Quản lý giấy phép lái xe cần đồng bộ, thống nhất

Nhiều bất cập trong xử lý vi phạm

Theo quy định của pháp luật hiện hành, để bảo đảm hiệu lực của các biên bản xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực giao thông, khi tiến hành lập biên bản, lực lượng cảnh sát giao thông (CSGT) sẽ tạm giữ một trong số các loại giấy tờ, như: GPLX, giấy đăng ký xe... của người vi phạm. Tuy nhiên, những “lỗ hổng” trong CTQL vô tình khiến nhiều biên bản xử phạt trở nên vô hiệu.

Qua tìm hiểu từ Cục CSGT (Bộ Công an) chúng tôi được biết: Hiện, tại các đội CSGT của nhiều tỉnh, thành phố trên cả nước vẫn tồn đọng hàng vạn biên bản xử phạt hành chính, kèm theo GPLX của người vi phạm đã quá hạn xử lý. Điều đáng nói, trong số những trường hợp này, có trường hợp vi phạm bị lập biên bản gần 10 năm nay, nhưng người vi phạm vẫn chưa thực hiện nghĩa vụ của mình. Quá trình khảo sát tại tỉnh Nghệ An, chúng tôi được Đại úy Phạm Văn Hà, cán bộ Đội Tuyên truyền điều tra, xử lý, Phòng CSGT Công an tỉnh Nghệ An, cho biết: "Hiện, đơn vị đang quản lý hơn 500 hồ sơ, GPLX diện tồn đọng. Trong số này, nhiều biên bản được lập từ năm 2014, đến nay chưa có người đến thực hiện nghĩa vụ theo quy định của pháp luật. Trong số những trường hợp bỏ lại GPLX, phần lớn là mắc các lỗi, như: Lấn làn đường, vượt đèn tín hiệu, chở quá số người quy định, vi phạm nồng độ cồn…

Theo Đại úy Phạm Văn Hà, một trong những nguyên nhân dẫn đến tình trạng trên là do,trong số những hành vi bị lập biên bản xử lý, có những trường hợp mức xử phạt cao hơn rất nhiều so với chi phí cấp lại, hoặc thi mới để lấy GPLX. Bên cạnh đó, việc ứng dụng công nghệ thông tin kết nối với hệ thống phần mềm quản lý cấp đổi GPLX còn nhiều bất cập, thế nên các trường hợp vi phạm đã lợi dụng sơ hở này để thay vì đến nộp phạt, nhận lại GPLX theo quy định của pháp luật thì đã đăng ký học lại để được cấp GPLX mới. Bên cạnh đó, do hệ thống dữ liệu về xử lý vi phạm trật tự an toàn giao thông (TTATGT) của các tỉnh, thành phố chưa được hoàn thiện, công tác phối hợp giữa các cơ quan chức năng khi xác minh thông tin mất nhiều thời gian… Do đó, trong khoảng thời gian quy định, việc cấp nhầm GPLX cho các trường hợp đang bị cơ quan chức năng tạm giữ GPLX là điều khó tránh khỏi.

Đánh giá của Cục CSGT (Bộ Công an), cho thấy, những bất cập nêu trên là nguyên nhân làm cho tình trạng vi phạm Luật Giao thông đường bộ thêm phức tạp. Hơn nữa, việc cố tình "bỏ quên" GPLX tại cơ quan chức năng của người vi phạm còn gián tiếp tạo điều kiện cho những đối tượng chuyên sản xuất, cung cấp GPLX giả hoạt động. Đã có không ít vụ sản xuất, mua bán, sử dụng GPLX giả bị lực lượng chức năng triệt phá trong thời gian qua. Hệ lụy từ sự phối hợp thiếu chặt chẽ, thiếu hệ thống trong quản lý, cấp đổi GPLX của các cơ quan chức năng trong xử lý vi phạm về an toàn giao thông không những là kẽ hở để các trường hợp vi phạm "lách luật", mà còn tạo ra hiệu ứng "nhờn" luật trong xã hội.

Lấp "lỗ hổng" trong quản lý

Tình trạng người vi phạm cố tình không thực hiện nghĩa vụ hoặc sử dụng GPLX thứ hai đã ảnh hưởng không nhỏ đến tình hình TTATGT ở khắp địa phương trong cả nước. Vì vậy, khắc phục ngay tình trạng tồn đọng GPLX kết hợp với đề cao ý thức trách nhiệm công dân trong thực hiện nghĩa vụ khi vi phạm hành chính là việc cần được giải quyết rốt ráo để bảo đảm tính nghiêm minh của pháp luật. Theo Thiếu tướng Trần Quốc Trung, Phó cục trưởng Cục CSGT (Bộ Công an): Các cơ quan chức năng cần xem xét, chuyển quyền cấp GPLX cho một đầu mối đơn vị có đủ thẩm quyền để bảo đảm quản lý chặt chẽ hơn. Cùng với tuyên truyền, nâng cao ý thức tự giác trong chấp hành Luật Giao thông đường bộ cho người dân, các cơ quan chức năng cũng cần đưa ra những văn bản quy định cụ thể về các chế tài xử lý đối với các trường hợp cố tình khai báo gian dối trong quá trình làm thủ tục xin cấp, đổi lại GPLX; có hình phạt thích đáng đối với các trường hợp chây ì, không chịu đến giải quyết thủ tục vi phạm theo quy định của pháp luật.

Mặt khác, cần quan tâm triển khai đồng bộ hệ thống cơ sở dữ liệu chung từ việc xử lý vi phạm, tai nạn cho đến đăng kiểm phương tiện… để kịp thời phát hiện, xử lý những trường hợp cố tình gian dối trong quá trình làm hồ sơ xin cấp lại GPLX. Lực lượng CSGT cần tăng cường hơn nữa công tác tuần tra, kiểm soát, kết hợp giữa xử lý với phổ biến, tuyên truyền cho người tham gia giao thông hiểu rõ hơn về những hệ lụy đi kèm và tác hại của hành vi bỏ lại GPLX sau khi vi phạm. Cơ quan chức năng cần siết chặt khâu tổ chức thi, sát hạch, cấp GPLX tại tất cả các cơ sở, đồng bộ hóa cơ sở dữ liệu giữa các cơ sở cấp đổi GPLX trong toàn quốc, để nhận diện các trường hợp đã cấp GPLX, nhưng bị cơ quan chức năng thu giữ do vi phạm. Đối với các trường hợp này các cơ sở cần kiên quyết không cấp GPLX. Nếu không giải quyết tốt những vấn đề trên thì "lỗ hổng" trong sự phối hợp giữa cơ sở cấp lại, cấp mới GPLX, với cơ quan xử lý vi phạm chắc chắn khó bịt kín và như vậy các trường hợp lợi dụng "lỗ hổng" này để "né" vi phạm sẽ ngày càng nhiều thêm.

HÀ KHÁNH