1. Thông điệp hòa bình từ Olympic mùa Đông PyeongChang 2018.
Tối 9-2, Đại hội thể thao thế giới (Olympic) mùa Đông 2018 đã chính thức khai màn tại thành phố PyeongChang của Hàn Quốc. Hòa bình là chủ đề chính trong lễ khai mạc, được thể hiện qua câu chuyện về cuộc hành trình của 5 em nhỏ vùng Gangwon, tượng trưng cho 5 vòng tròn Olympic.
Với 102 Huy chương Vàng được trao, trong 15 nội dung của 7 môn thi đấu, đây là Thế vận hội mùa Đông quy mô lớn nhất trong lịch sử, thu hút sự tham gia của gần 3.000 vận động viên từ 92 quốc gia và vùng lãnh thổ. Ngoài ra, còn có 55.684 nhân viên, tình nguyện viên phục vụ. Để tổ chức Olympic mùa Đông PyeongChang 2018, Hàn Quốc đã chi tới 18 tỷ USD.
Ngoài những hoạt động thể thao, Olympic mùa Đông 2018 còn thu hút sự chú ý của dư luận thế giới bởi sự tham gia lần đầu tiên của Triều Tiên ở giải đấu tầm cỡ thế giới tổ chức tại Hàn Quốc. Đặc biệt, hai miền Nam - Bắc lần đầu tiên thành lập một đội tuyển liên Triều thi đấu tại Olympic (đội tuyển khúc côn cầu trên băng nữ); nhất trí sử dụng tên gọi quốc gia là "Korea" khi cùng diễu hành trong lễ khai mạc dưới lá cờ chung in hình Bán đảo Triều Tiên thống nhất và sử dụng dân ca Arirang thay vì quốc ca hai nước.
Dẫn đầu đoàn vận động viên Triều Tiên là Chủ tịch đoàn Chủ tịch Hội nghị Nhân dân Tối cao Triều Tiên Kim Yong-nam. Ông Kim Yong-nam là quan chức cấp cao nhất của Triều Tiên tới thăm Hàn Quốc và đã có cuộc gặp mặt với Tổng thống Hàn Quốc Moon Jae-in tối 9-2.
Với những chuyển động tích cực trong thời gian qua, Olympic PyeongChang trở thành một sự kiện mang hy vọng hòa giải, hòa bình giữa hai miền Nam-Bắc Triều Tiên trong bối cảnh quan hệ, liên lạc giữa hai bên đã bị cắt đứt từ hơn hai năm qua.
2. Hướng tới một ASEAN tự cường và sáng tạo.
Ngày 6-2, Hội nghị hẹp Bộ trưởng Ngoại giao ASEAN (AMM Retreat) và Hội nghị hẹp Bộ trưởng Quốc phòng ASEAN (ADMM Retreat) tại Singapore đã khép lại với các nội dung cơ bản xác định trọng tâm ưu tiên hợp tác ASEAN 2018, định hướng quan hệ đối ngoại của ASEAN, tăng cường vai trò trung tâm của ASEAN trong các tiến trình khu vực cũng như trao đổi về các vấn đề khu vực, quốc tế cùng quan tâm.
Tại AMM Retreat, các bộ trưởng nhấn mạnh cần nâng cao tính tự cường mọi mặt của khu vực, nhằm nâng cao tình đoàn kết và vai trò trung tâm của ASEAN. Các nước cho rằng cần tận dụng các cơ hội của Cách mạng Công nghiệp 4.0, đề ra các giải pháp kịp thời, sáng tạo, vừa ứng phó hiệu quả với các thách thức, vừa nâng cao đoàn kết, tự cường ASEAN.
Trong Tuyên bố Tầm nhìn các lãnh đạo ASEAN về một ASEAN tự cường và sáng tạo, nước Chủ tịch ASEAN Singapore đã đưa ra 10 nguyên tắc cơ bản và 30 lĩnh vực ưu tiên, bao gồm việc thúc đẩy một hiệp ước dẫn độ giữa các nước ASEAN, thuyết phục Trung Quốc ký Bộ Quy tắc về cách ứng xử của các bên ở Biển Đông (COC), thiết lập một mạng lưới các thành phố thông minh ASEAN hay đưa ra các sáng kiến chống khủng bố và cực đoan hóa.
Trong khi đó, ADMM Retreat tập trung thảo luận các mối đe dọa khủng bố trong khu vực và Singapore. Mục tiêu hợp tác quốc phòng an ninh của năm ASEAN 2018 bao gồm: chống khủng bố; hợp tác trong ứng phó với các loại vũ khí hoá học, sinh học, phóng xạ và hạt nhân; và Bộ quy tắc chống va chạm ngẫu nhiên trên biển (CUES) và một tài liệu tương tự áp dụng cho máy bay quân sự.
AMM Retreat và ADMM Retreat là các hội nghị cấp bộ trưởng đầu tiên của ASEAN do Singapore chủ trì trong năm 2018, năm thứ 3 triển khai Cộng đồng ASEAN.
3. Đức hy vọng chấm dứt bế tắc chính trị.
Ngày 7-2, liên đảng bảo thủ Liên minh Dân chủ/Xã hội Cơ đốc giáo (CDU/CSU) của Thủ tướng Đức Angela Merkel và đảng đối tác trung tả Dân chủ Xã hội (SPD) đã đạt một thỏa thuận thành lập liên minh chính thức, mở ra hy vọng chấm dứt 4 tháng bế tắc chính trị nghiêm trọng nhất kể từ sau cuộc Chiến tranh Thế giới thứ Hai tại nền kinh tế hàng đầu châu Âu này.
Theo Reuters, các bên đã đạt được thỏa thuận về những vấn đề trước đó còn tranh cãi, gồm luật lao động, y tế, tài chính. Một chính phủ mới được hình thành và một nhiệm kỳ lần thứ 4 liên tiếp dành cho Thủ tướng đương nhiệm Angela Merkel.
Mặc dù đây là cái bắt tay đang được châu Âu mong đợi và giúp yên lòng các nhà đầu tư, nhưng giới quan sát lại ví đây là "cuộc hôn nhân không có tình yêu" và là lựa chọn cuối cùng khi không có giải pháp nào thay thế. Thủ tướng Đức Angela Merkel trước đó thừa nhận: “Mỗi người cần phải đưa ra những thỏa hiệp đau đớn”.
Hiện Thỏa thuận này vẫn cần phải vượt qua vật cản cuối cùng đó là cần hơn 440.000 đảng viên của Đảng Dân chủ xã hội trên toàn quốc thông qua.
4. Mỹ công bố chiến lược hạt nhân mới.
Lần đầu tiên kể từ năm 2010, Bộ Quốc phòng Mỹ đã công bố một bản đánh giá về tình hình hạt nhân, trong đó xác định các mối đe dọa hạt nhân trong tương lai đối với nước này và công khai một chiến lược phát triển hạt nhân mới.
Theo đó, Mỹ sẽ phát triển các loại vũ khí hạt nhân theo hướng nhỏ gọn hơn như một lựa chọn tối ưu cho các tình huống khẩn cấp, bao gồm các cuộc tấn công phi hạt nhân. Ngoài ra, Mỹ sẽ tiếp tục duy trì hệ thống bộ ba hạt nhân chiến lược, bao gồm các vũ khí hạt nhân trên bộ, trên biển và trên không, được triển khai rộng rãi hồi thập niên 80 của thế kỷ trước, cho đến khi các chương trình thay thế khác.
Chiến lược an ninh mới của Mỹ bị coi là một bước đi nguy hiểm và đã vấp phải sự phản đối của nhiều nước, đồng thời gây ra những quan ngại trong giới phân tích quốc tế. Trong bối cảnh thế giới đang phải đối phó với chủ nghĩa cực đoan và khủng bố, không thể loại trừ hoàn toàn nguy cơ các loại vũ khí hủy diệt hàng loạt rơi tay những kẻ cực đoan. Thêm vào đó là thế giới bị cuốn vào vòng xoáy của một cuộc chạy đua vũ trang không cần thiết trong khi phải đối mặt với rất nhiều vấn đề cấp bách.
5. Dải Gaza bên bờ vực tăm tối.
Người dân Palestine tại Dải Gaza đang phải trải qua những ngày tăm tối cả nghĩa đen lẫn nghĩa bóng, khi nguồn điện và năng lượng ngày càng cạn kiệt. Nhiều cơ sở y tế đã phải ngừng cung cấp dịch vụ, trong khi người dân chỉ được sử dụng điện vài giờ mỗi ngày.
Theo thông báo của Cơ quan y tế địa phương, 19 cơ sở y tế, 16 bệnh viện tư nhân và 3 bệnh viện lớn tại đây đã cạn sạch cả nguồn năng dự trữ khẩn cấp để chạy các máy phát điện dự phòng. Hai triệu người Palestine phải chật vật sống trong cảnh hạ tầng cơ sở đổ nát, khủng hoảng điện, thiếu các dịch vụ cơ bản, thất nghiệp triền miên và nền kinh tế bị tê liệt.
Phái bộ của LHQ tại Palestine dự đoán tới năm 2020, Gaza sẽ trở thành mảnh đất không thể sống được nếu không có những hành động cụ thể để cải thiện các dịch vụ căn bản và hạ tầng cơ sở ở đây.
Hiện Gaza vẫn đang bị bao vây phong tỏa và liên tục rơi vào tình trạng nhân đạo khẩn cấp. Tháng trước, Mỹ thông báo quyết định cắt viện trợ cho Palestine, trong đó có khu vực Dải Gaza.
6. Sóng gió trên chính trường Nam Phi.
Chính trường Nam Phi đang bước vào giai đoạn sóng gió sau những lời cáo buộc ông Zuma tham nhũng, năng lực điều hành yếu kém và yêu cầu ông này phải từ chức.
Sức ép đòi Tổng thống Nam Phi Jacob Zuma từ chức càng lớn hơn khi Quốc hội Nam Phi bất ngờ hoãn lễ trình bày Thông điệp quốc gia năm 2018 của nhà lãnh đạo 75 tuổi này.
Theo thông lệ hằng năm, Tổng thống Jacob Zuma sẽ phải trình bày Thông điệp quốc gia trước toàn thể thành viên Quốc hội vào ngày 8-2. Đây là một trong những sự kiện chính trị quan trọng và được dư luận Nam Phi quan tâm vì nó sẽ đề cập đến các chương trình hành động của chính phủ.
Vị trí của ông Zuma thực tế đã bị lung lay kể từ hồi tháng 12 năm ngoái khi ông phải nhường vai trò lãnh đạo đảng Đại hội Dân tộc Phi (ANC) cho Phó Tổng thống Cyril Ramaphosa sau khi vướng phải một loạt cáo buộc tham nhũng và lãng phí tài sản công.
Mặc dù vậy, ông Jacob Zuma vẫn nhận được sự ủng hộ của người dân. Những ngày gần đây, hàng trăm người thuộc phong trào Black First Land First (BLF) đã xuống đường biểu tình, kêu gọi ANC không phế truất đương kim Tổng thống Jacob Zuma, cho đến kỳ bầu cử dự kiến diễn ra vào giữa năm 2019. Người biểu tình thậm chí còn cảnh báo rằng, việc phế truất Tổng thống Jacob Zuma sẽ dẫn đến một cuộc nội chiến tại tỉnh KwaZulu-Natal, quê hương của Tổng thống.
VĂN DUYÊN (tổng hợp)