Một thủ lĩnh cấp cao của phong trào Fatah do Tổng thống Mahmoud Abbas đứng đầu, ông Mahmoud Aloul cho biết, Fatah hoan nghênh việc Hamas chấp nhận các điều kiện quan trọng nhằm chấm dứt sự chia rẽ về chính trị và lãnh thổ kéo dài suốt thập kỷ qua tại Palestine. Phát biểu trên Đài Tiếng nói Palestine, ông Aloul khẳng định Fatah “mong muốn thấy điều này xảy ra trước khi có những bước đi tiếp theo”.
Ngày 17-9, phong trào Hồi giáo Hamas cho biết đã chấp nhận những yêu cầu chủ chốt do phong trào Fatah đưa ra, mở đường cho việc thực thi thỏa thuận hòa giải nhằm chấm dứt sự chia rẽ giữa hai phe phái này trong 10 năm qua.
Các lực lượng an ninh Hamas tham gia một cuộc diễu binh ở thành phố Gaza. Ảnh: AFP
Trong một tuyên bố, Hamas thông báo đã nhất trí giải thể “Hội đồng hành chính” kiểm soát Dải Gaza và sẵn sàng cho phép chính phủ tổ chức các cuộc bầu cử mới cũng như tham gia đàm phán với Fatah. Hamas cho biết điều này xuất phát từ mong muốn của phong trào về đoàn kết dân tộc cũng như đáp lại những nỗ lực của Ai Cập nhằm chấm dứt sự chia rẽ giữa các phe phái Palestine. Trong tuyên bố của mình, Hamas nhấn mạnh “mong muốn đạt được đoàn kết dân tộc” sau 10 năm Palestine bị chia rẽ thành hai chính phủ.
Hồi tháng 3 vừa qua, Hamas đã thành lập “Hội đồng hành chính” gồm 7 nhân vật cấp cao của phong trào này nhằm quản lý các vấn đề của Dải Gaza. Cơ quan này đã bị Tổng thống Mahmoud Abbas coi là một chính phủ song song với chính quyền Palestine gây cản trở tiến trình hòa giải.
Các diễn biến tích cực trên xuất hiện trong bối cảnh Palestine bị rơi vào tình cảnh “một dân tộc, hai chính phủ” suốt nhiều năm. Sau cuộc chiến giữa hai phe vào năm 2007, Hamas kiểm soát Dải Gaza, trong khi Fatah kiểm soát Bờ Tây. Nhiều nỗ lực hòa giải giữa hai phe phái chính của Palestine đã thất bại. Kể từ tháng 3-2009, Ai Cập đã đứng ra làm trung gian trong cuộc đàm phán hòa giải giữa hai phong trào chính trị chủ chốt của Palestine. Thỏa thuận hòa giải được chính quyền Ai Cập soạn thảo năm 2009 và được cả Hamas và Fatah thông qua vào tháng 5-2011, sau các cuộc biểu tình của người dân Palestine nhằm khôi phục sự thống nhất giữa các phe phái chính trị Palestine sau 4 năm xung đột. Tuy nhiên, tiến trình hòa giải dân tộc Palestine vẫn gặp nhiều trắc trở và lâm vào thế bế tắc.
Tuyên bố nói trên của Hamas được đưa ra sau các cuộc thương lượng hồi tuần trước được tổ chức tại Cairo (Ai Cập) giữa các giới chức của Hamas với một phái đoàn của chính quyền Palestine do Tổng thống Mahmoud Abbas đứng đầu. Đây không chỉ được coi là bước đột phá trong tiến trình hòa giải dân tộc của Palestine, mà còn được trông đợi sẽ góp phần mang lại tia hy vọng cho tiến trình hòa bình giữa Palestine và Israel bị “đóng băng” đã lâu. Hamas trước đây trong suốt một thời gian dài giữ lập trường cứng rắn với Israel khiến cho các nỗ lực đàm phán hòa bình giữa Palestine và Israel bị ngưng trệ. Trong khi Hamas kiên quyết không đàm phán với Israel thì chính quyền Palestine của Tổng thống Mahmoud Abbas vẫn duy trì sự hợp tác an ninh với Tel Aviv cũng thúc đẩy các nỗ lực đàm phán hòa bình với Nhà nước Do Thái. Một Palestine đoàn kết sẽ là nhân tố quan trọng tạo điều kiện thuận lợi để khởi động lại tiến trình hòa bình Trung Đông.
XUÂN PHONG