Phát biểu tại phiên khai mạc hội nghị thượng đỉnh thường niên giữa Trung Quốc và EU ở Bắc Kinh, Chủ tịch Hội đồng châu Âu (EC) Donald Tusk cho rằng châu Âu, Trung Quốc, Mỹ và Nga phải có "một nghĩa vụ chung" là không phá hủy trật tự thương mại thế giới mà phải cải thiện nó bằng cách cải tổ những quy định thương mại quốc tế. Ông Tusk cảnh báo các bên không châm ngòi cho các cuộc chiến tranh thương mại vốn thường biến thành những cuộc "xung đột nóng" như lịch sử đã ghi nhận. Ông nhấn mạnh, thế giới cần cải tổ thương mại chứ không phải đối đầu, và "vẫn còn thời gian để ngăn chặn xung đột và hỗn loạn".

Trước đó cùng ngày, Chủ tịch EC Donald Tusk đã có cuộc hội đàm với Thủ tướng Trung Quốc Lý Khắc Cường trong khuôn khổ hội nghị thượng đỉnh. Tại cuộc hội đàm, ông Tusk cho rằng, Tổ chức Thương mại thế giới (WTO) cần những quy tắc mới về việc chuyển giao công nghệ bắt buộc và những khoản trợ cấp cho ngành công nghiệp. Về phần mình, Thủ tướng Trung Quốc Lý Khắc Cường cho biết, nước này muốn hướng đến thương mại cân bằng hơn với EU. Theo ông, Trung Quốc cần thúc đẩy các cuộc đàm phán hiệp định đầu tư với EU và cả hai bên cần chia sẻ mục tiêu sớm hoàn tất các thỏa thuận.

Hội nghị thượng đỉnh thường niên Trung Quốc-EU diễn ra trong bối cảnh căng thẳng thương mại đang leo thang giữa Mỹ và Trung Quốc sau khi Washington áp đặt mức thuế 25% đối với hàng hóa nhập khẩu từ Trung Quốc trị giá 34 tỷ USD. Mỹ trước đó cũng đã áp thuế đối với mặt hàng thép và nhôm nhập khẩu từ các đồng minh như Canada, Mexico và EU. Đáp lại, 28 nước thành viên EU đã áp mức thuế nhập khẩu đối với hàng hóa Mỹ trị giá 3,25 tỷ USD.

Giữa lúc xuất hiện những lo ngại về tác động của căng thẳng thương mại Mỹ-Trung đối với nền kinh tế lớn thứ 2 thế giới, Cục Thống kê quốc gia của Trung Quốc ngày 16-7 cho biết, giá tiêu dùng ở nước này sẽ bị tác động "rất ít", theo đó chi tiêu tiêu dùng dự kiến duy trì ổn định trong nửa cuối năm 2018. Theo cơ quan trên, tăng trưởng kinh tế của Trung Quốc chỉ giảm nhẹ trong quý II vừa qua. Cụ thể, Tổng sản phẩm quốc nội (GDP) của nước này tăng 6,7%, giảm so với mức tăng 6,8% trong quý trước đó, song cao hơn mức mục tiêu hàng năm 6,5% của chính phủ. Giới phân tích nhận định tác động của xung đột thương mại với Mỹ chưa hoàn toàn rõ nét đối với nền kinh tế Trung Quốc.

leftcenterrightdel
Từ trái sang phải: Chủ tịch EC Donald Tusk, Thủ tướng Lý Khắc Cường và Chủ tịch Ủy ban châu Âu Jean-Claude Juncker tại hội nghị ở Bắc Kinh ngày 16-7. Ảnh: AFP

Trong khi đó, căng thẳng thương mại Mỹ -Trung cũng không khiến các doanh nghiệp Mỹ rối ren. Kết quả khảo sát hằng tháng do Hiệp hội quốc gia về kinh tế doanh nghiệp Mỹ (NABE) tiến hành đối với 98 nhà kinh tế của các công ty tư nhân và hiệp hội thương mại Mỹ công bố ngày 16-7 cho thấy, hầu hết các công ty Mỹ không có sự "xáo trộn" bởi căng thẳng thương mại leo thang giữa Mỹ và Trung Quốc, dù các đòn trả đũa về thuế của hai nền kinh tế lớn nhất thế giới này đã khiến một số nhà sản xuất ngừng đầu tư và tăng giá sản phẩm. 

Khảo sát cũng chỉ rõ, 65% số chuyên gia được hỏi cho rằng, các biện pháp thuế trả đũa của hai nền kinh tế lớn nhất thế giới đã không khiến nhiều công ty thay đổi kế hoạch kinh doanh, hay đầu tư, thậm chí ngừng tuyển dụng lao động. Tuy nhiên, tâm lý quan ngại lại bao trùm lên các công ty trong lĩnh vực sản xuất hàng hóa khi chỉ có 37% số ý kiến khẳng định không có sự điều chỉnh trong hoạt động kinh doanh. Trong lĩnh vực lắp ráp, 26% số người tham gia khảo sát cho biết đã trì hoãn các dự án đầu tư và 16% buộc phải tăng giá sản phẩm. 

Khảo sát còn chỉ ra rằng đã có dấu hiệu của việc giá cả tăng. Điều này cho thấy chính sách áp thuế nhập khẩu của Tổng thống Donald Trump đã có tác động đến nền kinh tế, buộc các nhà sản xuất tăng giá sản phẩm, dẫn tới lạm phát tăng. Thống kê chỉ rõ chỉ số giá tiêu dùng đạt mức kỷ lục trong vòng 12 năm qua. Các chuyên gia kinh tế nhận định điều này có thể củng cố đà tăng ổn định của lạm phát sau khi nền kinh tế Mỹ trải qua 10 năm để phục hồi. 

 BÌNH NGUYÊN