ khi chúng lớn lên. Tật đầu nhỏ có thể do ảnh hưởng của một loạt các yếu tố môi trường và di truyền như hội chứng Down; sử dụng hay tiếp xúc với chất ma túy, rượu hoặc các chất độc khác trong tử cung; và nhiễm rubella trong khi mang thai.

PV: Hiện đã có biện pháp nào điều trị căn bệnh này, thưa ông?

Ông Nguyễn Đình Anh: Vì chưa có vắc-xin điều trị đặc hiệu nên các triệu chứng của bệnh do vi-rút Zika có thể được điều trị bằng thuốc hạ sốt và giảm đau thông thường, nghỉ ngơi và uống nhiều nước. Nếu triệu chứng xấu đi, mọi người nên tìm tư vấn y tế. Hiện tại chưa có thuốc điều trị đặc hiệu hay vắc-xin cho bệnh này.

PV: Thưa ông, người dân phải làm gì để tự bảo vệ mình trước nguy cơ có thể nhiễm vi-rút Zika?

Ông Nguyễn Đình Anh: Việc bảo vệ tốt nhất đối với vi-rút Zika là tránh bị muỗi đốt. Ngăn ngừa muỗi đốt sẽ bảo vệ con người khỏi vi-rút Zika cũng như các bệnh khác do muỗi truyền qua như: Sốt xuất huyết, chikungunya và sốt vàng. Điều này có thể được thực hiện bằng cách sử dụng thuốc chống côn trùng; mặc quần áo (tốt hơn là màu sáng) che càng kín cơ thể càng tốt; sử dụng các rào cản vật chất như: Lưới chống muỗi, đóng kín cửa ra vào và cửa sổ; ngủ màn. Ngoài ra, cần đổ hết nước, làm sạch hoặc đậy kín các thùng chứa nước như: Xô, chậu hoa hoặc lốp xe cũ, để loại bỏ những nơi muỗi có thể sinh sản.

PV: Trân trọng cảm ơn ông!

THU HƯƠNG (thực hiện)