Bộ Thống nhất Hàn Quốc ngày 23-5 thông báo, chuyến bay mang số hiệu VCN0235 của Chính phủ Hàn Quốc chở đoàn phóng viên Hàn Quốc gồm 8 người đã xuất phát từ sân bay Seongnam ở thủ đô Seoul vào lúc 12 giờ 30 phút, giờ Seoul (khoảng 10 giờ 30 phút, giờ Hà Nội) và bay thẳng tới thành phố Wonsan của Triều Tiên. Các phóng viên Hàn Quốc gồm 4 phóng viên báo điện tử và 4 phóng viên phát thanh-truyền hình vừa được phía Bình Nhưỡng chấp thuận trước đó vài giờ. 

Trước đó, Triều Tiên đã mời các phóng viên từ Hàn Quốc, Trung Quốc, Nga, Mỹ và Anh tới dự sự kiện đánh dấu việc đóng cửa bãi thử hạt nhân Pyunggye-ri ở miền bắc nước này, dự kiến diễn ra trong khoảng thời gian từ ngày 23 đến 25-5, phụ thuộc vào điều kiện thời tiết. Bình Nhưỡng sẽ lập một trung tâm báo chí và sắp xếp chỗ ở đặc biệt cho các phóng viên nước ngoài. Ngày 22-5, đoàn phóng viên các nước Trung Quốc, Nga, Mỹ và Anh đã xuất phát từ Bắc Kinh (Trung Quốc) để tới thành phố Wonsan trên chuyến bay đặc biệt của Hãng hàng không Koyo Air của Triều Tiên. Sau đó, các phóng viên tới Punggye-ri trên chuyến tàu hỏa đặc biệt. Trong khi đó, danh sách đoàn phóng viên Hàn Quốc lại bị phía Bình Nhưỡng từ chối. Seoul đã bày tỏ lấy làm tiếc về hành động trên của Bình Nhưỡng. Tuy nhiên cuối cùng, Triều Tiên đã chấp nhận danh sách đoàn phóng viên Hàn Quốc tới Pyunggye-ri, đồng thời khẳng định không thu 10.000USD lệ phí cấp thị thực của đoàn. 

leftcenterrightdel
Các phóng viên Hàn Quốc tại Seoul lên đường đến bãi thử hạt nhân Punggye-ri ngày 23-5. Ảnh: Reuters

Bãi thử hạt nhân Pyunggye-ri là nơi Bình Nhưỡng đã thực hiện toàn bộ 6 vụ thử hạt nhân của nước này. Tổng thống Mỹ Donald Trump gọi kế hoạch dỡ bỏ cơ sở thử hạt nhân nói trên trước thềm cuộc gặp thượng đỉnh Mỹ-Triều là "một cử chỉ rất sáng suốt và lịch thiệp". Dư luận đang mong chờ cái bắt tay lịch sử giữa nhà lãnh đạo Triều Tiên Kim Jong-un và Tổng thống Mỹ Donald Trump. Tuy nhiên, cảnh báo của Triều Tiên gần đây có thể hủy bỏ hội nghị hay việc Tổng thống Mỹ Donald Trump ngày 22-5 nhận định, Hội nghị thượng đỉnh Mỹ-Triều có thể không diễn ra theo kế hoạch, đang phủ bóng lên hy vọng của dư luận về cuộc gặp quan trọng này. 

Mặc dù vậy, giới quan sát cho rằng, đây chỉ là các tuyên bố mang tính chất thăm dò, nhằm đánh giá mức độ nhượng bộ lẫn nhau trước khi hai bên chính thức ngồi vào bàn đàm phán. Thực tế, cả Mỹ và Triều Tiên vẫn đều có thành ý để thực hiện cuộc gặp lịch sử này. Phát biểu tại một buổi họp báo ngày 22-5, Ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo cho biết, nước này đã hoàn toàn sẵn sàng cho cuộc gặp thượng đỉnh giữa Tổng thống Donald Trump và nhà lãnh đạo Kim Jong-un. Ngoại trưởng Pompeo cũng cho rằng, Trung Quốc đã có "sự hỗ trợ mang tính lịch sử" trong chiến dịch gây sức ép đối với Triều Tiên. Bên cạnh đó, theo ông Pompeo, Triều Tiên sẽ thấy nguồn đầu tư và các công nghệ của Mỹ vô cùng hữu dụng. 

Cuộc gặp thượng đỉnh Mỹ-Triều cũng là chủ đề chính trong cuộc gặp giữa Tổng thống Hàn Quốc Moon Jae-in và Tổng thống Donald Trump tại Washington, nhân chuyến thăm Mỹ của ông Moon từ ngày 22 đến 23-5. Tại hội đàm, hai nhà lãnh đạo Hàn-Mỹ đã nhất trí thúc đẩy cuộc gặp thượng đỉnh Mỹ-Triều diễn ra đúng như kế hoạch. Theo một người phát ngôn Phủ Tổng thống Hàn Quốc, Seoul hy vọng nối lại đối thoại với Triều Tiên sau khi kết thúc cuộc tập trận chung Mỹ-Hàn. Người phát ngôn này cho biết, các cuộc đối thoại cấp cao giữa Seoul và Bình Nhưỡng nhiều khả năng sẽ diễn ra sau ngày 25-6.

Giới quan sát cho rằng, bất chấp cảnh báo của Triều Tiên gần đây rút khỏi hội nghị, việc nước này ngày 22-5 tiếp tục nhất trí nối lại các cuộc đối thoại cấp cao liên Triều, cũng như chấp nhận các nhà báo Hàn Quốc đưa tin về sự kiện đóng cửa bãi thử hạt nhân, cho thấy mong muốn của Triều Tiên không muốn tạo ra rào cản trước hội nghị. Và sự kiện quan trọng đóng cửa bãi thử hạt nhân Punggye-ri tiếp tục là bước đi khẳng định thành ý của Triều Tiên hướng đến phi hạt nhân hóa hoàn toàn, cũng như thiện chí rõ ràng của Bình Nhưỡng trước thềm Hội nghị thượng đỉnh Mỹ-Triều vào ngày 12-6 tới tại Singapore.

BÌNH NGUYÊN