1. Triều Tiên tiếp tục thách thức Mỹ và đồng minh
Tình hình trên bán đảo Triều Tiên đang trở nên vô cùng căng thẳng khi ngày 15-9, Nhật Bản thông báo Bình Nhưỡng lại tiếp tục phóng thử tên lửa đạn đạo ra biển Thái Bình Dương.
Một vụ phóng tên lửa của Triều Tiên. Ảnh: AP.
Quân đội Hàn Quốc ước tính tên lửa Triều Tiên đã bay được 3.700km, với độ cao tối đa đạt 770km, rơi cách đảo Hokkaido của Nhật Bản khoảng 2.000km.
Nhiều nước và tổ chức quốc tế đã lên tiếng chỉ trích và kêu gọi gia tăng các biện pháp trừng phạt nhằm vào Triều Tiên.
Tổng thống Hàn Quốc Moon Jae-in lên án vụ phóng tên lửa của Triều Tiên là “điều không thể" trong bối cảnh hiện nay, đồng thời cảnh báo Seoul sẽ có hành động đáp trả mạnh.
Thủ tướng Nhật Bản Shinzo Abe lên án hành động của Triều Tiên đe dọa hòa bình thế giới; khẳng định Tokyo "sẽ không bỏ qua việc Triều Tiên coi thường quyết tâm chung mạnh mẽ của cộng đồng quốc tế hướng tới hòa bình, vốn được thể hiện trong các nghị quyết của Liên hợp quốc".
Ngoại trưởng Mỹ Rex Tillerson cũng kêu gọi tất cả các nước tăng cường gây sức ép đối với Triều Tiên, đồng thời hối thúc Nga và Trung Quốc "cần tỏ rõ sự không khoan nhượng" thông qua việc thực thi các hành động trực tiếp đối với Triều Tiên.
Đại diện của EU, NATO cũng lên án gay gắt vụ thử tên lửa đạn đạo mới của Triều Tiên. NATO kêu gọi cộng đồng quốc tế cần đưa ra phản ứng toàn cầu về vấn đề này.
Nga bày tỏ quan ngại sâu sắc về việc Bình Nhưỡng tiếp tục phóng thử tên lửa, làm gia tăng căng thẳng trên bán đảo Triều Tiên. Bộ Ngoại giao Trung Quốc cũng chỉ trích vụ thử tên lửa đạn đạo của Triều Tiên vi phạm các nghị quyết của Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc (HĐBA LHQ).
Trong khi đó, chỉ vài giờ sau vụ phóng tên lửa, Triều Tiên lên tiếng cảnh báo sẽ có các hành động "mạnh mẽ hơn" nhằm vào Mỹ. Báo Rodong Sinmun, cơ quan ngôn luận của Đảng Lao động Triều Tiên, khẳng định nước này "sẽ có hành động mạnh mẽ để tự vệ nếu Washington không từ bỏ chính sách thù địch nhằm vào Triều Tiên" cũng như tiếp tục can dự vào các vấn đề trên Bán đảo Triều Tiên.
Trước đó, Đại sứ Triều Tiên tại LHQ Han Tae-song cảnh báo Bình Nhưỡng sẵn sàng sử dụng “những biện pháp cuối cùng” sẽ khiến Mỹ chịu “sự đau đớn nhất” mà nước này chưa từng trải qua trong lịch sử. Hãng thông tấn nhà nước Triều Tiên ngày 14-9 đe dọa sẽ dùng vũ khí hạt nhân để “nhấn chìm” Nhật Bản và biến Mỹ thành “tro bụi và bóng tối”. Ủy ban Hòa bình Châu Á – Thái Bình Dương Triều Tiên thì kêu gọi giải tán HĐBA LHQ, gọi cơ quan này là “công cụ của quỷ dữ” được dựng lên bằng “tiền hối lộ” của các nước và hành động theo chỉ thị của Mỹ.
HĐBA LHQ đã họp khẩn và ra tuyên bố kịch liệt lên án vụ phóng tên lửa của Triều Tiên, cho đây là hành động “mang tính kích động” nghiêm trọng.
2. Tình hình tại bang Rakhine, Myanmar tiếp tục bất ổn
Tuần qua, với tuyên bố không "thương lượng với các phần tử khủng bố", lực lượng an ninh Myanmar tiếp tục tiến vào các ngôi làng ở bang miền Bắc Rakhine, truy quét phiến quân "Đội quân Cứu thế Arakan Rohingya" (ARSA).
Người Hồi giáo Rohingya vượt biên sang Bangladesh lánh nạn do tình trạng bạo lực tại bang Rakhine. Ảnh: Kyodo/TTXVN
Chính phủ nước này cho biết, ARSA đã tiến hành 97 vụ tấn công khủng bố, khiến 36 người thiệt mạng. Tổng cộng có tới 59 ngôi làng cùng hơn 6.840 ngôi nhà bị thiêu rụi và 8 cây cầu bị phá hủy. Quân đội chính phủ đã tiêu diệt khoảng 371 phần tử khủng bố.
Trong khi đó, dòng người Hồi giáo Rohingya chạy nạn sang Bangladesh vẫn tiếp tục kéo dài. Kể từ khi bạo động nổ ra vào cuối tháng trước, khoảng 370.000 người Hồi giáo Rohingya ở Myanmar đã chạy sang Bangladesh lánh nạn.
Myanmar không công nhận người Rohingya là một trong các dân tộc thiểu số của nước này và gọi nhóm người trên là người Bengalis hay người nhập cư bất hợp pháp từ Bangladesh mặc dù nhiều người đã sống tại Myanmar qua nhiều thế hệ. Xung đột đã kéo dài nhiều năm qua tại bang Rakhine và bùng phát mạnh trở lại từ cuối tháng 8 sau khi phiến quân tấn công nhiều đồn cảnh sát và đột nhập một căn cứ quân sự tại đây, buộc quân đội nước này phải mở các chiến dịch truy quét.
3. LHQ cảnh báo tình trạng trẻ em thất học, bị lạm dụng do xung đột
Ngày 12-9, Liên hợp quốc đã lên tiếng cảnh báo về tình trạng trẻ bị thất học, bị lạm dụng và cần được viện trợ khẩn cấp do tác động của các cuộc xung đột tại nhiều nước, đặc biệt ở Trung Đông, Bắc Phi.
Trẻ em tại Ghouta, Syria. Ảnh: Reuters.
Cao ủy Liên hợp quốc về người tị nạn (UNHCR) cho biết trong năm 2016, khoảng 3,5 triệu trẻ tị nạn trong tổng số 6,4 triệu trẻ tị nạn ở độ tuổi 5-17 trên toàn thế giới không được đến trường.
Còn theo Quỹ Nhi đồng Liên hợp quốc (UNICEF), hơn 3/4 trẻ em và thanh thiếu niên là nạn nhân bị lạm dụng, bị buôn lậu bất hợp pháp, bị đánh đập và phân biệt đối xử trong các chuyến di cư vượt Địa Trung Hải vào châu Âu.
Tại Syria, gần 12 triệu trẻ em trong lãnh thổ nước này và ở những nước tiếp nhận người tị nạn Syria cần được hỗ trợ nhân đạo. Tại Iraq, hơn 5 triệu trẻ cần được viện trợ khi các cuộc giao tranh ác liệt tiếp tục diễn ra ở nhiều nơi. Tại Yemen, các cuộc giao tranh đã phá hủy hệ thống cung cấp nước sạch và vệ sinh, gây ra dịch bệnh tả và tiêu chảy cấp tồi tệ nhất trên thế giới, với 610.000 ca nghi nhiễm đến nay.
4. Biểu tình và đình công quy mô lớn phản đối cải cách luật lao động tại Pháp
Ngày 12-9, các cuộc biểu tình phản đối những sắc lệnh cải cách luật lao động đã lan rộng tại Pháp.
Tổng Liên đoàn lao động Pháp (CGT) cho biết, hơn 180 cuộc biểu tình đã diễn ra và đưa ra 4.000 lời kêu gọi đình công trên khắp cả nước, từ hàng không, đường sắt, bệnh viện, trường học, công nghiệp năng lượng… Ước tính toàn quốc có hơn 450 đến 500 nghìn người tham gia biểu tình. Dự kiến, CGT tiếp tục các hoạt động phản đối những sắc lệnh cải cách lao động trong ngày 21-9 tới.
Người biểu tình phản đối cải cách luật lao động. Ảnh:EPA/MAXPPP
Cải cách luật lao động là một trong những kế hoạch cải tổ sâu rộng nhằm tự do hóa nền kinh tế mà chính phủ Pháp theo đuổi nhằm thúc đẩy tăng trưởng và đảo chiều tỷ lệ thất nghiệp đang ở mức 9,5%. Tuy nhiên, những cải cách nói trên đã vấp phải sự phản đối của các tổ chức công đoàn và người lao động. Những người phản đối cho rằng luật mới quá ưu ái giới chủ và đe dọa các quyền cơ bản của người lao động.
5. Cuộc chiến chống IS tại Iraq và Syria tiếp tục đà thắng lợi
IS sẽ "phải chết hoặc đầu hàng" – tuyên bố trên của Thủ tướng Iraq Haider al-Abadi được đưa ra sau khi quân đội nước này giải phóng hoàn toàn thành phố Tal Afar và các khu vực xung quanh cùng với toàn bộ tỉnh Nineveh khỏi tay các tay súng IS. Lực lượng an ninh nước này đã giành lại được hơn 90% vùng lãnh thổ Iraq bị IS chiếm đóng.
Lực lượng an ninh Iraq tiến về tỉnh Diyala. Ảnh: Jafria News.
Hiện các lực lượng Iraq vẫn tiến hành thêm các cuộc tấn công nhằm đánh bật phiến quân IS khỏi thành phố Kirkuk, khu vực lân cận tỉnh Salahudin và các thành trì của IS ở vùng giáp biên giới với Syria. Trước đó, ít nhất 17 tay súng của IS đã bị tiêu diệt trong các cuộc không kích của liên quân do Mỹ đứng đầu tại tỉnh Anbar của Iraq.
Còn tại Syria, ngày 9-9, quân đội đã công phá vòng vây của IS ở phía Đông thành phố Dier ez-Zor, mở thông toàn bộ những khu vực mà họ kiểm soát ở phía Tây thành phố. Quân đội Syria cũng chiếm lại được giếng dầu ở Tây Nam thành phố cùng một phần tuyến đường cao tốc tới thành phố al-Mayadeen, nơi có nhiều tay súng IS đang cố thủ.
Bên cạnh đó, Lực lượng Dân chủ Syria (SDF) đối lập đã mở đợt tấn công IS tại phía Bắc tỉnh Deir al-Zor. Hiện lực lượng này đã kiểm soát phần lớn thành phố Raqqa và đang tấn công những cứ điểm còn lại của IS ở các khu vực lân cận.
6. Đàm phán Astana đạt nhất trí về các khu vực giảm căng thẳng tại Syria
Vòng đàm phán thứ 6 về hòa bình Syria tại thủ đô Astana của Kazakhstan đã chính thức khai mạc ngày 14-9.
Một khu phố ở Aleppo, Syria tan hoang vì xung đột. Ảnh: Reuters
Tham dự đàm phán còn có các đại diện của Nga, Thổ Nhĩ Kỳ, Iran, Chính phủ Syria, phe đối lập, LHQ và các quan sát viên của Mỹ và Jordan. Một trong những vấn đề chính của vòng hòa đàm thứ 6 tại Astana là thiết lập "khu vực giảm căng thẳng" ở tỉnh Idlib của Syria; hoàn tất đàm phán về điều kiện để các lực lượng giám sát có mặt; quyền sử dụng vũ lực đáp trả các vi phạm ngừng bắn ở các khu vực giảm căng thẳng, cũng như thảo luận những vấn đề khác như trao đổi tù nhân.
Sau ngày đám phán đầu tiên, các bên đã nhất trí được một tuyên bố chung về 4 khu vực giảm căng thẳng tại Syria, cũng như 4 văn kiện liên quan đến tuyên bố này. Nga, Iran và Thổ Nhĩ Kỳ thống nhất cùng nhau giám sát khu vực giảm căng thẳng thứ tư xung quanh tỉnh Idlib. Một “Trung tâm điều phối chung Nga-Iran-Thổ Nhĩ Kỳ” sẽ được thành lập để “điều phối các hoạt động của các lực lượng giảm căng thẳng”.
Hiện chiến sự trên thực địa đã giảm tại các khu vực giảm căng thẳng. Các bên đồng ý tổ chức vòng đàm phán tiếp theo vào tháng 10 tới tại Astana, Kazakhstan.
VĂN DUYÊN (tổng hợp)