Có chính sách nhưng chưa thực hiện được
Hai KCN lớn của Nghệ An là Nam Cấm và Bắc Vinh hiện khoảng 4.000 người có nhu cầu về nhà ở, chiến 50% CNLĐ làm việc tại đây. Theo đó, số CNLĐ này chủ yếu là sống trong các khu nhà trọ tự thuê tạm bợ.
Vợ chồng chị Nguyễn Thị Hòa và anh Lê Đình Quân (huyện Hương Sơn, tỉnh Hà Tĩnh) làm công nhân tại KCN Bắc Vinh đã gần 3 năm nay. Thu nhập bình quân của vợ chồng chị Hòa từ 8 đến 10 triệu đồng/tháng nên chỉ đủ để trang trải sinh hoạt phí và nuôi con nhỏ. Chị Hòa vừa sinh con được 8 tháng, phải nhờ bà ngoại ở quê xuống nhà trọ chăm cháu để vợ chồng đi làm. Căn phòng chưa đầy 13m2 là nơi sinh hoạt của 4 người từ chuyện ăn uống, ngủ nghỉ đến nấu nướng. Chị Hòa tâm sự: “Về mùa đông còn đỡ, mùa hè căn phòng rất nóng bức. Chúng tôi mong sao, Nhà nước có chính sách cho người lao động được mua nhà ở với giá ưu đãi, hoặc trả góp trong nhiều năm”.
    |
 |
|
Một dãy trọ tự thuê của công nhân lao động tại KCN Bắc Vinh. Ảnh: Hoa Lê |
Để giải quyết nhu cầu nhà ở cho công nhân, tháng 8-2010, UBND tỉnh Nghệ An ban hành chính sách hỗ trợ đối với các dự án nhà ở cho người thu nhập thấp khu vực đô thị và nhà ở cho CNLĐ tại các KCN trên địa bàn tỉnh. Năm 2012, UBND tỉnh phê duyệt dự án nhà ở cho công nhân thuê tại KCN Nam Cấm. Tuy nhiên, nhiều năm trôi qua, dự án này vẫn chưa thể thực hiện được do thiếu nguồn lực tài chính, không tìm được chủ đầu tư.
Ngày 28-7-2017, UBND tỉnh Nghệ An phê duyệt quyết định về kế hoạch phát triển cơ sở hạ tầng tại các KCN. Theo đó, trong năm 2018, sẽ triển khai đầu tư xây dựng 2 nhà cao 5 tầng để đáp ứng chỗ ở cho khoảng 2.000 công nhân ở KCN Nam Cấm, KCN Hemaraj; đến năm 2020, tiếp tục xây dựng một nhà cao 5 tầng cho khoảng 1.000 công nhân ở KCN VSIP. Thời điểm đó, tỉnh đã giao cho Công ty TNHH MTV Đầu tư Xây dựng Phát triển hạ tầng Nghệ An tiến hành khảo sát, lập đề án để sớm thông qua và đi vào thực hiện. Tuy nhiên, gần một năm trôi qua, dự án vẫn trong tình trạng “án binh bất động”.
Cần sự vào cuộc đồng bộ
Nguyên nhân dẫn đến việc tỉnh Nghệ An chưa triển khai được bất kỳ dự án nhà ở xã hội cho CNLĐ là do: Cùng với khó khăn về nguồn lực tài chính, các dự án còn gặp khó khăn về bố trí quỹ đất và những bất cập trong thủ tục hành chính. Mặt khác, các doanh nghiệp chưa quan tâm tới việc đầu tư xây dựng nhà ở cho CNLĐ, bởi đây là dự án đầu tư nhiều nhưng thu hồi vốn chậm, lợi nhuận thấp.
Hiện nay, Ban quản lý Khu kinh tế Đông Nam đang tích cực kêu gọi, vận động, giới thiệu một số quỹ đất để các nhà đầu tư tham gia xây dựng nhà ở xã hội cho CNLĐ tại các KCN. Tuy nhiên, thực tế không nhiều doanh nghiệp quan tâm. Thủ tục để một doanh nghiệp đầu tư nhà ở xã hội mất rất nhiều thời gian và thủ tục hành chính phức tạp nên các nhà đầu tư không “mặn mà” rót vốn xây dựng các khu nhà ở cho CNLĐ. Để hoàn thành các thủ tục xây dựng nhà ở xã hội, bình thường doanh nghiệp cũng phải chờ đợi khoảng vài năm. Mặt khác, khi nhà đầu tư đã lập dự án nhưng sau khi đấu thầu lại có thể không trúng thầu nên nhiều nhà đầu tư cũng rất e ngại.
Ông Phan Xuân Hóa, Phó trưởng Ban quản lý Khu Kinh tế Đông Nam cho biết: “Các địa phương khác như Bình Dương, Quảng Ninh, Đồng Nai… đã làm rất tốt về chính sách nhà ở xã hội cho CNLĐ tại các KCN, nhưng Nghệ An thì vẫn chưa triển khai được dự án nào. Thiết nghĩ, tỉnh phải có những chính sách rất cụ thể, thu hút các dự án đầu tư về nhà ở xã hội cho CNLĐ tại các KCN, nhất là chính sách về đất đai và hỗ trợ đầu tư kết cấu hạ tầng. Đặc biệt, các thủ tục hành chính phải tinh giản, quy về một mối để tạo thuận lợi cho doanh nghiệp”.
Để hiện thực hóa được chính sách nhà ở cho CNLĐ ở Nghệ An cần có sự vào cuộc mạnh mẽ, đồng bộ của 3 đầu mối, gồm: Nhà đầu tư hạ tầng KCN, các doanh nghiệp và chính quyền địa phương.
HOÀNG HOA LÊ