1. Khủng bố tiếp tục đe dọa an ninh thế giới
Tuần qua nhiều quốc gia trên thế giới tiếp tục phải hứng chịu hậu quả thảm khốc từ các vụ đánh bom, tấn công liều chết của các tổ chức khủng bố. Ngày 15-4, vụ đánh bom xe buýt tại Syria đã khiến ít nhất 112 người thiệt mạng. Điều đáng nói là nạn nhân lại chính là những người đang trên đường tị nạn chiến tranh và khủng bố. Phần lớn nạn nhân là người dân làng al-Foua và Kafraya thuộc tỉnh Idlib và một số tay súng bảo vệ đoàn xe.
Cảnh sát Pháp gác gần khu vực xảy ra vụ nổ súng ở đại lộ Champs-Elysees. Ảnh: TTXVN.
Ngày 18-4, một tay súng đã bắn chết 3 người ở thành phố Fresno thuộc bang California. Tay súng này đã bắn 16 viên đạn tại 4 địa điểm ở trung tâm thành phố; trước khi bị bắt hắn còn hô to câu “Allahu Akhbar” (Thượng đế vĩ đại). Vụ việc đang được tiếp tục điều tra. Hiện cảnh sát chưa tìm ra manh mối cho thấy vụ xả súng có liên quan tới khủng bố.
Ngày 19-4, một đối tượng đánh bom liều chết đã kích nổ khối thuốc nổ trên người tại khu vực thành phố Kolofata, Cameroon, giáp biên giới Nigeria khiến 3 người thiệt mạng và 4 người khác bị thương. Đối tượng này được cho là đã vượt biên từ Nigeria vào Kolofata. Đây là khu vực thường xảy ra các hoạt động tấn công khủng bố của nhóm phiến quân Hồi giáo Boko Haram.
Ngày 20-4, một xe cảnh sát trên đại lộ Champ-Elysee, Paris đã bị tấn công bằng súng AK-47 khiến một cảnh sát thiệt mạng và hai người khác bị thương nặng. Tổ chức khủng bố Nhà nước Hồi giáo tự xưng IS đã lên tiếng nhận trách nhiệm về vụ tấn công này và cho biết kẻ tấn công là một người mang quốc tịch Bỉ có tên Abu Yusuf al-Baljiki.
Những vụ tấn công khủng bố đang gieo rắc lo sợ và đe dọa an ninh của nhiều quốc gia trên thế giới. Bất chấp các thủ đoạn tàn bạo của khủng bố, cộng đồng quốc tế tiếp tục thể hiện sự đoàn kết, quyết tâm không thỏa hiệp với chủ nghĩa khủng bố trên phạm vi toàn cầu.
2. Căng thẳng gia tăng trên bán đảo Triều Tiên
Bán đảo Triều Tiên tiếp tục là điểm nóng khiến dư luận cả thế giới quan tâm. Chỉ một ngày sau lễ duyệt binh hôm 15-4 phô trương thanh thế nhân dịp kỷ niệm 105 Ngày sinh Chủ tịch Kim Nhật Thành, Triều Tiên đã bắn thử một quả tên lửa tại khu vực Sinpo, thuộc tỉnh Nam Hamkyong nhưng không thành công. Theo Bộ Tư lệnh Thái Bình Dương của Mỹ, quả tên lửa đã nổ tung ngay khi rời bệ phóng.
Tên lửa Triều Tiên trong Lễ kỷ niệm 105 ngày sinh Chủ tịch Kim Nhật Thành. Ảnh: Reuters.
Tuy vụ thử tên lửa không thành công, động thái của Triều Tiên khiến tiếp tục gia tăng căng thẳng vốn đang khiến tình hình trên bán đảo Triều Tiên có nguy cơ trở thành thùng thuốc súng. Một ngày sau vụ thử tên lửa, Trung Quốc và Mỹ đã điện đàm trao đổi về tình hình trên bán đảo Triều Tiên. Ngày 16-4, Phó Tổng thống Mỹ Mike Pence đã có bài phát biểu trước hơn 28.000 binh sĩ Mỹ đang đóng quân tại Hàn Quốc, coi việc Triều Tiên phóng thử tên lửa là “hành động khiêu khích”. Ông Mike Pence còn tới sát khu vực phi quân sự trên bán đảo. Ngày 17-4, Không quân Mỹ và Hàn Quốc đã bắt đầu cuộc tập trận chung mang tên Max Thunder (Sấm sét cực đại) kéo dài 2 tuần.
Phản ứng trước những động thái trên của Mỹ, Phó Đại sứ Triều Tiên tại Liên hợp quốc Kim In-Ryong tuyên bố Triều Tiên sẵn sàng phản ứng với bất kỳ tình huống chiến tranh nào do những hành động quân sự của Mỹ gây ra. Triều Tiên cáo buộc Mỹ đang đi những nước cờ nguy hiểm, có thể khiến chiến tranh hạt nhân nổ ra bất cứ lúc nào. Những cuộc tập trận thường niên của Mỹ và Hàn Quốc đã đe dọa nghiêm trọng chủ quyền của Triều Tiên và việc Triều Tiên phát triển vũ khí hạt nhân là hành vi tự vệ trước những đe dọa đó.
Trong một diễn biến mới nhất, ngày 20-4 Mỹ đã đưa máy bay tìm kiếm vũ khí hạt nhân WC-135 tới khu vực phía Đông của bán đảo Triều Tiên. Động thái này được cho là thăm dò hoạt động thử hạt nhân của Triều Tiên khi có dấu hiệu cho thấy nước này đang tích cực chuẩn bị cho cuộc thử hạt nhân lần thứ sáu, sau Lễ kỷ niệm sinh nhật Chủ tịch Kim Nhật Thành.
3. Tiếp tục lở đất ở Colombia
Thêm một vụ lở đất nữa lại xảy ra ở Colombia vào sáng ngày 19-4 khiến hàng chục người chết và mất tích. Đây là vụ lở đất thứ hai trong vòng chưa đầy một tháng qua tại quốc gia Nam Mỹ này. Trước đó, ngày 31-3 đã xảy ra một vụ lở đất nghiêm trọng do mưa lớn ở một thành phố phía Nam tỉnh Andean khiến hơn 300 người thiệt mạng.
Tích cực tìm kiếm nạn nhân vụ lở đất. Ảnh: Reuters.
Vụ lở đất sáng 19-4 xảy ra tại thành phố Manizales sau khi một lượng mưa lớn đổ xuống khu vực này trong một đêm. Theo Sputnik, đã có khoảng 15 đến 20 người thiệt mạng, ít nhất 23 người bị thương và 22 người khác còn mất tích. Mưa lũ cũng phá hỏng hoàn toàn 30 nhà dân và khiến 70 gia đình khác bị ảnh hưởng. Hiện tại lực lượng cứu hộ và người dân vẫn tiếp tục tìm kiếm nạn nhân, khắc phục hậu quả vụ thiên tai. Người ta lo ngại con số người thiệt mạng có thể còn tiếp tục gia tăng.
4. Hàn Quốc chính thức bắt đầu vận động tranh cử Tổng thống
Ngày 17-4, cuộc vận động tranh cử Tổng thống Hàn Quốc đã chính thức bắt đầu. Đây là cuộc bầu cử trước thời hạn chưa từng có tiền lệ trên chính trường Hàn Quốc bởi thời gian hạn hẹp của nó. Theo Ủy ban Bầu cử quốc gia Hàn Quốc, giai đoạn vận động tranh cử chỉ kéo dài 22 ngày, chấm dứt 1 ngày trước khi diễn ra cuộc bầu cử chính thức vào ngày 9-5.
Các ứng cử viên Tổng thống trong một phiên họp ở Seoul. Ảnh: TTXVN.
Cuộc bầu cử được kỳ vọng sẽ chọn ra được Tổng thống mới, đủ năng lực để chèo lái con thuyền quốc gia đang trong cơn địa chấn chính trị sau vụ bê bối “Choigate” cũng như những căng thẳng đang gia tăng trên bán đảo Triều Tiên thời gian gần đây. Việc có tới 15 ứng cử viên vận động trong thời gian quá ngắn cũng khiến cuộc bầu cử lần này trở nên khó đoán định hơn bao giờ hết.
Trong số những ứng cử viên vào Nhà Xanh lần này, hai cái tên được nhắc tới nhiều nhất là ông Moon Jae-in, cựu Chủ tịch đảng Dân chủ theo đường lối tự do, và ông Ahn Cheol-soo thuộc đảng Nhân dân theo đường lối trung tả. Hiện ông Moon Jae-in đang có 40% số phiếu cử tri ủng hộ và ông Ahn Cheol-soo đang nhận được 37% số phiếu.
5. Trưng cầu dân ý tại Thổ Nhĩ Kỳ
Với tỷ lệ phiếu ủng hộ đạt 51,41%, Thổ Nhĩ Kỳ đã quyết định chuyển từ thể chế đại nghị sang chế độ tăng quyền cho Tổng thống tại cuộc trưng cầu dân ý có ý nghĩa lịch sử ngày 16-4. Kết quả cuộc trưng cầu dân ý sẽ có hiệu lực sau cuộc bầu cử Tổng thống vào tháng 11-2019.
Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Erdogan. Ảnh: thestar.com.my.
Chế độ Tổng thống mạnh hủy bỏ chức vụ Thủ tướng, cho phép Tổng thống điều hành đất nước bằng sắc lệnh, bổ nhiệm các Phó Tổng thống và các bộ trưởng, đồng thời được phép ban bố tình trạng khẩn cấp. Ngoài ra, kết quả cuộc trưng cầu dân ý cũng kéo dài nhiệm kỳ Tổng thống từ 4 năm lên 5 năm.
Phe đối lập ngay lập tức lên tiếng chỉ trích kết quả cuộc trưng cầu dân ý, cho đây là âm mưu thâu tóm quyền lực của ông Erdogan. Nhiều cuộc biểu tình phản đối đã xảy ra sau khi kết quả trưng cầu được công bố. Chính phủ Thổ Nhĩ Kỳ lập tức tuyên bố kéo dài tình trạng khẩn cấp thêm 3 tháng. Trong một diễn biến mới nhất, đảng Nhân dân cộng hòa (CHP) đã nộp đơn kháng cáo kết quả cuộc trưng cầu dân ý lên Hội đồng Nhà nước, tòa án hành chính cấp cao nhất của nước này. Trước đó, ngày 19-4 Ủy ban Bầu cử tối cao của Thổ Nhĩ Kỳ đã bác bỏ yêu cầu của phe đối lập, trong đó có CHP, đòi hủy bỏ kết quả cuộc trưng cầu dân ý về sửa đổi hiến pháp do cho rằng có nhiều dấu hiệu bất thường trong việc kiểm phiếu.
Kết quả trưng cầu dân ý lần này được cho là tiếp tục đào sâu chia rẽ trên chính trường Thổ Nhĩ Kỳ, đồng thời dựng thêm rào cản cho mối quan hệ Thổ Nhĩ Kỳ - EU vốn đã đầy trắc trở do bất đồng về vấn đề người tị nạn nhập cư vào châu Âu và quá trình đàm phán gia nhập EU của Thổ Nhĩ Kỳ.
6. Quốc hội Anh ủng hộ đề xuất tổng tuyển cử trước thời hạn
Ngày 19-4, với 522 phiếu thuận và 13 phiếu chống, Hạ viện Anh đã thông qua đề xuất của Thủ tướng Theresa May về việc tổng tuyển cử trước thời hạn 3 năm rưỡi. Theo đề xuất, tổng tuyển cử sẽ được tiến hành vào ngày 8-6 tới. Với kết quả trên, các thủ tục liên quan tiến trình giải tán Quốc hội trước bầu cử vào ngày 3-5 tới sẽ ngay lập tức được triển khai do kế hoạch tổng tuyển cử trước thời hạn không cần phải được Thượng viện thông qua.
Thủ tướng Theresa May. Ảnh: Reuters.
Lý do chính bà Theresa May viện dẫn cho việc bất ngờ đề xuất tổng tuyển cử trước thời hạn là nhằm hàn gắn những rạn nứt trên chính trường Anh sau sự kiện Brexit. Bà cũng cho rằng nếu để tới 2020 thì sẽ rất khó khăn khi cùng lúc nước Anh sẽ vừa phải thực hiện các thủ tục mới liên quan tới mối quan hệ Anh – EU vừa phải tiến hành các bước vận động, tổ chức một cuộc tổng tuyển cử.
Tuy nhiên, giới chuyên gia cho rằng đây là nước cờ khôn ngoan của bà May bởi ở thời điểm hiện tại đảng Bảo thủ và cá nhân bà May đang có được sự ủng hộ cao của cử tri. Nếu tổng tuyển cử lúc này thì bà May sẽ có nhiều cơ hội giành chiến thắng và đảng Bảo thủ của bà có thể hy vọng giành được nhiều ghế hơn ở Quốc hội.
Như vậy, chỉ trong 3 năm, cử tri nước Anh đã và sẽ trải qua 3 cuộc bầu cử. Đó là bầu cử lập pháp năm 2015, trưng cầu dân ý về Brexit năm 2016 và Tổng tuyển cử vào tháng 6 sắp tới.
HỮU DƯƠNG (tổng hợp)