Phóng viên (PV): Thưa ông, tình hình tham gia BHTN của NLĐ nước ta hiện nay như thế nào?
Ông Lê Quang Trung: Chính sách BHTN nhằm bù đắp một phần thu nhập bị mất do thất nghiệp và hỗ trợ NLĐ bị thất nghiệp được học nghề, hỗ trợ tìm việc làm để họ nhanh chóng trở lại thị trường lao động, đồng thời được hưởng chế độ ưu đãi khác như chế độ bảo hiểm y tế... Thời gian qua, BHTN đã nhanh chóng đi vào cuộc sống và được đông đảo NLĐ cũng như doanh nghiệp quan tâm đón nhận, phần lớn doanh nghiệp đã nắm bắt và thực hiện chính sách một cách nghiêm túc. Hiện nay, số người tham gia BHTN đang tăng dần qua các năm và bảo đảm chỉ tiêu kế hoạch mà Thủ tướng Chính phủ giao. Nếu năm 2009 chỉ có 5,9 triệu người tham gia BHTN thì năm 2015 (khi Luật Việc làm có hiệu lực thi hành) thì con số này đã lên tới 10,3 triệu người (tăng 173% so với năm 2009). Đến năm 2017, số người tham gia BHTN đạt 11,7 triệu người với số thu là 13.517 tỷ đồng. Trong đó, số người được tư vấn, giới thiệu việc làm sau khi chấm dứt hợp đồng lao động và hợp đồng làm việc là 1.113.934 người, số người được giới thiệu việc làm mới là 138.719 người, số người được hỗ trợ học nghề là 34.723 người, số người nộp hồ sơ hưởng trợ cấp thất nghiệp là 680.310 người. Tổng chi các chế độ BHTN năm 2017 là 7.831 tỷ đồng. Tuy nhiên, chi trợ cấp thất nghiệp vẫn chiếm tỷ lệ cao so với chi hỗ trợ học nghề và chi đóng bảo hiểm y tế cho NLĐ đang hưởng trợ cấp thất nghiệp.
    |
 |
|
Tư vấn làm hồ sơ bảo hiểm thất nghiệp tại Trung tâm dịch vụ việc làm tỉnh Hải Dương. |
PV: Có ý kiến cho rằng việc thực hiện chính sách BHTN chưa đạt hiệu quả cao. Vậy xin ông cho biết những tồn tại hạn chế trong việc thực hiện chính sách BHTN thời gian vừa qua?
Ông Lê Quang Trung: Mặc dù số người tham gia BHTN ngày càng tăng nhưng do chính sách BHTN hiện nay mới chỉ tập trung vào việc hỗ trợ sau khi thất nghiệp mà chưa có nhiều biện pháp chủ động để giúp NLĐ duy trì việc làm và phòng tránh thất nghiệp. Bên cạnh đó, một số NLĐ và người sử dụng lao động chưa nhận thức rõ về quyền và trách nhiệm của mình trong thực hiện chính sách BHTN. Nhiều NLĐ chỉ muốn nhận trợ cấp thất nghiệp mà không quan tâm đến các chế độ khác, như: Tư vấn, giới thiệu việc làm, hỗ trợ học nghề. Một số NLĐ còn chưa thực hiện đúng trách nhiệm của mình trong việc khai báo tình trạng việc làm trong quá trình thẩm định giải quyết hưởng trợ cấp thất nghiệp. Bên cạnh đó, tình trạng doanh nghiệp giải thể, phá sản, nợ, trốn đóng bảo hiểm xã hội, BHTN, chậm ban hành quyết định nghỉ việc, thanh lý hợp đồng lao động và chốt sổ bảo hiểm cho NLĐ vẫn xảy ra nhiều dẫn đến việc hoàn thiện hồ sơ hưởng BHTN của NLĐ còn nhiều khó khăn. Chính vì vậy việc thực hiện chính sách BHTN còn chưa đạt hiệu quả cao như mong muốn.
PV: Để chính sách BHTN phát huy được tối đa tác dụng cần những giải pháp gì, thưa ông?
Ông Lê Quang Trung: Để BHTN thực sự phát huy được tối đa hiệu quả cần cải cách thủ tục hành chính, tăng cường tư vấn, giới thiệu việc làm và đào tạo nâng cao tay nghề cho NLĐ khi thất nghiệp để sớm quay trở lại thị trường lao động. Đồng thời tổ chức thực hiện hỗ trợ doanh nghiệp đào tạo, bồi dưỡng, nâng cao trình độ kỹ năng tay nghề để duy trì việc làm cho NLĐ, mở rộng và phát triển đối tượng tham gia BHTN… Trong thời gian tới cần hoàn thiện các quy định của pháp luật về BHTN và các văn bản liên quan theo hướng mở rộng đối tượng tham gia, bổ sung các biện pháp hỗ trợ NLĐ và người sử dụng lao động trên cơ sở sử dụng hiệu quả Quỹ BHTN. Cần thực hiện giao dịch điện tử trong tham gia và giải quyết hưởng BHTN, xây dựng cơ sở dữ liệu để quản lý lao động, chia sẻ dữ liệu thu chi và giải quyết các chế độ BHTN.
Bên cạnh đó, các trung tâm dịch vụ việc làm cần chú trọng công tác tư vấn, giới thiệu việc làm, hỗ trợ học nghề cho NLĐ ngay từ khi họ chấm dứt hợp đồng lao động và hợp đồng làm việc, cải tiến quy trình với nhiều hình thức đa dạng khác nhau như: Tư vấn, giới thiệu việc làm trực tiếp, trực tuyến qua mạng internet, các công cụ giao tiếp trên mạng máy tính, thư điện tử, tổng đài tư vấn… Công tác giải quyết hưởng trợ cấp thất nghiệp cho NLĐ cần được làm nhanh hơn, đồng thời hỗ trợ đào tạo, bồi dưỡng, nâng cao trình độ kỹ năng nghề để duy trì việc làm cho NLĐ cũng cần được quan tâm.
PV: Trân trọng cảm ơn ông!
THÙY DUNG (thực hiện)