Nghị quyết xác định: “Phát triển bền vững kinh tế biển gắn liền với bảo đảm quốc phòng, an ninh, giữ vững độc lập, chủ quyền và toàn vẹn lãnh thổ, tăng cường đối ngoại, hợp tác quốc tế về biển, góp phần duy trì môi trường hòa bình, ổn định cho phát triển”. Đây là chủ trương được bổ sung, phát triển trên cơ sở những nghị quyết Trung ương trước đây về chiến lược biển.

Quá trình xây dựng, phát triển quân đội luôn quán triệt sâu sắc quan điểm của Đảng, Nhà nước về phát triển kinh tế biển gắn với bảo đảm quốc phòng, an ninh (QPAN) vùng biển, đảo, góp phần đưa nước ta trở thành quốc gia mạnh về biển, làm giàu từ biển, bảo vệ vững chắc chủ quyền biển, đảo của Tổ quốc. Thực hiện các chủ trương đó, thời gian qua, công tác dân vận (CTDV) của cán bộ, chiến sĩ toàn quân, nhất là ở vùng biển, đảo Tổ quốc được triển khai toàn diện, đạt kết quả quan trọng, góp phần tích cực xây dựng "thế trận lòng dân" vững chắc trên biển, đảo.

Dưới sự lãnh đạo, chỉ đạo của Quân ủy Trung ương, Bộ Quốc phòng, Tổng cục Chính trị, các cơ quan, đơn vị chủ động nắm tình hình địa bàn, làm tốt công tác tuyên truyền để cán bộ, chiến sĩ và người dân nhận thức rõ tầm quan trọng của biển, đảo trong chiến lược phát triển kinh tế-xã hội (KT-XH), củng cố QPAN của đất nước. Tuyên truyền, phổ biến những kiến thức pháp luật quốc tế và trong nước về biển, đảo; những cơ sở pháp lý khẳng định chủ quyền của Việt Nam đối với các đảo, quần đảo trên Biển Đông, đặc biệt hai quần đảo Hoàng Sa và Trường Sa. Tập trung tuyên truyền cho nhân dân nói chung, nhân dân vùng biển đảo, ngư dân đánh bắt hải sản trên các vùng biển của đất nước hiểu rõ, nắm sâu về Công ước của Liên hợp quốc về Luật Biển năm 1982, Luật Biển Việt Nam năm 2012, các nghị quyết của Đảng, chương trình hành động của Chính phủ về Chiến lược biển Việt Nam đến năm 2020; quan điểm nhất quán của Đảng, Nhà nước ta trong giải quyết tranh chấp trên biển thông qua thương lượng hòa bình, trên cơ sở luật pháp quốc tế và trong nước...

Các đơn vị quân đội làm tốt công tác dự báo; phòng, chống thiên tai; cứu hộ, cứu nạn trên biển; bảo vệ môi trường biển; đấu tranh chống các hiện tượng vi phạm pháp luật trên biển, đảo; vạch rõ mọi âm mưu, thủ đoạn của các thế lực thù địch xuyên tạc về chủ quyền biển, đảo của Việt Nam; kiên quyết đấu tranh không khoan nhượng trước những hành vi xâm phạm chủ quyền, quyền chủ quyền đối với vùng biển, đảo Tổ quốc. Cán bộ, chiến sĩ quân đội tích cực tham gia xử lý kịp thời, hiệu quả các vụ việc phức tạp ở cơ sở, sớm tạo sự đồng thuận xã hội, góp phần giữ vững môi trường hòa bình, củng cố tình hữu nghị, hợp tác và cùng phát triển giữa các quốc gia có chủ quyền biển đảo ở biển Đông. Cùng với đó, quân đội tổ chức tốt hoạt động hành quân dã ngoại làm CTDV vùng ven biển; thăm, tặng quà người có công, gia đình người có công và ngư dân nghèo, học sinh có hoàn cảnh khó khăn, tặng hộp thuốc cho tàu ngư dân, hỗ trợ địa phương xây nhà tình nghĩa; tổ chức khám bệnh, cấp phát thuốc miễn phí cho người có công, ngư dân nghèo; phối hợp với địa phương ven biển tham gia củng cố, sửa chữa các công trình, như: Đường sá, kênh mương, vệ sinh môi trường bờ biển…

Trước những diễn biến phức tạp trên Biển Đông, các đơn vị quân đội thường xuyên bám nắm địa bàn, nắm vững tâm tư, nguyện vọng của nhân dân, phối hợp chặt chẽ với các địa phương, kịp thời thông tin, tuyên truyền, định hướng tư tưởng, dư luận trong nhân dân về hành động, âm mưu của nước ngoài đối với Biển Đông. Đồng thời, các đơn vị thuộc lực lượng hải quân, cảnh sát biển, bộ đội biên phòng tích cực động viên, giúp đỡ ngư dân vươn khơi bám biển, bám ngư trường truyền thống, sát cánh cùng các lực lượng thực thi pháp luật trên biển đấu tranh, bảo vệ độc lập, chủ quyền, thống nhất, toàn vẹn lãnh thổ của Tổ quốc. Các đơn vị đóng quân, thực hiện nhiệm vụ trên biển, đảo đã chủ động, tích cực phối hợp với các ban, ngành chức năng tham mưu cho cấp ủy, chính quyền địa phương củng cố hệ thống chính trị cơ sở vững mạnh ở các xã đảo, các xã vùng bãi ngang ven biển, vùng đặc biệt khó khăn, vùng có dự án kinh tế-quốc phòng; tích cực phòng ngừa và đấu tranh hiệu quả các loại tội phạm trên biển. Phối hợp chặt chẽ với các lực lượng chức năng bảo vệ an toàn mọi hoạt động nghiên cứu khoa học, khai thác của các cơ quan, tổ chức và nhân dân; cứu giúp ngư dân bị tai nạn rủi ro, hoặc bị trấn áp trái phép trên biển. Nhiều cán bộ, chiến sĩ đã dũng cảm, quên mình trong mưa bão để làm nhiệm vụ.

Lực lượng hải quân, cảnh sát biển, bộ đội biên phòng đã có nhiều mô hình CTDV trên tuyến biển, đảo đạt kết quả tốt, như: Ký kết chương trình phối hợp tuyên truyền biển, đảo; Cảnh sát biển đồng hành với ngư dân; kết nghĩa với xã đảo, huyện đảo cùng phối hợp hoạt động; tổ tàu thuyền đoàn kết, an toàn; bến bãi tự quản văn hóa... Các đơn vị phối hợp với địa phương gây dựng và duy trì tốt nhiều hoạt động phong trào: Tuổi trẻ giữ nước; Phụ nữ với sự bình yên tuyến biển; Nông dân với Trường Sa; Em yêu biển, đảo quê hương. Cùng với đó, cơ quan quân sự các địa phương tham mưu kịp thời, phối hợp chỉ đạo chặt chẽ  nâng cao hiệu quả CTDV của lực lượng dân quân, tự vệ vùng biển, bảo vệ giúp đỡ ngư dân yên tâm làm ăn trên biển, tạo niềm tin, chỗ dựa vững chắc cho ngư dân vươn khơi, bám biển; góp phần nâng cao khả năng hiệp đồng, phối hợp chặt chẽ giữa các lực lượng trong thế trận quốc phòng toàn dân gắn với thế trận an ninh nhân dân trong từng khu vực phòng thủ địa phương, liên hoàn bờ-biển-đảo.

Thực hiện CTDV ở vùng biển, đảo, từ năm 2015 đến nay, các đơn vị quân đội đã tổ chức hơn 352.000 buổi diễn đàn, nói chuyện chuyên đề về chủ trương chính sách của Đảng và Nhà nước, tình hình biển đảo với sự tham gia của gần 149 triệu lượt cán bộ, nhân viên, chiến sĩ, nhân dân các địa phương. Các đơn vị thuộc Quân chủng Hải Quân, Bộ tư lệnh Cảnh sát biển, Bộ đội Biên phòng đã tổ chức hàng nghìn buổi tuyên truyền cho ngư dân ở các tàu thuyền về Công ước của Liên hợp quốc về Luật Biển năm 1982, Luật Biển Việt Nam năm 2012... huy động gần 9.000 lượt lượt tàu, xuồng, máy bay với hơn 58.000 lượt cán bộ, chiến sĩ tham gia giúp ngư dân vào tránh trú bão, tìm kiếm, cứu nạn, cung cấp kịp thời dầu máy, thuốc men, lương thực, thực phẩm, nước uống cho ngư dân bị nạn. Các đơn vị quân đội đã huy động hơn 8.000 lượt cán bộ, chiến sĩ và nhiều phương tiện giúp dân vùng ven biển phòng, chống, khắc phục hậu quả thiên tai; tu sửa nhà cửa, tặng hàng vạn suất quà, trao hơn 1.000 nhà tình nghĩa tặng người có công, người nghèo các địa phương ven biển, huyện đảo Trường Sa và ngư dân...

Những năm tới, tình hình an ninh, chủ quyền, trật tự an toàn trên các vùng biển, thềm lục địa của nước ta tiếp tục diễn biến phức tạp, tiềm ẩn nguy cơ gây mất ổn định, khó lường... đặt ra những yêu cầu ngày càng cao đối với CTDV của quân đội ở vùng biển, đảo. Thực tế đó đòi hỏi các cấp ủy, chỉ huy cần tập cần trung làm tốt công tác tuyên truyền về vị trí, vai trò, tiềm năng của biển, đảo trong phát triển KT-XH, tăng cường QPAN của đất nước; làm cho các tầng lớp nhân dân nhận thức sâu sắc đường lối, quan điểm của Đảng và Nhà nước ta về bảo vệ chủ quyền biển, đảo của Tổ quốc... Các đơn vị quân đội tiếp tục quán triệt, triển khai thực hiện nghiêm túc các chỉ thị, nghị quyết của Đảng về CTDV; trọng tâm là Nghị quyết Đại hội XII của Đảng, Nghị quyết số 25 của Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XI về tăng cường và đổi mới sự lãnh đạo của Đảng đối với CTDV trong tình hình mới, Nghị quyết Trung ương 8, khóa XII về Chiến lược phát triển bền vững kinh tế biển Việt Nam đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045. CTDV của quân đội ở vùng biển, đảo hướng mạnh về cơ sở, lấy ngư dân làm trung tâm, tạo động lực để ngư dân vươn khơi bám biển; góp phần tích cực bảo đảm QPAN, hợp tác quốc tế và bảo vệ môi trường, kết hợp giữa phát triển vùng biển, ven biển, hải đảo với phát triển vùng nội địa theo hướng CNH, HĐH đất nước; làm sáng đẹp hình ảnh Bộ đội Cụ Hồ-Bộ đội của dân.

Đại tá PHẠM TRỌNG THẮNG

Trưởng Phòng Dân vận, Cục Dân vận, Tổng cục Chính trị.