Thứ trưởng Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội Nguyễn Thị Hà và Phó chủ nhiệm UBVCVĐXH của Quốc hội Bùi Sỹ Lợi đồng chủ trì tọa đàm. Tham dự tọa đàm có các đại biểu của UBVCVĐXH của Quốc hội, Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội, Ủy ban Văn hóa, Giáo dục, Thanh niên, Thiếu niên và Nhi đồng của Quốc hội, Bộ Giáo dục và Đào tạo, Trung ương Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh, các chuyên gia y tế, giáo dục về vấn đề tự kỷ, đại diện phụ huynh có con bị tự kỷ và nhà tài trợ - Công ty Cổ phần vàng bạc đá quý Phú Nhuận (PNJ) - đồng hành khởi xướng dự án về tự kỷ...
Sau khi nghe đại diện Quỹ Bảo trợ trẻ em Việt Nam (QBTTEVN - thuộc Bộ Lao động – Thương binh và Xã hội) trình bày dự án "Nâng cao nhận thức về tự kỷ ở trẻ em Việt Nam" các đại biểu tham dự đã đóng góp những ý kiến, tham luận về vấn đề trẻ em tự kỷ ở Việt Nam và các vấn đề chính trong dự án.
Cụ thể, mục tiêu của dự án "Nâng cao nhận thức về tự kỷ ở trẻ em Việt Nam" do QBTTEVN đề xuất tập trung vào 5 nội dung cơ bản: Biên tập và phát hành bộ tài liệu chuẩn về hỗ trợ trẻ em tự kỷ ở Việt Nam; đào tạo nâng cao năng lực 100 cán bộ nòng cốt (giảng viên nguồn) về tuyên truyền và hỗ trợ trẻ em tự kỷ; phổ biến kiến thức về tự kỷ cho 10.000 cha, mẹ, người chăm sóc nuôi dưỡng trẻ em tự kỷ, người làm công tác bảo vệ, chăm sóc trẻ em và cộng đồng; hỗ trợ 10.000 giáo viên, cán bộ dự án, cán bộ làm công tác bảo vệ, chăm sóc, giáo dục trẻ em tiếp cận và chuẩn hóa kiến thức về tự kỷ tại Việt Nam; thông qua kết quả phổ biến kiến thức có khoảng 4.000 trẻ em tự kỷ được hưởng lợi gián tiếp từ dự án để hòa nhập cộng đồng.
Tại Việt Nam chưa có con số nghiên cứu chính thức về số lượng trẻ mắc chứng tự kỷ, nhưng theo thống kê sơ bộ của Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội, nước ta khoảng 200.000 người mắc chứng tự kỷ; nếu tính theo cách tính của Tổ chức Y tế thế giới (WHO), con số này chừng 500.000 người và thực tế từ năm 2000 đến nay, số lượng trẻ được chẩn đoán, điều trị ngày càng tăng. PGS. Phạm Minh Mục - Viện Khoa học Giáo dục Việt Nam cho biết, nghiên cứu mô hình tàn tật ở trẻ em của khoa Phục hồi Chức năng, Bệnh viện Nhi Trung ương giai đoạn 2000-2007 cũng cho thấy thực tế số lượng trẻ mắc chứng tự kỷ đến khám năm 2007 tăng gấp 50 lần so với thời điểm 7 năm trước đó, xu thế mắc cũng tăng nhanh từ 122% đến 268% trong giai đoạn 2004-2007 so với năm 2000.
Tự kỷ là do rối loạn của hệ thần kinh gây ảnh hưởng đến hoạt động của não bộ. Tự kỷ có thể xảy ra ở bất kỳ cá nhân nào không phân biệt giới tính, chủng tộc, giàu nghèo và địa vị xã hội. Tự kỷ được biểu hiện ra ngoài bằng những khiếm khuyết về tương tác xã hội, khó khăn về giao tiếp ngôn ngữ và phi ngôn ngữ, có hành vi, sở thích cũng như những hoạt động mang tính hạn hẹp và lặp đi lặp lại.
Với những gia đình có điều kiện, việc can thiệp và trị liệu cho con sẽ được diễn ra lâu dài và bền vững hơn, do đó việc trẻ tiến bộ, cải thiện hành vi và phát triển năng khiếu ở một vài lĩnh vực cho trẻ (hội họa, âm nhạc, hát, toán học...) - là cơ hội giúp trẻ trở thành người có ích cho xã hội.
Còn với những gia đình có hoàn cảnh kinh tế và thu nhập thấp thì việc cho con can thiệp trị liệu lâu dài sẽ là một gánh nặng về kinh tế. Chính vì vậy, việc đảm bảo một liệu trình can thiệp bền vững, giảm thiểu hành vi, xây dựng và củng cố những tác động tích cực giúp trẻ tiến bộ là khó thực hiện, đôi khi ở những trẻ em này sẽ là sự phát triển thụt lùi, kèm với những rối loạn giác quan ngày càng nghiêm trọng. Điều đó là một bộ phận không nhỏ gây ra các vấn đề khó khăn cho sự phát triển xã hội sau này, là gánh nặng cho cả gia đình và xã hội.
Tại tọa đàm, các đại biểu đều cho rằng, cần xây dựng trường học dành riêng cho trẻ mắc chứng tự kỷ, giúp các em có môi trường thuận lợi được can thiệp, được học tập, được vận động và vui chơi. Hiện nay ở nhiều địa phương, cũng đã bắt đầu hình thành những cơ sở can thiệp đặc biệt, góp phần hạn chế những khó khăn về kinh tế cho gia đình, giúp các em được can thiệp và trị liệu lâu dài mà không làm ảnh hưởng đến công việc của bố mẹ.
Tin, ảnh: TRẦN THANH NGÂN