Còn ở các bậc học phổ thông có hàng trăm nghìn học sinh đạt danh hiệu học sinh tiên tiến, học sinh giỏi, được nhận phần thưởng. Nhiều trường, lớp có tỷ lệ học sinh tiên tiến, học sinh giỏi áp đảo học sinh xếp loại trung bình, yếu vốn phổ biến thời trước đây. Bước vào năm học 2017-2018, các địa phương, các nhà trường đã họp bàn, thống nhất các con số, chỉ tiêu cụ thể về học sinh tiên tiến, học sinh giỏi, thi học sinh giỏi, thi đại học theo hướng kết quả năm sau phải cao hơn năm trước.

Áp lực của xã hội, phụ huynh về thành tích, kết quả thi cử, đỗ đạt và mâu thuẫn lớn giữa chỉ tiêu đặt ra và chất lượng thực chất đầu vào cấp THPT do chạy theo phổ cập tiểu học, THCS là những nguyên nhân chính buộc các hoạt động giáo dục ở nhà trường chủ yếu hướng về mục tiêu điểm số, kết quả tốt nghiệp, trúng tuyển đại học... Điều đó có thể thấy rất rõ qua kết quả đỗ tốt nghiệp THPT của các địa phương vừa rồi, nếu như không có “phao cứu sinh” là điểm học lực lớp 12 đã được các thầy giáo, cô giáo nâng lên, thì chỉ có 58% thí sinh các bài thi, môn thi đạt điểm trung bình từ 5 trở lên. Thống kê của Bộ Giáo dục và Đào tạo cho thấy sự chênh lệch, khoảng cách giữa điểm học và điểm thi ngày càng gia tăng, nới rộng. Không hiếm trường hợp điểm học của học sinh rất cao, nhưng điểm thi lại thấp, thậm chí bị điểm liệt. Điều này cho thấy, hiện nay vẫn còn tồn tại "bệnh thành tích", với dạy-học thêm, với điểm số, kết quả thi..., mà xem nhẹ các hoạt động khác như: Đạo đức, sức khỏe, thẩm mỹ, năng lực sáng tạo, giải quyết vấn đề, kỹ năng nghề nghiệp, kỹ năng giao tiếp và hướng nghiệp… rất cần để hình thành nhân cách toàn diện cho học sinh.

Nhận thức về giáo dục toàn diện, về coi trọng các chủ thể là học sinh và giáo viên của ngành giáo dục nước ta đang bộc lộ nhiều hạn chế, yếu kém. Chúng tôi cho rằng, nếu "bệnh thành tích" cứ tồn tại, mọi người chỉ coi trọng điểm số, kết quả thi và thi gì học nấy… thì nền giáo dục nước nhà sẽ mãi thụt lùi so với các nước trong khu vực. Muốn chữa khỏi căn bệnh này, cần tập trung khắc phục dứt điểm những tồn tại và cần quan tâm đến giáo dục toàn diện cho học sinh.

ĐỖ TẤN NGỌC (Trường THPT Huỳnh Thúc Kháng, Sơn Tịnh, Quảng Ngãi)