Ông Đặng Quang Tấn, Phó cục trưởng Cục Y tế dự phòng đã trao đổi với báo chí để người dân hiểu rõ hơn nguyên nhân và cách chủ động phòng, chống bệnh sởi.
Phóng viên (PV): Thưa ông, hiện nay tình hình bệnh sởi đang diễn biến phức tạp, số ca mắc sởi cũng tăng rất nhanh. Các ca mắc sởi không chỉ trẻ em mà có cả người lớn và trẻ chưa đến tuổi tiêm phòng (dưới 9 tháng tuổi). Một trong những nguyên nhân được xác định là do miễn dịch cộng đồng thấp. Ông nhận định như thế nào về tình hình trên?
Ông Đặng Quang Tấn: Không riêng Việt Nam, theo Tổ chức Y tế thế giới, việc dịch sởi bùng phát ở một số nước hiện nay là do tỷ lệ tiêm vắc-xin phòng sởi không đạt yêu cầu và sẽ để lại hậu quả lớn cho sức khỏe người dân cũng như tăng chi phí điều trị so với việc chỉ phải tiêm vắc-xin sởi thông thường. Ở nước ta, tại một số vùng sâu, vùng xa và những đô thị có số trẻ di biến động lớn, nhiều trẻ chưa được tiêm vắc-xin sởi đầy đủ, như: TP Hồ Chí Minh, Bình Dương, Đồng Nai, Hà Nội, Quảng Ninh, Nghệ An, Thanh Hóa, Điện Biên, Lai Châu, Sơn La... nên có nguy cơ cao ghi nhận các trường hợp mắc sởi và các ổ dịch sởi tại cộng đồng. Tuy nhiên, so sánh số ca mắc trên thế giới, số ca mắc sởi ở nước ta thấp hơn. Ngay cuối năm 2018, để phòng, chống bệnh sởi, giảm số trẻ không được tiêm vắc-xin, Bộ Y tế đã tổ chức hai chiến dịch tiêm vắc-xin sởi-rubella tại 88 huyện của 19 tỉnh có nguy cơ cao và tiếp tục triển khai chiến dịch tiêm bổ sung vắc-xin sởi-rubella cho trẻ 1-5 tuổi (khoảng 4,2 triệu trẻ) tại 418 huyện của 57 tỉnh, thành phố. Đẩy mạnh tiêm vắc-xin sởi trong chương trình tiêm chủng mở rộng định kỳ hằng tháng đối với các tỉnh có nguy cơ và những đối tượng trong độ tuổi tiêm chủng.
    |
 |
|
Người lớn đến tiêm vắc-xin sởi tại Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới Trung ương. Ảnh: AN AN |
PV: Hiện nay số ca mắc sởi tại một số địa phương tăng đột biến, như ở Hà Nội. Đây có phải là dấu hiệu đáng lo ngại không, thưa ông?
Ông Đặng Quang Tấn: Theo báo cáo của Sở Y tế TP Hà Nội, từ ngày 11 đến 17-2, trên địa bàn thành phố ghi nhận 78 trường hợp mắc sởi, nâng tổng số ca mắc sởi từ đầu năm đến nay lên 192 trường hợp. Trong khi đó, hai tháng đầu năm 2018, Hà Nội chỉ ghi nhận 22 trường hợp mắc sởi. Số ca mắc này tăng là do tỷ lệ dân di cư từ các địa phương khác về Thủ đô tăng cao. Số trẻ này rất khó kiểm soát và quản lý cả về tiêm chủng. Dự báo thời gian tới, dịch bệnh sởi có thể tiếp tục ghi nhận nhiều ca mới tại các tỉnh do trẻ không được tiêm chủng hoặc không tiêm đầy đủ. Bệnh đang có xu hướng gia tăng tại một số tỉnh, thành phố khu vực phía nam dẫn đến nguy cơ lây lan và bùng phát dịch bệnh nếu không triển khai quyết liệt các biện pháp phòng, chống. Với diễn biến bệnh như hiện nay, chúng ta không được chủ quan; phải làm tốt công tác cách ly bệnh nhân mắc sởi trong các cơ sở điều trị, phân luồng điều trị theo đúng hướng dẫn của Bộ Y tế. Đối với những bệnh nhân nhẹ chỉ cần cách ly ở nhà, ăn uống đầy đủ dinh dưỡng là trẻ có thể bình phục, không nhất thiết phải đưa vào bệnh viện, tránh bị lây nhiễm chéo. Vì vậy, Bộ Y tế sẽ tiếp tục đôn đốc triển khai chiến dịch tiêm bổ sung vắc-xin sởi-rubella cho 57 tỉnh, thành phố có nguy cơ cao hoặc có số mắc cao, tăng đột ngột, các địa bàn có di biến động dân cư cao, khu vực biên giới, vùng sâu, vùng xa, vùng đồng bào dân tộc thiểu số sinh sống, nơi có tỷ lệ tiêm chủng thấp. Giám sát chặt chẽ tình hình bệnh sởi tại cộng đồng và cơ sở y tế; đẩy mạnh tuyên truyền về nguy cơ mắc bệnh và các biện pháp phòng, chống để người dân chủ động thực hiện phòng bệnh.
PV: Trước tình hình trên, ông có khuyến cáo gì đối với người dân?
Ông Đặng Quang Tấn: Bệnh sởi là bệnh truyền nhiễm cấp tính, có tốc độ lây nhiễm rất cao từ người sang người, chủ yếu qua đường hô hấp. Chỉ có thể ngăn chặn được sự lây lan của dịch bệnh khi cộng đồng dân cư được tiêm chủng vắc-xin phòng bệnh đầy đủ. Người chưa bị mắc bệnh hoặc chưa được gây miễn dịch đầy đủ bằng vắc-xin phòng bệnh sởi đều có thể mắc bệnh. Bệnh sởi có thể gây ra nhiều biến chứng nguy hiểm, như: Viêm tai giữa, viêm phổi, tiêu chảy, khô loét giác mạc mắt, viêm phế quản, viêm phổi, viêm não… có thể dẫn đến tử vong, đặc biệt ở trẻ nhỏ bị mắc sởi trong khi cơ thể đã có bệnh nền. Đối với phụ nữ bị mắc sởi khi mang thai có thể gây ra sảy thai, đẻ non. Mọi người dân, kể cả người lớn tuổi chưa tiêm vắc-xin phòng bệnh sởi cần đến ngay cơ sở y tế để tiêm phòng. Thống kê của Cục Y tế dự phòng cho thấy, hầu hết trẻ mắc bệnh sởi đều không được tiêm vắc-xin phòng bệnh sởi hoặc không rõ về tình trạng tiêm chủng (chiếm hơn 95%), chủ yếu ca mắc ở trẻ dưới 5 tuổi.
PV: Trân trọng cảm ơn ông.
DIỆP CHÂU (thực hiện)