Phó thủ tướng Vũ Đức Đam phát biểu tại hội nghị.
Tại Hội nghị, Bộ trưởng Bộ GD-ĐT Phùng Xuân Nhạ đề nghị lãnh đạo các cơ quan quản lý giáo dục ở Trung ương và địa phương, các cơ sở giáo dục và đào tạo tập trung thảo luận, làm rõ những kết quả nổi bật, những tồn tại, hạn chế chủ yếu trong công tác quản lý giáo dục các cấp trong năm học vừa qua; trong đó, làm rõ trách nhiệm quản lý nhà nước trong từng vấn đề cụ thể. Đồng thời, thảo luận về phương hướng, nhiệm vụ, giải pháp của ngành Giáo dục trong năm học tới, xem các nội dung này đã đúng, trúng chưa; trên cơ sở đó cùng nhau tập trung thực hiện cho hiệu quả.
Lùi để có sự chuẩn bị tốt hơn
3 nhóm nhiệm vụ trọng tâm, cũng là những nội dung Bộ GD-ĐT dự kiến lựa chọn để tập trung chỉ đạo trong năm học mới, được Bộ trưởng đề nghị tập trung thảo luận tại hội nghị gồm: Quy hoạch lại mạng lưới các cơ sở giáo dục, trọng tâm là các cơ sở đào tạo giáo viên; chuẩn bị các điều kiện để triển khai có hiệu quả chương trình giáo dục phổ thông mới (GDPT); đẩy mạnh giao quyền tự chủ, tự chịu trách nhiệm đối với các cơ sở giáo dục và đào tạo.
“Chương trình giáo dục phổ thông tổng thể Bộ GD-ĐT đã thông qua là khá hoàn chỉnh; đáp ứng dạy học theo hướng phát huy năng lực, phẩm chất của học sinh; các môn học, dung lượng kiến thức, phân bổ thời gian từng môn học và trong tổng thể chương trình được tính toán cân đối, phù hợp”, ông Phạm Văn Hùng, Giám đốc Sở GD-ĐT Thừa Thiên Huế nhận định.
Tuy nhiên, Giám đốc Sở GD-ĐT Thừa Thiên - Huế vẫn đề nghị Bộ GD-ĐT trình Chính phủ cho lùi thời gian triển khai chương trình mới một năm. “Thừa Thiên - Huế có khoảng 17.000 giáo viên, chúng tôi cần có thời gian để đội ngũ này thực sự, hiểu, thấm về chương trình mới, cũng như có thời gian để chuẩn bị đầy đủ cơ sở vật chất để triển khai chương trình”, ông Phạm Văn Hùng nêu.
Đại diện Sở GD-ĐT Thừa Thiên - Huế cũng đề xuất Bộ có chương trình đầu tư cho địa phương, đặc biệt là địa phương khó khăn, để có điều kiện nâng tỷ lệ học 2 buổi/ngày, đáp ứng yêu cầu đổi mới chương trình GDPT.
Bộ trưởng Bộ GD-ĐT Phùng Xuân Nhạ phát biểu khai mạc hội nghị
Cùng chung quan điểm, ông Cao Xuân Hùng, Giám đốc Sở GD-ĐT Nam Định cũng cho rằng, nên lùi thời gian triển khai chương trình SGK mới để địa phương có thời gian chuẩn bị đầy đủ điều kiện cơ sở vật chất, đội ngũ, tâm lý ... nhằm triển khai tốt nhất chương trình mới.
Tại đầu cầu Nghệ An, bà Nguyễn Thị Kim Chi, Giám đốc Sở GD-ĐT chia sẻ dù Bộ GD-ĐT đã rất cẩn trọng, nghiêm túc, có lộ trình bài bản nhưng địa phương vẫn băn khoăn về điều kiện thực hiện.
Với Nghệ An, dù đã rất quan tâm nhưng cơ sở vật chất, đặc biệt các địa phương vùng núi còn nhiều khó khăn; đội ngũ giáo viên cũng còn có những bất cập. Do đó, nên giãn tiến độ, lùi thời gian thực hiện để địa phương có thể chuẩn bị đầy đủ hơn, từ đó triển khai chương trình mới hiệu quả, chất lượng.
Về vấn đề này, đại diện Sở GD-ĐT Bình Định cho rằng, sẽ rất gấp nếu quyết định triển khai chương trình GDPT mới vào năm học 2018-2019, vì hiện địa phương chuẩn bị chưa kịp, đặc biệt là cơ sở vật chất, nhân lực, đội ngũ giáo viên. Do đó, đề nghị lùi thời gian thực hiện vào năm học 2019-2020 để đảm bảo thực hiện tốt hơn.
Giám đốc Sở GD-ĐT Vĩnh Long nêu: Một trong những rào cản thực hiện chương trình GDPT mới là điều kiện cơ sở vật chất, đặc biệt vùng sâu, vùng xa, khó thực hiện xã hội hóa.
Đồng tình với ý kiến này, Giám đốc Sở GD-ĐT Kiên Giang mong muốn Bộ GD-ĐT có kế hoạch tăng cường đề án về cơ sở vật chất, ban hành chuẩn cơ bản để địa phương thực hiện. Chuẩn này cần phải đi vào thực tế, phù hợp với từng vùng, từng địa phương. Sĩ số học sinh trên lớp cũng cần có lộ trình để ngang bằng các nước trong khu vực.
Giám đốc Sở GD-ĐT tỉnh Kiên Giang cho rằng, việc triển khai chương trình GDPT mới không thể thực hiện cùng lúc, đồng loạt mà phải làm dần từng nội dung. Lãnh đạo Sở cũng nhấn mạnh chủ trương, mô hình mới cần được nghiên cứu cẩn trọng, đảm bảo yếu tố khoa học và thực tiễn...
“Khi làm cần theo đuổi đến cùng, tôn trọng dư luận nhưng không chạy theo dư luận”, Giám đốc Sở GD-ĐT tỉnh Kiên Giang nêu ý kiến.
Ngoài vấn đề về chương trình giáo dục phổ thông mới, tại hội nghị, ý kiến nhiều địa phương cũng đánh giá cao kỳ thi THPT quốc gia 2017 và cho rằng, nên giữ ổn định cách thức thi này trong năm tiếp theo; chỉ điều chỉnh một số nội dung kỹ thuật để kỳ thi đạt hiệu quả tốt hơn.
Cần sớm kiểm định cơ sở đào tạo sư phạm
Tình trạng thừa thiếu giáo viên, tuyển sinh đầu vào thấp và mong muốn các học sinh giỏi vào sư phạm, đó là những vấn đề được dư luận dành nhiều sự quan tâm hiện nay.
GS Nguyễn Văn Minh, Hiệu trưởng Trường ĐH Sư phạm Hà Nội.
Chia sẻ tại hội nghị, GS Nguyễn Văn Minh, Hiệu trưởng Trường ĐH Sư phạm Hà Nội cho biết, ngành sư phạm đã làm được nhiều việc, tuy nhiên còn tồn tại một số việc và có quá nhiều việc cần phải làm. Ngành đã có báo cáo nêu rõ kết quả, hạn chế và giải pháp.
Giáo dục hiện nay cần quan tâm đến chất lượng người thầy, do đó cần cho xã hội biết việc thừa thiếu cục bộ là có thật, nhưng cung cấp dữ liệu cần tin cậy để tránh gây hoang mang cho xã hội, GS Nguyễn Văn Minh nêu.
GS Nguyễn Văn Minh lý giải, điểm đầu vào không phải là tất cả nhưng là tham số đáng quan tâm trong tuyển sinh. Một số trường cố tuyển sinh bằng mọi giá, thực trạng cung vượt quá cầu đang diễn ra trong thực tế khiến chất lượng đầu vào sư phạm nói chung có sự chênh lệch, dẫn đến lo lắng của xã hội, ảnh hưởng đến tâm tư học sinh giỏi thi vào trường sư phạm.
Do đó, Hiệu trưởng Trường ĐH Sư phạm Hà nội đề nghị cần có sự phân khúc, nối cao đẳng, phổ thông trong đào tạo, bồi dưỡng cơ sở đầu tàu, nếu không sắp xếp lại sẽ gặp khó khăn.
Mặt khác, cần sớm kiểm định cơ sở đào tạo sư phạm, công khai sinh viên có việc làm, cho phép học sinh có quyền đăng ký theo học, trường nào điều kiện tốt được ưu tiên; sớm cải tiến cung cấp tài chính, đào tạo theo đặt hàng, tránh đầu tư trên đầu sinh viên như hiện nay; cải tiến cấp bù học phí bằng học bổng cao và cam kết việc làm... Như vậy thí sinh yên tâm thi vào sư phạm.
Đồng tình với kết quả, hạn chế cũng như phương hướng, nhiệm vụ trọng tâm năm học mới trong báo cáo của Bộ GD-ĐT, ông Phan Thanh Bình Chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa Giáo dục, Thanh niên, Thiếu niên, Nhi đồng của Quốc hội nhấn mạnh thêm một số nội dung mà ngành giáo dục đã đạt được những dấu ấn. Trong đó, ghi nhận kỳ thi THPT quốc gia 2017 có bước tiến lớn, nhẹ nhàng hơn, giảm áp lực cho thí sinh, phụ huynh và xã hội, hoàn thành đánh giá kết quả học sinh phổ thông sau 12 năm học.
Ngành Giáo dục đã có nhiều động thái tích cực, từ vấn đề mạng lưới, trong đó có mạng lưới các trường sư phạm; vấn đề đội ngũ. Bộ GD-ĐT cũng đang cùng các chuyên gia nhìn nhận những vấn đề lớn của ngành để có giải pháp chiến lược...
Bài, ảnh: THU HÀ