Thế giới tuần qua: Triển vọng và Thách thức

1, Ngày 4-2, tại New Zealand, 12 nước thành viên tham gia Hiệp định Đối tác xuyên Thái Bình Dương (TPP) chính thức ký vào văn bản này, đánh dấu việc các nước hoàn tất toàn bộ quá trình đàm phán để có thể bắt đầu thủ tục phê chuẩn tại mỗi nước.

Bộ trưởng Thương mại và Kinh tế của các nước thành viên tham gia Hiệp định đều khẳng định TPP là một thỏa thuận rất lớn và là một thành tựu mang tính lịch sử cho khu vực châu Á-Thái Bình Dương.

 

Hiệp định này nhằm củng cố sự thịnh vượng chung, tạo việc làm và thúc đẩy phát triển kinh tế bền vững cho tất cả các quốc gia thành viên, thông qua đó sẽ tạo một nền tảng thúc đẩy các tiêu chuẩn cao hơn cho sự hội nhập kinh tế rộng hơn trong tương lai.

Sau lễ ký này, mỗi nước có thời gian 2 năm để thực hiện các quy trình nội bộ, hoàn tất thủ tục phê chuẩn tại Quốc hội để TPP có hiệu lực.

2, Cộng đồng quốc tế bày tỏ quan ngại trước diễn biến Triều Tiên vừa thông báo về kế hoạch phóng vệ tinh quan sát Trái Đất trong thời gian từ ngày 8 đến 25-2. đồng thời kêu gọi Triều Tiên có những động thái không làm phức tạp thêm tình hình.

Phản ứng trước thông tin này, cộng đồng quốc tế đã gia tăng sức ép, buộc Triều Tiên ngừng kế hoạch phóng vệ tinh - động thái mà một số chính phủ nhận định sẽ là một vụ thử tên lửa mới. 

Ngoài ra, các nước như Nhật Bản và Hàn Quốc cũng đang có kế hoạch đánh chặn tên lửa của Triều Tiên nếu vụ phóng vệ tinh diễn ra. Trong khi đó, đồng minh của Nhật Bản và Hàn Quốc là Mỹ cho biết đang theo dõi chặt chẽ các chương trình hạt nhân và tên lửa của Triều Tiên.

 

Tổng Thư ký Liên hợp quốc Ban Ki-moon đã hối thúc Bình Nhưỡng ngừng kế hoạch phóng vệ tinh, cảnh báo hành động này sẽ vi phạm lệnh cấm của Liên hợp quốc về công nghệ tên lửa.

Thông báo trên được Triều Tiên đưa ra sau khi Bình Nhưỡng tuyên bố đã thử thành công bom nhiệt hạch (bom H) ngày 6-1 vừa qua. Bất chấp việc Triều Tiên cho rằng, các chương trình vũ trụ của nước này vì mục đích khoa học, cộng đồng quốc tế luôn bày tỏ quan ngại trước các vụ phóng của Triều Tiên, cho rằng đây thực chất là các vụ thử tên lửa đạn đạo. 

3, Một quan chức cấp cao Mỹ đã cảnh báo mối đe dọa khủng bố ở châu Âu đang ở mức đáng báo động khi gần 2.000 chiến binh gốc châu Âu tới Iraq và Syria để đào tạo đã quay trở về nhà, một số có thể đang ấp ủ các vụ tấn công khủng bố mới.

Mối đe dọa đang ở mức cao nhất từ trước đến nay. Việc theo dấu các âm mưu tấn công khủng bố ở châu Âu cũng rất khó khăn kể từ sau sự kiện Paris hôm 13-11-2015.

Ngoài ra, chính quyền châu Âu còn lo ngại trước việc IS trà trộn vào dòng người tị nạn đến từ châu Phi và Trung Đông đang ngày ngày đổ vào các quốc gia châu Âu.

 

IS giờ đây đã có khả năng tiến hành các vụ tấn công ở nhiều nơi tại châu Âu và chính quyền các nước EU đang phải “gồng mình” để ngăn chặn điều này xảy ra.

4, Vòng đàm phán hòa bình cho Syria tại Geneva (Thụy Sĩ) bị tạm ngừng khi nó chưa thực sự bắt đầu tới ngày 25-2, do tình hình chiến sự không có dấu hiệu lắng dịu tại quốc gia Trung Đông này.

Ngay sau thông báo, cả phe Chính phủ và phe đối lập Syria đều không ngừng đổ lỗi cho nhau về nguyên nhân thất bại của tiến trình hòa đàm.

Trong khi đó, Chính phủ Mỹ gắn nguyên nhân đổ vỡ với tình hình thực địa, cáo buộc rằng các cuộc tấn công của quân đội chính phủ Syria, với sự hỗ trợ của không quân Nga là đi ngược lại với tiến trình hòa bình và là nguyên nhân chính dẫn tới sự đổ vỡ của các cuộc thảo luận tại Geneva.

 

Lâu nay, Mỹ và phương Tây vẫn luôn cáo buộc chiến dịch chống khủng bố của Nga tại Syria là nhằm hỗ trợ quân đội nước này giành thế chủ động trên chiến trường, bất chấp sự bác bỏ của Nga.

Ở một diễn biến khác, các nhà lãnh đạo trên khắp thế giới đã có mặt ở thủ đô London của nước Anh ngày 4-2 để tham dự cuộc hội thảo quyên góp gây quỹ ủng hộ lên tới 9 tỷ USD cho những người dân bị ảnh hưởng bởi cuộc nội chiến kéo dài gần 5 năm qua ở Syria.

5, Ngày 3-2, Tổ chức Y tế thế giới (WHO) cho biết, không chỉ Mỹ La-tinh và châu Á, các nước châu Âu nên bắt đầu việc chuẩn bị để bảo vệ người dân châu lục này không bị nhiễm virus Zika. Thông báo của WHO cùng với xác nhận trước đó một ngày của Thái Lan về ca nhiễm Zika đầu tiên ở nước này cho thấy, khả năng virus Zika có thể lan rộng khắp thế giới.

Virus Zika chưa từng bị lây lan ở châu Âu nhưng có thể sẽ lan rộng trong thời điểm mùa xuân và mùa hè sắp tới. Do vậy, bây giờ là lúc châu Âu cần chuẩn bị cho chính mình để giảm thiểu rủi ro đối với các công dân.

 

Cùng với cảnh báo của WHO, báo cáo về trường hợp lây nhiễm virus Zika qua đường tình dục tại bang Texas (Mỹ) đã phủ thêm bóng đen lên cuộc họp khẩn cấp của Bộ trưởng Y tế 14 quốc gia Nam Mỹ diễn ra ngày 3-2 tại thủ đô Montevideo của Uruguay.

Trước đó, WHO đã cảnh báo, virus Zika có khả năng lây nhiễm tại nhiều nước trên thế giới và bùng phát thành đại dịch đồng thời ban hành tình trạng khẩn cấp về dịch bệnh này. Dịch bệnh Zika do muỗi lây truyền đang bùng phát mạnh mẽ tại các quốc gia châu Mỹ, với số lượng các ca nhiễm bệnh có thể sẽ lên tới 4 triệu ca trong năm nay.

6, Chủ tịch Cuba Raul Castro đã có chuyến thăm lịch sử trên cương vị nhà lãnh đạo Cuba đầu tiên tới nước Pháp kể từ năm 1995.

Kể từ khi Cuba và Mỹ tái thiết lập quan hệ ngoại giao, thời gian gần đây, các nhà ngoại giao hàng đầu của Nhật Bản, EU, Italy... đã tới thăm Cuba trong những nỗ lực nhằm thiết lập hay duy trì quan hệ với La Habana. Trong bối cảnh các cường quốc trên thế giới đều mong muốn có sự ảnh hưởng tại quốc gia Mỹ La-tinh, không phải ngẫu nhiên mà Chủ tịch Raul lại chọn Pháp là điểm đến trong những ngày đầu năm 2016.

Các nhà phân tích cho rằng, bên cạnh việc xóa nợ, các mục tiêu quan trọng khác của La Habana trong chuyến thăm này là muốn Paris có sự ủng hộ mạnh mẽ hơn để Liên minh châu Âu (EU) từ bỏ “Lập trường chung về Cuba” - rào cản chính cho tiến trình bình thường hóa quan hệ La Habana – Brussels.

Chính vì thế, chuyến thăm của Chủ tịch Raul không chỉ đặt dấu mốc cho việc cải thiện quan hệ giữa Cuba với các cường quốc trên thế giới, mà nó còn được kỳ vọng sẽ mở ra những cơ hội cho quốc đảo trong việc thực hiện đường lối phát triển kinh tế mới.

VĂN HIẾU (tổng hợp)