Thạc sĩ, bác sĩ nội trú Nguyễn Huy Phương, Khoa Chấn thương chỉnh hình, Bệnh viện Xanh Pôn cho biết, bệnh nhân tên là Nguyễn Văn Đ., 54 tuổi (ở Minh Khai, Hà Nội) bị hoại tử vô mạch lồi cầu đùi. Khi nhập viện, bệnh nhân bị tiêu xương gần như toàn bộ vùng bên trong khớp gối. Đặc biệt, chính chân bị hoại tử vô mạch lồi cầu đùi đã được thay khớp háng 4 năm trước. Bác sĩ Nguyễn Huy Phương cho biết, căn bệnh hoại tử vô mạch lồi cầu đùi là bệnh lý không hiếm gặp nhưng dễ nhầm lẫn với các bệnh lý khác ở vùng khớp gối, nên dễ bị bỏ sót. Hơn nữa, bệnh lý này trong giai đoạn đầu không thể phát hiện với phim chụp X-quang thông thường nhưng lại phát hiện được nếu chụp cộng hưởng từ. Điểm khác biệt duy nhất với các bệnh lý thoái hóa khớp thường gặp là bệnh nhân đau ngay cả khi không vận động.

Trao đổi với chúng tôi, PGS, TS Trần Trung Dũng, Trưởng khoa Chấn thương chỉnh hình, Bệnh viện Xanh Pôn, cho biết: “Bệnh lý hoại tử xương khớp gối rất hiếm gặp và ít được phát hiện. Với trường hợp bệnh nhân Đ., do vùng hoại tử nhiều, vỡ cấu trúc khớp nên bắt buộc chúng tôi phải thay thế khớp. Nếu được phát hiện ở giai đoạn sớm, việc điều trị bệnh này sẽ đơn giản hơn”.

PGS, TS Trần Trung Dũng cho biết, hoại tử vô mạch hay hoại tử vô khuẩn vùng xương thường gặp ở vùng khớp háng nhiều hơn là vùng lồi cầu đùi. Bệnh lý này không giống thoái hóa khớp, cơ chế của bệnh là tiêu xương dưới bề mặt lớp sụn. Nếu người bệnh để lâu, làm cho bề mặt sụn bị lún xuống, gây đau khiến bệnh nhân không đi lại được. Nguyên nhân của “tiêu xương” là do vùng xương ở khu vực đó bị thiếu máu nuôi dưỡng và tiêu đi. Cơ chế của bệnh này là tổn thương mạch máu cung cấp cho xương, dẫn đến xương bị tắc mạch, sau đó hoại tử. Từ đó gây phù, làm các tế bào xương xung quanh bị tăng áp lực. Nếu ở giai đoạn sớm, khi người bệnh bị phù, phẫu thuật viên tiến hành khoan giảm áp, để các dịch xung quanh thoát ra, giúp các tế bào xương chưa chết không tiếp tục hoại tử nữa. Với căn bệnh này, việc phát hiện và điều trị sớm mang lại hiệu quả hơn. Bệnh nhân Đ. đến viện ở giai đoạn 4-giai đoạn rất nặng của tiêu xương dưới sụn, nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời, bệnh nhân có thể sẽ bị tàn phế. Nếu phát hiện ở giai đoạn sớm, giai đoạn 2 hoặc 3, bệnh nhân có thể được khoan giảm áp, không cần phải thay khớp gối, vẫn bảo tồn được khớp gối cho bệnh nhân.

Theo nghiên cứu trên thế giới, bệnh hoại tử vô khuẩn vùng xương thường gặp ở nam nhiều hơn nữ, những người trên 50 tuổi chiếm khoảng 4%, trên 60 tuổi khoảng 9%. Tuy nhiên, đây là bệnh lý dễ nhầm lẫn với các bệnh lý khớp gối khác như: Thoái hóa khớp, rách sụn chêm khớp gối ở người già, người chơi thể thao... nên thường bị bỏ sót. Mặt khác, nếu bệnh nhân không được khám bởi những bác sĩ chuyên khoa sâu cũng dễ nhầm lẫn với các bệnh lý về khớp khác khiến bệnh chuyển nặng hơn. Bác sĩ khuyến cáo với những người từ 40 tuổi trở lên nếu xuất hiệu triệu chứng đau khớp gối về đêm và sáng, đau tăng lên khi đứng, đi lại cần đến bác sĩ chuyên khoa để phát hiện sớm và điều trị hiệu quả.

AN AN