Bao giờ hết ô nhiễm từ bãi rác?

Rác được thu gom, vận chuyển vào bãi và xử lý bằng cách đốt, gạt xuống vực 

Theo thiết kế, nước thải từ bãi rác phải được gom tập trung tại hố chứa và được xử lý trước khi thải ra môi trường. Nhưng ngay từ đầu bãi rác này không được xây dựng hệ thống xử lý nước thải theo đánh giá tác động môi trường đã được phê duyệt, nên toàn bộ nước rỉ rác đều chảy trực tiếp ra môi trường. Theo đó, nước thải từ bãi rác chảy thẳng ra suối băng qua thị trấn Đắk Glei hòa nhập vào sông Pô Kô... Vì vậy, môi trường sinh thái trên địa bàn bị ô nhiễm nghiêm trọng, gây tác động xấu tới cuộc sống của người dân.

Bà Y In, ở làng Đông Lốc, xã Đắk Man bức xúc: "Nhiều năm nay, từ khi huyện cho xây dựng bãi rác ở đây đã gây ảnh hưởng lớn đến cuộc sống của dân làng chúng tôi. Ngày nào cũng vậy, từ sáng sớm đến tối đêm chúng tôi phải sống chung với mùi hôi thối, ruồi nhặng từng đàn như ong vỡ tổ bay vào làng...".

Không chỉ phải "sống chung" với ruồi, muỗi, người dân hai xã Đắk Man, Đắk Pék và thị trấn Đắk Glei còn phải chịu ảnh hưởng nặng nề từ việc ô nhiễm nguồn nước. Do bãi rác nằm ngay bên bờ suối nơi đầu nguồn con sông Pô Kô, nên mỗi khi mùa mưa đến nước từ trong bãi rác chảy ra đổ xuống suối đen ngòm. Điều đáng nói, con suối này chảy qua thị trấn Đắk Glei, nơi chủ yếu cung cấp nước sinh hoạt cho người dân thị trấn Đắk Glei. Con suối này cũng chảy vào sông Pô Kô đi qua các huyện: Ngọc Hồi, Đắk Tô, Đắk Hà và TP Kon Tum.

Bà Đặng Thị Phương Thủy, Phó chi cục trưởng Chi cục Bảo vệ môi trường (Sở Tài nguyên và Môi trường tỉnh Kon Tum) khẳng định: "Nước từ bãi rác được hình thành do sự rò rỉ nước mưa thấm vào bãi rác hoặc do độ ẩm sẵn có của rác thải nên rất độc hại vì chứa nhiều chất ô nhiễm và là nơi phát triển các vi trùng, vi khuẩn gây bệnh... Nếu thấm vào đất, chảy ra sông suối gây ô nhiễm trầm trọng nguồn nước ngầm, hủy hoại môi trường thủy sinh và gây ô nhiễm nguồn nước khu vực hạ lưu".

Còn ông Từ Anh Dũng, Đội trưởng Đội Quản lý và Dịch vụ công cộng huyện Đăk Glei thì cho rằng: Quy trình xử lý rác thải ở đây rất đơn giản. Rác thu gom từ thị trấn, được xe ô tô chuyên dùng vận chuyển về đây đổ xuống, để khô; sau đó đơn vị quản lý châm lửa đốt cho rác cháy và gạt xuống vực. Hiện tại, việc phân loại và chôn lấp rác chưa thực hiện được do thiếu kinh phí... Rác thải ở đây không được phân loại, xử lý theo đúng quy trình, nên khi phân hủy gây ra mùi hôi thối, tạo thuận lợi cho vi khuẩn phát triển, làm ô nhiễm không khí, nguồn nước và môi trường, ảnh hưởng đến cuộc sống của người dân. Bên cạnh đó, việc xử lý không đúng quy định trở thành khu vực tập trung của chuột, ruồi, muỗi, gián và các loại vi trùng kéo đến đây sinh sống và phát triển là nguyên nhân gây ra nhiều chứng bệnh truyền nhiễm cho con người. 

Theo ông Trương Đạt, Phó giám đốc Sở Tài nguyên và Môi trường tỉnh Kon Tum, thì để hạn chế ô nhiễm môi trường tại bãi rác, tránh ảnh hưởng đến nguồn nước khu vực và hạ lưu sông Pô Kô, trước mắt, UBND huyện Đắk Glei cần chỉ đạo Đội Quản lý và Dịch vụ môi trường huyện không được đốt rác khi chưa phân loại. Cùng với đó tập trung phục hồi các hố thu gom nước rỉ rác. Ngoài ra phải có những biện pháp xử lý cụ thể để tránh ô nhiễm nguồn nước; tiến hành ngay việc phun chế phẩm vi sinh khử mùi, diệt côn trùng tại khu vực đổ rác v.v...

Để môi trường sống của người dân địa phương không bị ô nhiễm, rất mong chính quyền và các cơ quan chức năng huyện Đắk Glei nói riêng, tỉnh Kon Tum nói chung sớm tìm ra giải pháp khắc phục dứt điểm những tồn tại nêu trên.

Bài và ảnh: TRẦN ĐĂNG NHÂN