    |
 |
|
Xe mô tô, xe gắn máy là phương tiện giao thông phổ biến nhất tại Hà Nội. Ảnh: LÊ HIẾU |
Theo kết quả nghiên cứu mới được công bố của Trung tâm Nghiên cứu Giao thông vận tải Việt Đức (Trường Đại học Việt Đức), trong điều kiện cơ sở hạ tầng giao thông tại Việt Nam chưa đáp ứng được nhu cầu, nhất là ở các đô thị, mức thu nhập của người dân còn khá thấp, dịch vụ giao thông công cộng chưa phát triển, đa phần người dân lựa chọn xe máy là phương tiện đi lại chính. Số lượng xe máy tăng lên nhanh chóng, trong giai đoạn 1995-2016 tăng 13 lần, từ 4 triệu xe lên hơn 52 triệu xe, tỷ lệ sở hữu xe máy hiện nay đạt mức 565 xe/1.000 dân. Nhóm nghiên cứu đã khảo sát hơn 4.300 hộ gia đình ở 6 tỉnh, thành phố, kết quả cho thấy xe máy là phương tiện chủ đạo ở tất cả các nhóm thu nhập. Trung bình mỗi gia đình có 2,4 xe máy, 0,64 xe đạp, 0,25 xe đạp điện, 0,13 ô tô con. Xe máy đáp ứng tốt 3 tiêu chí: Rẻ, nhanh, linh hoạt, phù hợp với điều kiện giao thông ở nhiều thành phố tại Việt Nam. Dự báo, đến năm 2030, khoảng 77-87% người dân sẽ chọn xe máy thay vì tàu điện, 56-89% chọn xe máy thay vì xe buýt và 70-81% chọn xe máy thay ô tô.
TS Vũ Anh Tuấn, Chủ nhiệm đề tài nghiên cứu của Trường Đại học Việt Đức nhìn nhận, bảo đảm an toàn giao thông (ATGT) là thách thức lớn nhất đối với xe máy. "Xe máy là phương tiện có nguy cơ gây tử vong do TNGT cao nhất với mức nguy hiểm gấp 4 lần ô tô con, 10 lần xe buýt, 13 lần tàu điện đô thị. Ở các thành phố lớn, xe máy liên quan đến hơn 60% tổng số vụ TNGT. Các hành vi vi phạm của người lái xe máy gây ra 70-80% số vụ tai nạn. Phỏng vấn chuyên sâu cho thấy, khoảng 14% người điều khiển xe máy không có bằng lái, hơn 70% hổng kiến thức về pháp luật giao thông và cách ứng xử an toàn trên đường", TS Vũ Anh Tuấn cho biết. Ngoài các yếu tố hành vi thì vấn đề cơ sở hạ tầng và tổ chức giao thông bất cập trên đường cũng gây nguy cơ TNGT cao đối với người đi xe máy.
Để xây dựng môi trường giao thông an toàn, TS Khuất Việt Hùng, Phó chủ tịch chuyên trách Ủy ban ATGT Quốc gia nhấn mạnh vai trò của việc nâng cao ý thức người dân trong việc chấp hành các quy định của pháp luật về giao thông đường bộ, góp phần hình thành thói quen điều khiển xe máy một cách an toàn trên phạm vi toàn quốc. Từ đó, giúp giảm các vụ TNGT liên quan đến xe máy, nâng cao kỹ năng tham gia giao thông cho người điều khiển. Qua nghiên cứu thực tế và tham khảo kinh nghiệm của một số nước, các chuyên gia về giao thông đề xuất, môi trường thuận lợi cho lưu thông xe máy an toàn cần được xây dựng với các thành phần chính, trước hết là đưa xe máy vào các chính sách, pháp luật về ATGT. Bên cạnh đó, cần xây dựng cơ sở hạ tầng giao thông an toàn cho lưu thông xe máy như có thể bố trí làn đường riêng hoặc vạch dừng ưu tiên; thúc đẩy áp dụng các tiến bộ kỹ thuật công nghệ an toàn cho xe máy...
MẠNH HƯNG