Hôm đó, mới hơn 5 giờ sáng, đông đảo đồng bào các dân tộc tỉnh Gia Lai, cán bộ, công chức, viên chức, học sinh, chiến sĩ LLVT địa phương đã xếp hàng dài hai bên đường gần Cửa khẩu quốc tế Lệ Thanh đón các HCLS về nước.
CCB Nguyễn Đức Thịnh đi đến từng ngôi mộ ở Nghĩa trang Liệt sĩ huyện Đức Cơ thắp hương cho đồng đội. Ông nói với đồng đội đang nằm dưới mộ: “Hôm nay có 21 đồng chí nữa về nước đấy! Các đồng đội sẽ có thêm bạn rồi!”. Từng tham gia chiến đấu ở chiến trường biên giới Tây Nam, CCB Nguyễn Đức Thịnh hiểu rất rõ giá trị của hòa bình hôm nay. Ông xúc động nói: “Ở chiến trường, chúng tôi dành sự sống cho nhau để đồng đội được sống, Tổ quốc mãi trường tồn”.
Em Phùng Hải Tú, học sinh lớp 12, Trường THPT Lê Hoàn (huyện Đức Cơ, tỉnh Gia Lai) cùng các bạn đi đón các HCLS trở về, rưng rưng: “Chúng em sinh ra trong hòa bình và cảm nhận chiến tranh qua những trang sách, chuyện kể của các CCB, nhưng vẫn thấy rất rõ sự khốc liệt của nó và sự hy sinh cao cả của các anh hùng liệt sĩ”.
Trong điếu văn đọc tại buổi lễ, đồng chí Huỳnh Nữ Thu Hà, Phó chủ tịch UBND tỉnh Gia Lai, khẳng định: Với tinh thần quốc tế cao cả và tình đoàn kết, hữu nghị đặc biệt Việt Nam-Campuchia, nhiều cán bộ, chiến sĩ và chuyên gia Việt Nam đã sang giúp nước bạn thoát khỏi chế độ diệt chủng Pol Pot. Nhiều đồng chí đã anh dũng chiến đấu, hy sinh và nằm lại nơi đất bạn. Đón các liệt sĩ về với đất mẹ Việt Nam là tâm nguyện thiết tha của Đảng, Nhà nước, nhân dân và của các gia đình liệt sĩ.
Thượng tá Nguyễn Xuân Toản, Đội trưởng Đội K52 trải lòng: "Việc tìm kiếm, cất bốc, quy tập HCLS trong những năm tiếp theo sẽ gặp rất nhiều khó khăn vì phải mở rộng địa bàn đến những vùng sâu, vùng xa, những nơi rừng núi hiểm trở. Trong khi đó, thời tiết mùa khô ở nước bạn rất khắc nghiệt, thông tin ngày càng ít dần... Nhưng dù khó khăn đến mấy, chúng tôi cũng sẽ nỗ lực hết mình tìm kiếm, cất bốc HCLS".
Từ năm 2001 đến nay, Đội K52 đã khắc phục mọi khó khăn, tìm kiếm tại hơn 1.050 buôn, làng, phum, sóc của 170 xã, 39 huyện thuộc 3 tỉnh Preah Vihear, Stung treng và Rattanakiri (Vương quốc Campuchia); tìm kiếm, quy tập, hồi hương được 1.395 HCLS Quân tình nguyện và chuyên gia Việt Nam hy sinh qua các thời kỳ chiến tranh trên đất bạn. Đồng chí Châu Ngọc Tuấn, Phó bí thư Tỉnh ủy Gia Lai, khẳng định: “Công tác tìm kiếm, quy tập HCLS Quân tình nguyện và chuyên gia Việt Nam hy sinh trong các thời kỳ chiến tranh ở Campuchia là nhiệm vụ lâu dài, ngày càng khó khăn. Cán bộ, chiến sĩ Đội K52 cần tiếp tục làm tốt công tác nắm thông tin, tranh thủ sự giúp đỡ, hỗ trợ từ phía bạn. Nơi nào vẫn còn HCLS của bộ đội ta nằm lại trên đất bạn, cán bộ, chiến sĩ Đội K52 còn lên đường…”.
Bài và ảnh: NGUYỄN ANH SƠN