“Canh bạc” với Thủ tướng Nhật Bản

Cuộc bầu cử trước thời hạn được đánh giá là diễn ra vào thời điểm “vàng” đối với Thủ tướng Shinzo Abe. Sở dĩ gọi đây là thời điểm “vàng” bởi lẽ quyết định giải tán Hạ viện trước khi hết nhiệm kỳ, mở đường cho cuộc bầu cử trước thời hạn hôm nay của Thủ tướng Shinzo Abe được đưa ra trong bối cảnh Đảng Dân chủ tự do (LDP) cầm quyền ngày càng nhận được nhiều sự ủng hộ của cử tri. Kết quả một cuộc khảo sát do nhật báo Nikkei công bố hồi tháng 9 cho thấy, nếu tổng tuyển cử diễn ra vào thời điểm hiện nay thì có đến 44% tỷ lệ cử tri ủng hộ Đảng LDP, trong khi đó, đảng đối lập chính Dân chủ chỉ nhận được 8% ủng hộ. Mới đây nhất, theo kết quả cuộc khảo sát do hãng tin Kyodo công bố ngày 17-10, LDP có thể giành được 280 ghế trong tổng số 465 ghế tại Hạ viện và liên minh giữa LDP với Đảng Công Minh (Kometo) sẽ tiếp tục duy trì đa số với 2/3 số ghế tại Hạ viện. Kết quả cuộc khảo sát cũng cho thấy, các công ty của Nhật Bản rất mong muốn liên minh giữa LDP và Kometo giành thắng lợi. Đó là chưa kể, trong một số cuộc thăm dò được tiến hành hồi tháng 7 vừa qua, tỷ lệ tín nhiệm Thủ tướng Shinzo Abe đã giảm xuống dưới 30% do vụ bê bối liên quan cáo buộc ông can thiệp giúp người bạn thành lập một khoa mới trong trường đại học. Tuy nhiên, cuộc cải tổ nội các hồi tháng 8 và hình ảnh “nhà lãnh đạo mạnh mẽ” qua những phản ứng trước các vụ thử tên lửa và hạt nhân của Triều Tiên mới đây đã đưa tỷ lệ tín nhiệm dành cho ông Shinzo Abe tăng trở lại. Ngoài ra, việc tổ chức bầu cử sớm là bước đi đúng đắn của Thủ tướng Shinzo Abe trong bối cảnh đảng đối lập chính Dân chủ đang lục đục nội bộ, chưa sẵn sàng cho bầu cử do nhiều thành viên rời bỏ hàng ngũ, trong khi liên minh của Thị trưởng Tokyo Yuriko Koike mới thành lập vẫn còn non trẻ.

Cho dù chọn thời điểm “vàng” để tổ chức bầu cử trước thời hạn, thế nhưng điều đó không có nghĩa là Thủ tướng Shinzo Abe đã loại trừ được rủi ro. Trong khi kết quả các cuộc thăm dò nghiêng về Đảng LDP thì việc giành chiến thắng không thôi trong cuộc bầu cử trước thời hạn hôm nay là chưa đủ để đem lại cho ông Shinzo Abe thêm một nhiệm kỳ Thủ tướng. Không loại trừ khả năng Thủ tướng Shinzo Abe có thể rơi vào tình cảnh giống như Thủ tướng Theresa May tại nước Anh khi quyết định bầu cử sớm trong bối cảnh Đảng Bảo thủ đang ở vị thế thuận lợi, để rồi cuối cùng phải nhận "chiến thắng còn hơn thất bại" khi đánh mất nhiều ghế tại Quốc hội vào tay các đối thủ. Để tại vị, ông Shinzo Abe phải tiếp tục được bầu làm lãnh đạo LDP. Theo giới phân tích, nếu liên minh giữa LDP và Kometo không giành được chiến thắng lớn, ít nhất là giành được 2/3 số ghế tại Hạ viện, thì ông Shinzo Abe có nguy cơ bị đảng cầm quyền của mình loại bỏ trong một cuộc bầu cử lãnh đạo vào năm tới. "Tùy thuộc vào việc ông ấy có mất nhiều ghế hay không, có thể có những cuộc kêu gọi mạnh mẽ hơn từ bên trong đảng để ông bị thay thế vào năm tới. Nhưng điều này phụ thuộc nhiều vào nền kinh tế và tỷ lệ ủng hộ của dân chúng dành cho ông như thế nào"-ông Tsuneo Watanabe, nhà nghiên cứu cao cấp thuộc Quỹ Hòa bình Sasakawa, nhận xét. Ngay cả bản thân Thủ tướng Shinzo Abe cũng thừa nhận: “Một cuộc bầu cử trong hoàn cảnh này cũng sẽ là một phép thử về niềm tin dành cho tôi”. Đó là chưa kể tới lý do như BBC đưa ra, “không phải lúc nào kết quả các cuộc thăm dò ý kiến cũng đáng tin cậy”.

HOÀNG VŨ