Nhiều đối tượng chịu tác động

Lĩnh vực được dư luận quan tâm nhất là việc tăng lệ phí trước bạ đối với ô tô, xe máy, bởi lĩnh vực này có nhiều đối tượng bị tác động. Hơn nữa, với việc giá ô tô biến động khá nhanh, trong khi bảng giá tính lệ phí trước bạ lại chậm điều chỉnh khiến người nộp phí chịu thiệt. Trên bình diện chung, đối tượng chịu tác động của dự thảo gồm nhiều lĩnh vực trong đăng ký, chuyển nhượng ô tô, xe máy, máy bay, nhà đất, tài sản…

Nghị định số 140/2016/NĐ-CP được Chính phủ ban hành ngày 10-10-2016 về lệ phí trước bạ quy định chi tiết về đối tượng chịu lệ phí trước bạ, người nộp lệ phí trước bạ, căn cứ tính lệ phí trước bạ, ghi nợ, miễn lệ phí trước bạ, chế độ khai, thu, nộp và quản lý lệ phí trước bạ. Nghị định sửa đổi chỉ tập trung vào những nội dung được cho là chưa phù hợp với thực tế.

leftcenterrightdel
Xe ô tô con ít bị tác động bởi nghị định sửa đổi lần này (ảnh chỉ có tính chất minh họa).

Dự thảo bổ sung những điểm chính như sau: Trường hợp phát sinh loại tài sản chưa có trong Bảng giá tính lệ phí trước bạ hoặc tài sản có trong Bảng giá tính lệ phí trước bạ mà giá chuyển nhượng trên thị trường tăng hoặc giảm từ 10% (nghị định cũ quy định là 20%) trở lên so với giá tính lệ phí trước bạ tại Bảng giá tính lệ phí trước bạ thì cơ quan thuế báo cáo Bộ Tài chính ban hành Bảng giá tính lệ phí trước bạ bổ sung, điều chỉnh hằng năm theo quy định để áp dụng từ ngày 1-1 của năm tiếp theo.

Về mức thu lệ phí trước bạ được bổ sung như sau: Riêng xe ô tô pick-up chở hàng và ô tô tải VAN có khối lượng chuyên chở cho phép dưới 1.500kg và có từ 5 chỗ ngồi trở xuống nộp lệ phí trước bạ lần đầu với mức thu bằng 60% mức thu lệ phí trước bạ lần đầu đối với ô tô chở người từ 09 chỗ trở xuống (ô tô chở người từ 09 chỗ trở xuống nộp lệ phí trước bạ lần đầu với mức thu là 10%. Trường hợp cần áp dụng mức thu cao hơn cho phù hợp với điều kiện thực tế tại từng địa phương, HĐND tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương quyết định điều chỉnh tăng, nhưng tối đa không quá 50% mức quy định chung tại điểm này). Trước đây ô tô pick-up chở hàng và ô tô tải VAN chỉ chịu mức lệ phí trước bạ là 2% (ô tô pick-up chở hàng là dòng xe lai giữa SUV (thể thao đa dụng) và xe tải với một cabin kín chở người (2-6 chỗ) và một thùng hàng phía sau để chở hàng). Một điểm nữa có sự thay đổi, đó là khi nộp lệ phí trước bạ lần hai trở đi thì xe ô tô pick-up chở hàng và ô tô tải VAN chịu mức thu là 2% như ô tô chở người từ 09 chỗ trở xuống.

Nghị định sửa đổi lần này cũng bổ sung một số điểm mới như sau: Tổ chức, cá nhân đã được miễn hoặc không phải nộp lệ phí trước bạ khi đăng ký quyền sở hữu ô tô, xe máy, nếu chuyển nhượng cho các tổ chức, cá nhân khác hoặc chuyển mục đích sử dụng mà không thuộc diện được miễn lệ phí trước bạ theo quy định thì tổ chức, cá nhân đăng ký quyền sở hữu ô tô, xe máy nộp lệ phí trước bạ với mức thu lần đầu; tổ chức, cá nhân nhận chuyển nhượng tài sản tịch thu là ô tô, xe máy theo quy định của pháp luật mà ô tô, xe máy tịch thu không có đăng ký quyền sở hữu trước đó thì tổ chức, cá nhân nhận chuyển nhượng khi đăng ký quyền sở hữu ô tô, xe máy nộp lệ phí trước bạ với mức thu lần đầu…

Hướng đến sự công bằng

Trước đây cũng đã nhiều ý kiến cho rằng có sự bất cập trong mức chịu phí trước bạ giữa ô tô con với ô tô pick-up chở hàng và ô tô tải VAN. Trong khi ô tô con chịu mức phí trước bạ 10%, TP Hà Nội là 12% thì ô tô pick-up và ô tô tải VAN chỉ phải chịu mức phí trước bạ là 2%, nhưng lại được hưởng điều kiện khi tham gia giao thông như ô tô con (được áp dụng các hệ thống báo hiệu đường bộ như ô tô con, không bị hạn chế về thời gian được phép lưu thông trong đô thị, được phép lưu thông vào làn đường dành cho ô tô con). Đây là điều mà nhiều người cho rằng không công bằng trong khi ô tô con luôn bị xếp là đối tượng gây quá tải hệ thống giao thông đường bộ nên bị áp dụng nhiều biện pháp về thuế và phí cao.

Tuy nhiên, cũng có ý kiến cho rằng, dự thảo mới chỉ tập trung vào những điều kiện khi tham gia giao thông ở thành phố để cho rằng có sự không công bằng giữa các loại xe này. Ở các vùng nông thôn, việc khuyến khích phát triển xe pick-up và ô tô tải VAN là phù hợp. Nó vừa có chức năng chở người, vừa có chức năng chở hàng hóa lưu thông. Dự thảo có thể phân vùng rõ mức chịu lệ phí trước bạ đối với ô tô pick-up và ô tô tải VAN ở thành phố và nông thôn để tận dụng được chức năng tối đa của loại xe này.

Về mức biến động giá chuyển nhượng tài sản như ô tô, xe máy trên thị trường giảm từ 20% theo nghị định cũ xuống 10% theo dự thảo nghị định mới để báo cáo, điều chỉnh phí được dư luận tán thành. Từ lâu Hiệp hội Các nhà sản xuất ô tô Việt Nam (VAMA) cũng đã lưu ý đến vấn đề này để bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng. Hiện Việt Nam đang thực hiện các cam kết quốc tế về cắt giảm thuế nhập khẩu, giá ô tô thực tế đến tay người mua giảm khá nhiều, nhưng chậm được điều chỉnh giá tính lệ phí trước bạ. Việc giảm xuống 10% được cho là linh hoạt và phù hợp với thực tế.

Bài và ảnh: HÀ MY