Để có thể vượt qua những tác động, các thành viên của Hiệp hội Các quốc gia Đông Nam Á (ASEAN) cần dành ưu tiên cho việc đạt được những tiến bộ trong các sáng kiến khu vực.

Trong lĩnh vực tài chính, tháng 12-2018, FED đã tăng lãi suất từ 2,25 lên 2,5% và có thể tăng trong năm 2019. Động thái này của FED được cho là nhằm bảo đảm cơ hội sử dụng chính sách tiền tệ và giảm tỷ lệ lãi suất để chống lại cuộc suy thoái tiếp theo của Mỹ. Tuy nhiên, việc Mỹ tăng lãi suất có thể thúc đẩy các nước Đông Nam Á rút vốn trong bối cảnh các nhà đầu tư muốn chuyển tiền để tìm kiếm lợi nhuận cao hơn ở Mỹ. Nếu không được quản lý tốt, những dòng vốn như vậy có thể thúc đẩy bất ổn tài chính ở khu vực ASEAN. Do đó, các nền kinh tế khu vực cần tự chuẩn bị cho sự hỗn loạn kinh tế và tài chính trong tương lai. Mặc dù khó có thể tránh được những "cơn gió ngược" như vậy, song các thành viên ASEAN vẫn có thể làm suy yếu tác động thông qua các sáng kiến khu vực, bao gồm: Sáng kiến Cộng đồng kinh tế ASEAN (AEC) 2025, Hiệp định thương mại và đầu tư tự do ASEAN-Hồng Công (AHKFTA và AHKIA), Hiệp định Đối tác kinh tế toàn diện khu vực (RCEP) và Sáng kiến đa phương Chiang Mai (CMIM).

leftcenterrightdel
 Một tuyến đường tấp nập xe cộ ở thủ đô Jakarta của Indonesia. Ảnh: Business Recorder.

Trang mạng trên cho rằng các nhà hoạch định chính sách ASEAN nên ưu tiên thực hiện hoàn chỉnh AEC 2025. Đây là dự án hội nhập kinh tế khu vực của 10 quốc gia thành viên ASEAN được thiết kế để đạt được 5 mục tiêu: Một nền kinh tế hội nhập và gắn kết cao; một ASEAN cạnh tranh, đổi mới và năng động; tăng cường kết nối và hợp tác ngành; một ASEAN kiên cường, toàn diện, hướng đến con người và lấy con người làm trung tâm; một ASEAN toàn cầu.

Bên cạnh đó, chính phủ các nước Đông Nam Á cũng nên thông qua AHKFTA và AHKIA, từng được ký kết hồi tháng 11-2017, để các hiệp ước này bắt đầu có hiệu lực vào đầu năm 2019 như mong đợi. Các thỏa thuận sẽ đẩy mạnh dòng chảy hàng hóa, dịch vụ và đầu tư xuyên biên giới giữa ASEAN và Hồng Công (Trung Quốc). Hai thỏa thuận này không chỉ cho phép các công ty được tiếp cận nhiều hơn với các thị trường hàng hóa và dịch vụ cũng như bảo vệ đầu tư tốt hơn, mà còn cho phép các quốc gia ASEAN thắt chặt hơn nữa quan hệ thương mại-đầu tư với Trung Quốc. Nền kinh tế lớn thứ hai thế giới này sẽ giúp các nền kinh tế Đông Nam Á phục hồi sau bất kỳ thiệt hại nào mà những mâu thuẫn thương mại Mỹ-Trung có thể gây ra. 

Nhà chức trách ASEAN cũng nên tập trung vào việc hoàn tất các cuộc đàm phán RCEP. Việc kết thúc đàm phán sẽ tạo ra nhiều cơ hội hơn cho các doanh nghiệp để đẩy mạnh chuỗi cung ứng và cung cấp cho các nền kinh tế thuộc RCEP các phương tiện khác để đa dạng hóa các mối quan hệ kinh tế và ngăn chặn các tác động tiêu cực của cuộc chiến tranh thương mại Mỹ-Trung trong tương lai.

Cuối cùng, các quốc gia ASEAN cùng với Trung Quốc, Nhật Bản và Hàn Quốc (ASEAN+3) nên thúc đẩy CMIM, một mạng lưới an toàn tài chính khu vực theo khuôn khổ ASEAN+3. Ra mắt vào năm 2010, chương trình này cung cấp sự hỗ trợ tài chính thông qua một mạng lưới hoán đổi tiền tệ để giúp các quốc gia ASEAN+3 vượt qua khó khăn về cán cân thanh toán. Do việc tăng lãi suất của FED trong tương lai có thể khiến nhà đầu tư hoảng loạn dẫn đến bất ổn tài chính và tháo chạy vốn ở một số nền kinh tế khu vực, CMIM có thể cung cấp những hỗ trợ tài chính để giảm nhẹ các vấn đề như vậy. Một trở ngại lớn trong việc thực hiện AEC 2025 là thiếu sự phối hợp giữa các bộ, ban, ngành và cơ quan trong nước. Các quốc gia ASEAN riêng lẻ phải dàn xếp cách để củng cố sự phối hợp giữa các cơ quan có liên quan, song song với đó, cần xóa bỏ một số rào cản trong nước để phê chuẩn thành công các hiệp định ASEAN-Hồng Công (Trung Quốc).

TTXVN