Ngày càng nhiều chủ doanh nghiệp, chủ cơ sở sản xuất là nữ

Hiện nay, xuất hiện ngày càng nhiều các doanh nhân, các chủ cơ sở sản xuất là nữ. Việc sản xuất rượu vang Thanh Long của bà Lê Nguyện, Giám đốc Hợp tác xã (HTX) Thanh Long Hàm Đức (huyện Hàm Thuận Bắc, tỉnh Bình Thuận) xuất phát từ thế mạnh trồng thanh long của tỉnh. Với thổ nhưỡng và khí hậu ở Bình Thuận, thanh long dần trở thành cây cho thu nhập chính của người dân địa phương. Nhưng chứng kiến giai đoạn quả thanh long liên tục rớt giá khiến nông dân phải bán rẻ, thậm chí là bỏ đi, bà Nguyện gác lại công việc kỹ sư xây dựng, cùng các xã viên HTX tìm giải pháp chế biến thanh long thành rượu vang. Sau nhiều lần thất bại, hiện sản phẩm rượu vang thanh long của HTX do bà Nguyện làm chủ được bán trên thị trường.

leftcenterrightdel
Nữ thợ may tại Công ty TNHH may mặc Thành Kiều (huyện Ba Tri, tỉnh Bến Tre). 

Cũng xuất phát từ việc hằng tháng phải mua nấm linh chi về chữa bệnh cho bố chồng, bà Ngô Thị Kim Liên hình thành ý tưởng trồng nấm linh chi. Sau nhiều lần thử nghiệm thành công, bà Liên quyết định thành lập HTX sản xuất nấm sạch và kinh doanh nông nghiệp Tuấn Linh (xã Sơn Lộc, huyện Bố Trạch, tỉnh Quảng Bình). Vốn là cán bộ Sở Khoa học và Công nghệ tỉnh Quảng Bình, bà nghiên cứu mô hình trồng thử nghiệm giống nấm mới Kim Phúc và Hoàng Đế thành công, cho năng suất cao. Sở hữu thương hiệu Nấm sạch Tuấn Linh, đến nay HTX của bà Liên đã liên kết với 26 tổ hợp tác vệ tinh trên toàn tỉnh và 300 hộ dân tham gia trồng nấm linh chi, nấm sò, nấm rơm, mộc nhĩ... cung cấp cho thị trường. 

Bước qua rào cản giới

Khởi nghiệp chưa bao giờ là dễ dàng, nhất là đối với phụ nữ. Phụ nữ khởi nghiệp gặp nhiều thách thức, từ quan niệm xã hội, khả năng tiếp cận tới những nguồn lực, mở rộng quan hệ, cho tới cân bằng giữa công việc và vai trò làm vợ, làm mẹ... Tại Diễn đàn "Phụ nữ khởi nghiệp sáng tạo và kết nối" diễn ra ngày 14-12 tại Hà Nội, do Hội Liên hiệp Phụ nữ (LHPN) Việt Nam và Tổ chức Phát triển Hà Lan (SNV) phối hợp tổ chức, bà Trần Tú Anh, Giám đốc Chương trình Flow/Eowe, Tổ chức SNV, nhấn mạnh: “Nếu Việt Nam không tháo gỡ được những rào cản mà phụ nữ phải đối mặt khi khởi nghiệp thì sẽ bỏ lỡ cơ hội tiềm năng về phát triển kinh tế. Hiệu quả của việc doanh nhân nữ khởi nghiệp không chỉ dừng lại ở việc góp phần thúc đẩy tăng trưởng kinh tế mà còn góp phần giải quyết việc làm cho lao động nữ”.

Theo bà Nguyễn Thị Tuyết, Phó chủ tịch Hội LHPN Việt Nam, những định kiến xã hội, cho rằng phụ nữ phải là người của gia đình đã đặt lên vai chị em gánh nặng, khiến họ hạn chế cơ hội kinh doanh. Cũng từ quan niệm này khiến người phụ nữ thiếu động lực và môi trường để khuyến khích ý tưởng và hiện thực hóa ý tưởng kinh doanh của mình. Phụ nữ cũng thiếu cơ hội để tham gia các hoạt động xúc tiến thương mại, khó có cơ hội được đào tạo hay đi giao lưu, học hỏi do gánh nặng gia đình, sinh con. Cho nên nếu không được sự ủng hộ, chia sẻ, thậm chí hy sinh của người đàn ông trong gia đình thì mục tiêu kinh doanh, lập nghiệp của họ rất khó đi đến thành công.

Để làm chủ DN của mình, các nữ doanh nhân cũng gặp rất nhiều khó khăn. Báo cáo nghiên cứu về DN nhỏ và vừa do phụ nữ làm chủ tại Việt Nam chỉ ra: Do định kiến giới nên phụ nữ phải gánh vác nhiều công việc trong gia đình. Đa số phụ nữ ít được tiếp cận nguồn tín dụng từ ngân hàng, trong đó nguyên nhân chủ yếu là không có tài sản thế chấp do không đứng tên trong các tài sản của gia đình.

Tăng quyền năng kinh tế cho phụ nữ

Nhờ các chủ trương và chính sách đúng đắn của Đảng và Nhà nước cùng nỗ lực của chị em, hiện nay Việt Nam được đánh giá tốt về bình đẳng giới so với các nước có cùng trình độ phát triển, đặc biệt là về sự tham gia và cơ hội về kinh tế.

Báo cáo khoảng cách giới toàn cầu năm 2017 của Diễn đàn Kinh tế thế giới cho thấy, Việt Nam đứng thứ 69/144 quốc gia về bình đẳng giới, trong đó sự tham gia và cơ hội về kinh tế cho phụ nữ thì Việt Nam được xếp hạng 33/144. Hiện, phụ nữ Việt Nam đã có những bước trưởng thành, đóng góp tích cực vào công cuộc xây dựng và phát triển kinh tế-xã hội; phụ nữ chiếm gần 50% lực lượng lao động, điều hành và quản lý hơn 60% trong tổng số hơn 4 triệu hộ kinh tế gia đình ở nông thôn, 28% trong tổng số DN. Các DN và hộ gia đình do phụ nữ quản lý đã góp phần tạo ra giá trị của cải vật chất, nguồn thu nhập đáng kể cho đất nước; giải quyết việc làm cho hàng triệu lao động; thực hiện tốt nghĩa vụ với Nhà nước và trách nhiệm cao với xã hội, với cộng đồng. Một số doanh nhân nữ Việt Nam được các tổ chức quốc tế có uy tín xếp vào danh sách các phụ nữ quyền lực nhất châu Á như: Bà Nguyễn Thị Phương Thảo, Tổng giám đốc kiêm Phó chủ tịch HĐQT Hãng hàng không Vietjet Air; bà Mai Kiều Liên, Tổng giám đốc Vinamilk; bà Thái Hương, Chủ tịch Tập đoàn TH True Milk…

Ngày 30-6-2017, Thủ tướng Chính phủ đã ký Quyết định số 939/QĐ-TTg phê duyệt Đề án “Hỗ trợ phụ nữ khởi nghiệp giai đoạn 2017-2025”. Đề án có mục tiêu nâng cao hiểu biết của phụ nữ về chủ trương, chính sách pháp luật, các thành phần kinh tế-xã hội của Đảng, Nhà nước liên quan đến phát triển nghề nghiệp, khởi nghiệp nhằm thay đổi nhận thức, khơi dậy tinh thần khởi nghiệp, tiềm năng, sức sáng tạo của phụ nữ; thúc đẩy hiện thực hóa các ý tưởng kinh doanh và sự phát triển của các DN khởi nghiệp, HTX, hộ kinh doanh cá thể, DN mới thành lập của phụ nữ thông qua chuỗi các dịch vụ hỗ trợ chất lượng, bền vững, góp phần thực hiện thành công mục tiêu quốc gia về phát triển DN và Chiến lược quốc gia về bình đẳng giới; góp phần hoàn thiện chính sách, pháp luật nhằm hỗ trợ phụ nữ khởi nghiệp, phát triển DN, bảo đảm bình đẳng giới trong lĩnh vực kinh tế.

Đồng chí Nguyễn Văn Bình, Ủy viên Bộ Chính trị, Bí thư Trung ương Đảng, Trưởng ban Kinh tế Trung ương cho biết, với quan điểm "Công tác phụ nữ là trách nhiệm của cả hệ thống chính trị, của toàn xã hội và từng gia đình", Đảng, Nhà nước Việt Nam sẽ tiếp tục hoàn thiện các chủ trương, chính sách hỗ trợ phát triển DN và kinh tế tập thể, trong đó quan tâm đến các DN, HTX tạo việc làm cho nhiều lao động nữ cũng như DN do phụ nữ làm chủ. Chiến lược quốc gia về bình đẳng giới xác định mục tiêu từ năm 2025, tỷ lệ nữ làm chủ DN đạt từ 35% trở lên.

Bài và ảnh: CÙ HƯƠNG