Hơn 30 năm thực hiện đường lối đổi mới đã có những chuyển biến tích cực trong đổi mới HTCT ở nước ta. Tuy nhiên, cùng với những thành tựu đạt được, vẫn còn không ít hạn chế, yếu kém, bất cập, đặc biệt là sự cồng kềnh, kém hiệu lực, hiệu quả của HTCT, như Nghị quyết Trung ương 6 khóa XII đã chỉ rõ. Trước yêu cầu cấp thiết của thực tiễn, Hội nghị Trung ương 6 khóa XII đã nhất trí cao trong xác định các vấn đề về tiếp tục đổi mới, sắp xếp tổ chức bộ máy của HTCT tinh gọn, hoạt động hiệu lực, hiệu quả một cách cụ thể, thận trọng, có trọng tâm, trọng điểm, có lộ trình và giải pháp, bước đi phù hợp, vững chắc, đáp ứng yêu cầu cả trước mắt và lâu dài. Trung ương cũng xác định, những việc đã rõ, cần thực hiện thì thực hiện ngay…

Tuy nhiên, để đưa những việc đã rõ, đã chín, được Trung ương nhất trí cao về tiếp tục đổi mới HTCT vào thực tiễn, thì phải tuân thủ các vấn đề có tính nguyên tắc; nhất là quán triệt, tuân thủ, thực hiện nghiêm việc: “Giữ vững các nguyên tắc tổ chức, hoạt động và đề cao kỷ luật, kỷ cương của Đảng, pháp luật của Nhà nước... Đảng thống nhất lãnh đạo việc đổi mới, sắp xếp và quản lý tổ chức bộ máy, biên chế của HTCT. Bảo đảm sự lãnh đạo, chỉ đạo tập trung thống nhất của Trung ương…; phát huy tính tích cực, chủ động, sáng tạo của từng cấp, từng ngành, từng địa phương…”.

leftcenterrightdel
Ảnh minh họa: Tạp chí Tuyên giáo. 

Nội dung trên là bước cụ thể hóa nguyên tắc lãnh đạo của Đảng kiểu mới, đồng thời, những việc đã rõ, đã chín được Trung ương nhất trí cao cần phổ biến, giáo dục, quán triệt, tạo sự đồng thuận trong nhận thức và hành động, để tổ chức thực hiện hiệu quả. Theo đó, mối quan hệ giữa các nội dung có tính nguyên tắc, tính kỷ luật, kỷ cương của Đảng, pháp luật của Nhà nước với tính năng động, chủ động, sáng tạo của từng cấp, từng ngành, từng địa phương cần được giải quyết đồng bộ. Quá trình triển khai thực hiện luôn lấy tinh thần đó làm chuẩn, để không sa vào những biểu hiện lệch lạc, sai lầm, tạo sơ hở để các thế lực thù địch phản động lợi dụng, xuyên tạc, chống phá, gây chia rẽ nội bộ.

Trung ương đã nhất trí cao về tiếp tục đổi mới, sắp xếp tổ chức bộ máy của HTCT, như xác định trong Nghị quyết Trung ương 6  khóa XII, đó là: “Tinh gọn, hoạt động hiệu lực, hiệu quả và phù hợp với thể chế kinh tế thị trường định hướng XHCN, nhằm tăng cường vai trò lãnh đạo của Đảng; nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý của Nhà nước và chất lượng hoạt động của Mặt trận Tổ quốc, các đoàn thể chính trị-xã hội…; gắn đổi mới tổ chức bộ máy với đổi mới phương thức lãnh đạo, tinh giản biên chế và cải cách chế độ tiền lương…”.

Tinh thần nội dung trên thể hiện tính khoa học, sự phù hợp và là quyết tâm của Đảng trong đổi mới HTCT hiện nay. Cần tăng cường quán triệt, phổ biến sâu rộng trong cán bộ, đảng viên và toàn xã hội về sự thống nhất giữa mục tiêu tổng quát với mục tiêu cụ thể từng giai đoạn để triển khai thực hiện đúng lộ trình, với bước đi phù hợp. Đặc biệt, cần hiểu đúng về quan hệ giữa tính “tinh gọn” với bảo đảm “hoạt động hiệu lực, hiệu quả” của HTCT. Quá trình triển khai luôn hướng tới thực hiện được cả hai mục tiêu trên, không làm ảnh hưởng đến việc thực hiện nhiệm vụ chính trị của cơ quan, đơn vị, địa phương, đồng thời sự lãnh đạo của Đảng phải được tăng cường và phù hợp với những bước tiến của thể chế kinh tế thị trường định hướng XHCN; xây dựng Nhà nước pháp quyền XHCN Việt Nam trong tiến trình hội nhập quốc tế.

Đây là nội dung được Trung ương nhất trí cao, nhưng trong tổ chức thực hiện cũng còn nhiều khó khăn, phức tạp, vì là vấn đề nhạy cảm, liên quan, động chạm đến nhiều người, đến tất cả các tổ chức đảng, bộ máy Nhà nước và các cơ quan, đơn vị hành chính.

Cần xác định đúng tính chất đó để có quyết tâm cao, đồng thời phát huy tính sáng tạo của mỗi cán bộ, đảng viên, tổ chức đảng và toàn HTCT trong xác định lộ trình, bước đi bảo đảm “tinh gọn, hiệu lực, hiệu quả” phù hợp với đặc điểm hoạt động, chức năng, nhiệm vụ của từng tổ chức, từng ngành. Trên cơ sở đó, cùng thống nhất thực hiện việc tinh giản biên chế và bảo đảm tính hiệu lực, hiệu quả; tránh tình trạng tinh giản bộ phận này, ngành này, lại phình ra ở bộ phận khác, ngành khác. Thực hiện tinh giản gắn với công tác cán bộ và công tác chính sách trong tính tổng thể, đồng bộ. Từng bước tiến tới tính chất pháp quyền XHCN ở tất cả các khâu, các bước, các nội dung trong đổi mới HTCT, nhất là cơ chế tuyển dụng nhân tài. Quá trình thực hiện phải thể hiện rõ tính tích cực; tuân thủ nguyên tắc, đồng thời khắc phục xu hướng nóng vội, chủ quan, hoặc trông chờ, ỷ lại.

Cần đẩy mạnh công tác tuyên truyền, giáo dục chính trị, tư tưởng, tạo sự thống nhất nhận thức và hành động trong Đảng, sự đồng thuận trong xã hội; nâng cao nhận thức, củng cố niềm tin và thái độ trách nhiệm, hành vi cho mỗi cán bộ, đảng viên và quần chúng. Tạo sự thống nhất cao về sự lãnh đạo của Đảng; thống nhất từ trên xuống dưới, giữa các bộ phận trong HTCT và toàn xã hội là nội dung cơ bản nhất trong công tác tuyên truyền, giáo dục, bảo đảm sự vào cuộc của cả HTCT với quyết tâm cao, nỗ lực lớn, hành động quyết liệt, hiệu quả.

Từng cơ quan, đơn vị cần đối chiếu với quy định về tổ chức biên chế được định hướng, xác định trong Nghị quyết Hội nghị Trung ương 6 khóa XII để thực hiện các bước rà soát lại, cơ cấu, tổ chức, biên chế và tiêu chí cán bộ trong HTCT; từ đó có chủ trương, kế hoạch thực hiện tinh giản biên chế, bộ máy phù hợp; gắn với nâng cao chất lượng, sử dụng hiệu quả đội ngũ cán bộ. Mỗi tổ chức đảng, đặc biệt là các cấp ủy và người đứng đầu phải chịu trách nhiệm trước Đảng, pháp luật của Nhà nước về thực hiện tinh giản biên chế, bộ máy bảo đảm tinh gọn, hoạt động hiệu lực, hiệu quả.

Tăng cường kiểm tra, giám sát, nhằm phát hiện, chấn chỉnh những biểu hiện lệch lạc và xử lý nghiêm các vi phạm về nguyên tắc, vi phạm kỷ luật Đảng, pháp luật Nhà nước. Hội nghị Trung ương 6 khóa XII đã xem xét cán bộ có sai phạm và công bố kỷ luật những cá nhân vi phạm một cách công khai, đúng người, đúng việc, được cán bộ, đảng viên và nhân dân đồng tình ủng hộ, thể hiện rõ thái độ “cần làm ngay” với những việc đã rõ, được sự nhất trí cao. Mỗi tổ chức, cơ quan, đơn vị… cần vận dụng cách làm này vào tăng cường kiểm tra, giám sát để có thái độ kiên quyết, “ưu tiên làm ngay” đối với những vụ việc vi phạm, sai phạm đã rõ ở cơ quan, đơn vị mình; đồng thời cảnh báo sớm để ngăn chặn, đẩy lùi vi phạm, sai phạm, làm trong sạch bộ máy và đội ngũ cán bộ, đảng viên trong quá trình thực hiện đổi mới, sắp xếp tổ chức bộ máy của HTCT.

Nghị quyết Trung ương 6 khóa XII với những nội dung về tiếp tục đổi mới, sắp xếp tổ chức bộ máy HTCT, thực sự là bước đột phá mạnh mẽ, có tính khoa học và mang tính cấp bách hiện nay. Tinh thần nhìn thẳng vào sự thật, đánh giá đúng sự thật, nói rõ sự thật trong Nghị quyết Đại hội XII của Đảng đã được cụ thể hóa trong đánh giá và xác định mục tiêu, phương hướng, nhiệm vụ sát với thực tiễn đổi mới HTCT ở nước ta; thể hiện quyết tâm của Đảng, của cả HTCT, nhất là vấn đề đã rõ, được Trung ương nhất trí cao, việc cần làm ngay… để toàn Đảng, toàn dân, toàn quân củng cố niềm tin, xác định quyết tâm, thống nhất hành động, đưa nghị quyết vào cuộc sống.

TS NGUYỄN VĂN THANH