Năm 2000, Thủ tướng Chính phủ có Quyết định số 63/2000/QĐ-TTg đổi tên “Ủy ban Quốc gia Tìm kiếm cứu nạn trên không và trên biển” thành “Ủy ban Quốc gia Tìm kiếm cứu nạn” và được bổ sung nhiệm vụ nhằm đáp ứng với tình hình thiên tai và nhân tai diễn biến ngày càng phức tạp.
Phó thủ tướng Trịnh Đình Dũng chủ trì hội nghị triển khai công tác ứng phó với bão số 3 tại Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn. Ảnh: HÀ KHÁNH
Nhiệm vụ của Ủy ban Quốc gia Tìm kiếm cứu nạn (UBQG TKCN) là tham mưu, đề xuất với Chính phủ các kế hoạch, biện pháp sử dụng lực lượng, phương tiện kịp thời, hiệu quả trong TKCN. Vượt qua những khó khăn, thách thức, với quyết tâm, trách nhiệm cao của đội ngũ cán bộ, nhân viên, UBQG TKCN luôn hoàn thành xuất sắc mọi nhiệm vụ được Đảng, Nhà nước, Chính phủ và nhân dân tin tưởng giao phó, góp phần làm giảm đến mức thấp nhất thiệt hại về người, tài sản của Nhà nước và nhân dân, đóng góp quan trọng vào sự phát triển ổn định kinh tế-xã hội của đất nước, từng bước tham gia vào hoạt động TKCN trong khu vực.
Sau 20 năm xây dựng và phát triển, UBQG TKCN đã có bước phát triển đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ trong tình hình mới. Các đơn vị chuyên trách và kiêm nhiệm làm nhiệm vụ TKCN thuộc các bộ, ngành Trung ương như Bộ Quốc phòng, Bộ Công an, Bộ Giao thông vận tải, Tập đoàn Dầu khí Việt Nam đã và đang hoạt động có bài bản, hiệu quả. Riêng Bộ Quốc phòng đã thành lập các phòng, ban cứu hộ-cứu nạn ở các quân khu, quân chủng, Binh chủng Công binh, Tổng cục Kỹ thuật, Bộ tư lệnh Thủ đô Hà Nội, Bộ tư lệnh Bộ đội Biên phòng, Cảnh sát biển. Các cơ quan, đơn vị chức năng luôn chủ động sẵn sàng có mặt ở những nơi xảy ra tai nạn, đến những nơi nguy hiểm, thiếu an toàn để cứu giúp người gặp nạn.
Phó thủ tướng Trịnh Đình Dũng kiểm tra tại cảng cá Ninh Cơ, huyện Hải Hậu, tỉnh Nam Định trước cơn bão số 3. Ảnh: HÀ KHÁNH
UBQG TKCN đã tích cực tham mưu với Chính phủ đầu tư phương tiện, trang thiết bị và kiện toàn nhân lực, từng bước đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ TKCN trong nước và hợp tác quốc tế. Đến nay, chúng ta đã xây dựng được 3 trung tâm ứng phó sự cố tràn dầu khu vực miền Bắc, Trung, Nam, một trung tâm phối hợp TKCN hàng hải thuộc Bộ Giao thông vận tải, một trung tâm cấp cứu mỏ thuộc Bộ Công Thương, 6 tiểu đoàn công binh thuộc Bộ Quốc phòng và đang triển khai xây dựng trung tâm huấn luyện gắn với thao trường tổng hợp tại Ba Vì, Hà Nội. Đây là những lực lượng nòng cốt trong triển khai nhiệm vụ ứng phó thiên tai, sự cố và TKCN. Ngoài ra còn tập trung chỉ đạo làm tốt công tác huấn luyện diễn tập trong các tình huống TKCN và hợp tác quốc tế TKCN.
Trong quá trình hình thành và phát triển, UBQG TKCN đã chủ động triển khai hoạt động TKCN, phát huy vai trò của cơ quan tham mưu, chỉ đạo trong lĩnh vực TKCN; đã nỗ lực, cố gắng khắc phục khó khăn, đạt nhiều kết quả nổi bật trong công tác TKCN, bảo vệ tính mạng, tài sản của nhân dân. Tính riêng trong 10 năm gần đây (2006-2015), các lực lượng TKCN ở các bộ, ngành và địa phương đã cứu được 34.136 người với 4.109 phương tiện các loại. Với tinh thần “vì nhân dân quên mình” trong khi thực hiện nhiệm vụ, đã có 31 cán bộ, chiến sĩ hy sinh.
Thời gian tới, trong bối cảnh biến đổi khí hậu gay gắt, thời tiết tiếp tục diễn biến phức tạp, cực đoan và khó lường, tiềm ẩn nhiều nguy cơ tai nạn và sự cố, để hoàn thành nhiệm vụ được giao, UBQG TKCN và các bộ, ngành, địa phương cần tập trung chỉ đạo triển khai thực hiện tốt một số nhiệm vụ trọng tâm sau đây:
Một là, rà soát, kiện toàn Ban chỉ huy về phòng, chống thiên tai và TKCN ở các bộ, ngành và địa phương để bảo đảm đủ khả năng hoàn thành tốt nhiệm vụ.
Hai là, tiếp tục đẩy mạnh công tác thông tin truyền thông nhằm nâng cao nhận thức cho mọi người dân và các cấp, các ngành, địa phương về những ảnh hưởng, tác hại của biến đổi khí hậu ngày càng tăng và phức tạp để góp phần nâng cao ý thức trách nhiệm trong phòng ngừa, ứng phó sự cố thiên tai, TKCN, hạn chế tư tưởng chủ quan.
Ba là, duy trì nghiêm chế độ trực 24/24 giờ, nắm chắc tình hình sự cố thiên tai trên địa bàn. Khi xảy ra sự cố cần phối hợp chặt chẽ giữa các lực lượng, báo cáo kịp thời, tham mưu, đề xuất các biện pháp ứng phó hiệu quả.
Bốn là, thực hiện nghiêm túc Luật Phòng, chống thiên tai, Chỉ thị của Thủ tướng Chính phủ về việc tăng cường công tác phòng, chống thiên tai và TKCN giai đoạn 2016-2020 và Đề án Quy hoạch tổng thể lĩnh vực ứng phó sự cố, thiên tai và TKCN đến năm 2020.
Năm là, tiếp tục rà soát, điều chỉnh, bổ sung các phương án ứng phó với các tình huống thiên tai, sự cố có thể xảy ra, đặc biệt ở những nơi có nguy cơ cao về sự cố; phương án ứng phó với bão mạnh, siêu bão, mưa lũ lớn, sạt lở đất trên diện rộng, động đất, sóng thần, bám sát tình hình thực tế tại cơ sở, ở địa phương.
Tiếp tục phát huy truyền thống và kết quả đạt được trong 20 năm xây dựng và phát triển, cùng với việc nỗ lực thực hiện các giải pháp đồng bộ, tin rằng UBQG TKCN sẽ hoàn thành xuất sắc chức trách, nhiệm vụ được giao, xứng đáng với sự tin cậy và vinh dự mà Đảng, Nhà nước và nhân dân giao phó.
TRỊNH ĐÌNH DŨNG, Ủy viên Trung ương Đảng, Phó thủ tướng Chính phủ, Chủ tịch Ủy ban Quốc gia Tìm kiếm cứu nạn