Kyodo News cho biết, website tiếng Nhật có tên là Quemlin, do cô Yuri Ito, 40 tuổi, nghiên cứu viên chính tại Viện Nghiên cứu Ung thư quốc tế ở Osaka sáng lập. Là một người thích lui tới các quán xá, từ năm 2015, cô Yuri Ito thường chụp ảnh những địa điểm ăn uống “không khói thuốc” mà cô đã ghé thăm và đăng tải lên trang Facebook cá nhân. 

Theo ladepeche.fr, so với người dân các nước phát triển khác, người Nhật Bản hút thuốc lá nhiều hơn một phần là do giá thuốc ở đây còn rẻ, khoảng 430 yen/gói (tương đương 3,5 euro), và hiện nay chỉ có 10% số nhà hàng ở Nhật Bản chấp nhận phục vụ riêng những người không hút thuốc. Trong bối cảnh đó, cô Yuri Ito chia sẻ điều thôi thúc cô lập nên Quemlin là vì các quán ăn, tiệm cà phê và quán bar “không khói thuốc” vẫn duy trì được doanh thu.

Cô Yuri Ito cho biết website Quemlin tạo điều kiện cho người sử dụng tìm kiếm những quán ăn hay tiệm cà phê và quán bar “không khói thuốc”, theo phong cách ẩm thực và khu vực mà họ mong muốn. Website không chỉ giới thiệu về các cơ sở kinh doanh dịch vụ ăn uống mà còn chỉ rõ rằng các chính sách “không khói thuốc” đã tác động tích cực đến hoạt động của các cơ sở này như thế nào. “Website còn có thể cung cấp những thông tin giá trị cho các chủ cơ sở kinh doanh ở Nhật Bản. Tôi muốn khuyến khích họ biến cơ sở kinh doanh của mình thành nơi “không khói thuốc”. Xã hội đang chuyển sang hướng “không khói thuốc”. Tôi hy vọng Quemlin sẽ giúp các chủ cơ sở kinh doanh có động thái quan tâm hơn tới sức khỏe của chính họ cũng như sự hài lòng của khách hàng, đồng thời nhận ra rằng doanh thu của họ sẽ không bị ảnh hưởng tiêu cực”-cô Yuri Ito chia sẻ.

leftcenterrightdel
Cô Yuri Ito (đầu tiên, bên trái) tại một cơ sở ăn uống “không khói thuốc” ở Osaka, Nhật Bản. Ảnh: Kyodo News.

Hiện tại, website Quemlin cung cấp danh sách khoảng 160 cơ sở ăn uống “không khói thuốc”, chủ yếu ở vùng Kansai, đặc biệt là tại Osaka. Cô Yuri Ito đang có kế hoạch mở rộng phạm vi cung cấp thông tin của website này bằng cách kêu gọi các thành viên tìm kiếm và đăng tải thông tin về các địa điểm ăn uống “không khói thuốc” trên khắp Nhật Bản.

Kyodo News cho biết, trong khi hơn 50 quốc gia trên thế giới, trong đó có Anh, Canada và Nga đã cấm hút thuốc lá triệt để tại 8 loại địa điểm công cộng, như: Trường học, bệnh viện, nhà hàng... thì Nhật Bản vẫn chưa có điều luật nào tương tự. Hiện tại, Chính phủ Nhật Bản mới thông qua dự luật sửa đổi Luật Thúc đẩy y tế, theo đó sẽ cấm hoàn toàn việc hút thuốc lá tại các tòa nhà thuộc bệnh viện, trường học và các cơ quan chính phủ. Dự luật còn có điều khoản cấm đối với các sản phẩm thuốc lá điện tử. Những người vi phạm lệnh cấm có thể bị phạt tới 300.000 yen (hơn 2.800USD) trong khi chủ các cơ sở dịch vụ nhà hàng, khách sạn có thể bị phạt tới 500.000 yen (hơn 4.700USD) nếu buông lỏng quản lý trong việc áp dụng lệnh cấm hút thuốc.

Nội dung dự luật hiện vẫn gây nhiều tranh cãi khi Chính phủ Nhật Bản nới lỏng nhiều quy định miễn áp đặt lệnh cấm tại các hàng ăn do vấp phải sự phản đối từ Đảng Dân chủ Tự do cầm quyền. Kyodo News cho biết, nhiều thành viên đảng này có mối quan hệ chặt chẽ với ngành công nghiệp thuốc lá và kinh doanh nhà hàng. Theo dự luật, tại các nhà hàng, khách sạn, việc hút thuốc lá trong phòng “về nguyên tắc” sẽ bị cấm, ngoại trừ tại các phòng đặc biệt được bố trí riêng cho những người hút thuốc. Tuy nhiên, các nhà hàng có diện tích lên tới 100m2 và số vốn lên tới 50 triệu yen (470.000USD) lại được “miễn” áp đặt lệnh cấm. Chính điều này khiến nhiều nghị sĩ ủng hộ siết chặt lệnh cấm khá bất bình. Dự luật đang chờ được Quốc hội Nhật Bản thông qua.

Trước các quy định chưa ngã ngũ, ước tính các khách hàng tại 55% trong tổng số hàng ăn và quán bar của Nhật Bản vẫn có thể tự do hút thuốc mà không phải vào phòng dành riêng cho người hút thuốc. Trước đó, theo ladepeche.fr, nhằm hạn chế người hút thuốc lá, từ năm 2000, 243 thành phố ở Nhật Bản đã kêu gọi những người nghiện thuốc lá hạn chế hút thuốc trên đường phố với các lý do an toàn (nguy cơ cháy), đồng thời có những “hành vi tốt” như không làm bẩn vỉa hè, không ném mẩu thuốc lá xuống mặt đất. Tổ chức Y tế thế giới (WHO) ước tính hút thuốc lá làm 130.000 người chết mỗi năm trong khi khói thuốc lá cũng là thủ phạm gây ra cái chết gián tiếp cho 15.000 người ở Nhật Bản. Một kết quả khảo sát của Chính phủ Nhật Bản năm 2016 cho thấy khoảng 40% số người không hút thuốc cho biết họ vẫn hít phải khói thuốc tại các hàng ăn.

HOÀNG VŨ