Trong bài phát biểu được trông đợi, Phó tổng thống Mỹ Mai Pen-xơ đã thể hiện lập trường của chính quyền mới về một loạt vấn đề, đặc biệt là mối quan hệ giữa Mỹ với Nga, NATO và Liên minh châu Âu (EU). Tuyên bố Mỹ sẽ tiếp tục đồng hành cùng với NATO và châu Âu của Phó tổng thống Mỹ được cho là bức thông điệp trấn an từ chính quyền của Tổng thống Đ.Trăm dành cho các đồng minh lâu năm này.
“Thay mặt Tổng thống Đ.Trăm, tôi xin đảm bảo rằng, Mỹ sẽ ủng hộ mạnh mẽ cho NATO và luôn kiên định với cam kết của Mỹ đối với liên minh quân sự này”, ông Mai Pen-xơ khẳng định. Phó tổng thống Mỹ còn nhấn mạnh: “Đây là lời hứa của Tổng thống Đ.Trăm: Chúng tôi sẽ đứng cùng quý vị, trong hôm nay và cả mai sau…”. Ông nói thêm: “Miễn là quý vị còn tin chúng tôi, dưới thời Tổng thống Đ.Trăm, chúng tôi vẫn sẽ luôn giữ niềm tin với quý vị”.
Phó tổng thống Mỹ Mai Pen-xơ và Thủ tướng Đức A. Méc-ken gặp gỡ song phương bên lề Hội nghị An ninh Mu-ních Đức. Ảnh: AP
Phó tổng thống Mỹ Mai Pen-xơ đã nhấn mạnh việc duy trì các cam kết với NATO. Tuy nhiên, dù khẳng định lập trường trong mối quan hệ với châu Âu là bất biến, nhưng ông Mai Pen-xơ vẫn nhấn mạnh, Mỹ yêu cầu phải có sự chia sẻ công bằng hơn trong việc gánh vác trách nhiệm chung trong NATO.
Ông Mai Pen-xơ đưa ra những tuyên bố trên trong bối cảnh có những lo ngại về mối quan hệ giữa Oa-sinh-tơn với châu Âu và NATO sau những tuyên bố không dễ nghe của Tổng thống Mỹ Đ.Trăm về liên minh quân sự này. Ông Đ.Trăm từng phát biểu cho rằng NATO đã trở nên lạc hậu, thậm chí ông còn đề cập tới khả năng cắt giảm tài trợ của Mỹ cho khối này. Ông cũng chỉ trích chính sách nhập cư của Thủ tướng Đức An-giê-la Méc-ken và có những phát biểu được cho là can thiệp vào nội bộ của EU.
Chính vì vậy, các quan chức NATO và châu Âu đều mong đợi bài phát biểu của ông Mai Pen-xơ sẽ mang tính định hướng chính sách của Mỹ đối với NATO và EU dưới thời chính quyền Tổng thống Đ.Trăm. Tuy nhiên, bài phát biểu của Phó tổng thống Mỹ dù được cho là góp phần xoa dịu NATO và EU nhưng chưa thực sự làm hài lòng những đồng minh này. Cựu Phó tổng thư ký NATO A-lếch-xan-đơ Vơ-sbâu (Alexander Vershbow) bày tỏ lo ngại liệu những phát biểu đó có thật sự là một chính sách hay không? Còn Bộ trưởng Quốc phòng Pháp Giăng Mác Ây-rôn lại tỏ ra thất vọng.
Tuy nhiên, tại hội nghị ở Mu-ních, đáp ứng lời kêu gọi của Mỹ về gánh vác trách nhiệm chung, các nước NATO đã khẳng định cam kết tăng chi tiêu quốc phòng. Thủ tướng Đức An-giê-la Méc-ken khẳng định, chính phủ nước này sẽ làm mọi điều có thể để đáp ứng mục tiêu chi tiêu 2% tổng sản lượng kinh tế quốc dân cho quốc phòng đến năm 2024.
Mặc dù khẳng định lập trường ủng hộ NATO và châu Âu, Phó tổng thống Mỹ cũng không quên đề cập tới mối quan hệ với Nga, quốc gia đang giữ vai trò ngày càng nổi bật trong các vấn đề quốc tế. Phó tổng thống Mai Pen-xơ khẳng định chính quyền mới tại Mỹ vẫn đang tìm kiếm các biện pháp mới để thống nhất lập trường chung với Nga.
MAI NGUYÊN