Cuộc đàm phán diễn ra trong bối cảnh ngày 21-1 (giờ London), Thủ tướng Theresa May trở lại quốc hội để trình bày về "kế hoạch B" thay thế cho thỏa thuận Brexit đã bị Quốc hội Anh từ chối trước đó. Theo tiết lộ của tờ Daily Telegraph, trong “kế hoạch B”, Thủ tướng Theresa May cân nhắc sửa đổi thỏa thuận Thứ Sáu tốt lành (Good Friday) ký năm 1998 vốn giúp chấm dứt tình trạng bạo lực kéo dài 30 năm tại vùng Bắc Ireland. Theo thỏa thuận Thứ Sáu tốt lành, các điểm kiểm tra biên giới giữa hai vùng trên đảo Ireland đều bị dỡ bỏ và vùng Bắc Ireland được điều hành theo cấu trúc chia sẻ quyền lực giữa phe ủng hộ Cộng hòa (CH) Ireland và phe ủng hộ Vương quốc liên hiệp Anh với cơ quan lập pháp có sự đại diện của cả hai phe. Thỏa thuận này đã giúp chấm dứt cuộc xung đột về vấn đề quy chế lãnh thổ của Bắc Ireland từ năm 1968 tới 1998 tại vùng lãnh thổ này, vốn khiến khoảng 3.500 người thiệt mạng. Tờ Daily Telegraph cho rằng, kế hoạch triển khai sẽ là Chính phủ Anh và CH Ireland có thể thống nhất về một loạt nguyên tắc riêng rẽ hoặc bổ sung thêm nội dung cho thỏa thuận để tìm ra cách bảo đảm một biên giới mở thời hậu Brexit.
Trong khi đó, các báo Sunday Times và Sky News đều đưa ra những nhận định rằng, Chính phủ Anh muốn dùng kế hoạch này để có thể loại bỏ điều khoản "rào chắn" gây tranh cãi và giúp thỏa thuận Brexit đạt được hồi tháng 11-2018 với EU nhận được sự ủng hộ từ các đảng phái trong nước.
    |
 |
|
Thủ tướng Theresa May tại hạ viện. Ảnh: AFP |
Tuy nhiên, kế hoạch này được cho là không có triển vọng thành công. Phát biểu trên kênh truyền hình ZDF, Ngoại trưởng Đức Heiko Maas cho biết, ông chưa nắm rõ kế hoạch sẽ được triển khai ra sao và nội dung thỏa thuận giữa Anh và CH Ireland sẽ thế nào, nhưng có một điều chắc chắn rằng kế hoạch sẽ không thể ảnh hưởng tới thỏa thuận Brexit mà Anh và EU đã thông qua. Khả năng đàm phán lại thỏa thuận Brexit là rất thấp bởi cần có sự ủng hộ của 27 nước thành viên, mà theo ông Maas thì rất nhiều trong số đó không sẵn sàng.
Theo kế hoạch, sau khi “kế hoạch B” được Thủ tướng Theresa May công bố, các nghị sĩ có thể đưa ra những lựa chọn để xem hướng tiếp cận nào sẽ nhận được sự ủng hộ của số đông và đưa ra bỏ phiếu vào ngày 29-1 tới. Trong thời gian các nghị sĩ thảo luận về "kế hoạch B" của chính phủ, Thủ tướng May sẽ tiếp tục gặp gỡ các nghị sĩ, lãnh đạo doanh nghiệp và các tổ chức nghiệp đoàn Anh trong tuần này nhằm tìm kiếm sự ủng hộ đối với thỏa thuận Brexit mới trình này.
Trước khi Thủ tướng Anh công bố “kế hoạch B” về Brexit, một cuộc chiến giữa thành viên nội các Anh và nghị sĩ Quốc hội nước này đã nổ ra. Bộ trưởng Thương mại Quốc tế Anh Liam Fox, một trong những người ủng hộ Brexit, đã cáo buộc các nghị sĩ cố tình “đánh cắp Brexit”. Bộ trưởng Liam Fox đồng thời cảnh báo, nếu kết quả trưng cầu Brexit không được tôn trọng, hệ lụy chính trị sẽ vô cùng to lớn. Trong khi đó, ông Keir Starmer, người phát ngôn về Brexit của Công đảng, cho rằng nước Anh cần phải thực tế hơn với các lựa chọn. “Tôi không muốn thấy nước Anh rời đi mà không có thỏa thuận. Điều đó có nghĩa là hãy mở rộng điều khoản 50”, ông Keir Starmer nhấn mạnh.
BÌNH NGUYÊN