Tờ The Times của Anh ngày 18-7 cho biết, Thủ tướng Theresa May đã đưa ra lời đe dọa cứng rắn sẽ cho tổ chức cuộc tổng tuyển cử sớm ngay trong mùa hè này, nếu các nghị sĩ chống đối trong đảng Bảo thủ tìm cách “quấy nhiễu” kế hoạch Brexit của bà. Các thành viên giám sát của đảng Bảo thủ đã cảnh báo các nghị sĩ ủng hộ EU, đứng đầu là cựu thành viên nội các Stephen Hammond và Nicky Morgan vài phút trước cuộc bỏ phiếu quan trọng tại hạ viện vào ngày 17-7 để xem xét thông qua dự luật chính sách thương mại trong tương lai do chính phủ của bà Theresa May đưa ra. 

leftcenterrightdel
Thủ tướng Anh một lòng kiên định với kế hoạch Brexit. Ảnh: Reuters.

Với 307 phiếu ủng hộ và 301 phiếu chống, Thủ tướng Anh Theresa May đã vượt qua cuộc bỏ phiếu quan trọng tại hạ viện trong bối cảnh bà đang đối mặt với rất nhiều khó khăn do đảng Bảo thủ bị chia rẽ xung quanh chiến lược Brexit. Dự luật trên sẽ được chuyển cho thượng viện xem xét trước khi đưa lại hạ viện bỏ phiếu lần cuối. Được biết, nội dung văn kiện này nhấn mạnh Anh sẽ vẫn nằm trong liên minh hải quan với EU trong trường hợp không đạt được thỏa thuận tự do thương mại. Với kết quả như trên, chính phủ của bà Theresa May đã bác bỏ được yêu cầu của một số nghị sĩ đảng Bảo thủ đòi chỉnh sửa dự luật. Nếu thất bại trong cuộc bỏ phiếu lần này, yêu cầu chỉnh sửa sẽ được thực hiện và có thể sẽ khiến chiến lược Brexit của bà Theresa May rơi vào hỗn loạn. Bên cạnh đó, các thành viên nội các Anh lập luận rằng việc chỉnh sửa sẽ tạo ra rất nhiều hạn chế cho chính phủ trong việc thúc đẩy một chính sách thương mại độc lập sau khi Anh rời EU vào tháng 3-2019. Nói về ý nghĩa của dự luật thương mại do Chính phủ Anh đề xuất, Bộ trưởng Thương mại Quốc tế Anh Liam Fox nhận định, dự luật thương mại của chính phủ là “một dự luật quan trọng bảo đảm sự liên tục và ổn định”. Ông bổ sung thêm: “Đây sẽ là bước đi vững chắc đầu tiên mà nước Anh thực hiện nhằm thiết lập bản thân thành một quốc gia thương mại độc lập”. 

Trước đó, Thủ tướng Theresa May đã lên tiếng cảnh báo đảng Bảo thủ cầm quyền rằng sẽ không có thỏa thuận Brexit nào nếu các nghị sĩ Anh tiếp tục phá hỏng kế hoạch Brexit của bà về việc duy trì các mối quan hệ kinh tế bền vững với EU hậu Brexit. Trong tuyên bố đăng tải trên facebook, bà May nhấn mạnh thông điệp rõ ràng rằng cần phải tập trung và lạc quan vào vấn đề, nếu không, nước Anh có nguy cơ kết thúc tiến trình đàm phán mà không có thỏa thuận Brexit nào.

Chính trường Anh đang rơi vào cuộc khủng hoảng nhân sự khi chỉ trong vòng chưa đầy hai tuần, Thủ tướng Anh đã phải nhận đơn từ chức của 8 thành viên nội các nhằm phản đối kế hoạch “Brexit mềm”, trong đó có hai bộ trưởng ủng bộ Brexit quan trọng hàng đầu là Bộ trưởng phụ trách vấn đề Brexit David Davis và Ngoại trưởng Boris Johnson. Ngày 9-7, Ngoại trưởng Anh Boris Johnson từ chức chỉ vài giờ sau khi Bộ trưởng phụ trách vấn đề Brexit David Davis rời bỏ vị trí của ông giữa lúc London lâm vào khủng hoảng chính trị vì tranh cãi liên quan đến chiến lược Brexit. Một số bộ trưởng khác đã có quyết định tương tự chỉ vài ngày sau đó. Ngoại trưởng Boris Johnson nhấn mạnh, đề xuất Brexit hiện nay sẽ biến nước Anh thành “thuộc địa” của EU và phải hoạt động theo luật thương mại của EU. Về phần mình, ông Robert Courts, một nghị sĩ thân tín, người quyết định từ chức Phó quốc vụ khanh Bộ Ngoại giao Anh vào ngày 15-7, bày tỏ ông cảm thấy "không còn là chính mình" khi bị buộc phải bảo vệ cho kế hoạch "Brexit mềm" của Thủ tướng May.

Việc có tới 8 quan chức chính phủ các cấp từ chức trong vòng chưa đầy hai tuần để phản đối kế hoạch Brexit bị coi là “quá mềm” của chính phủ là điều bất lợi cho uy tín của Thủ tướng Theresa May, trong bối cảnh tiến trình đàm phán Brexit đang gặp nhiều trở ngại. Tuy nhiên, giới phân tích nhận định rằng, nếu Thủ tướng Theresa May có thể trụ vững sau cuộc bầu cử sớm như hồi tháng 6-2017 thì giờ đây bà cũng có khả năng tiếp tục vượt qua cuộc khủng hoảng nội các.

LÂM ANH