Căng thẳng đến phút cuối cùng

Quan điểm trái ngược

Tương tự cuộc tranh luận thứ hai cách đây 10 ngày, không khí căng thẳng đến “nghẹt thở” có thể cảm nhận được ngay từ phút mở màn khi hai ứng cử viên bỏ qua màn bắt tay lúc vào khán đài. Câu hỏi đầu tiên người dẫn chương trình đặt ra với hai ứng cử viên là về việc diễn giải Hiến pháp Mỹ. Bà Clin-tơn ủng hộ một Tòa án Tối cao "đứng về phía người dân Mỹ" chứ không phải "các tập đoàn hùng mạnh hay giới nhà giàu". Bà cho rằng, tòa án này không nên đảo ngược các quyết định về quyền nạo phá thai và hôn nhân đồng tính mà cần có biện pháp ngăn chặn việc đồng tiền ảnh hưởng đến chính trị. Cựu Ngoại trưởng Mỹ tái nhấn mạnh sự ủng hộ kiểm soát súng đạn hợp lý, song khẳng định bà không muốn tước súng của bất kỳ ai. Trong khi đó, tỷ phú Trăm lại cam kết sẽ chỉ định các thẩm phán tại Tòa án Tối cao, những người có xu hướng bảo thủ và sẽ ủng hộ, bảo vệ quyền sở hữu súng của người dân, đồng thời công bố danh sách 20 ứng cử viên thẩm phán tiềm năng. Ông cũng cho rằng, Hiến pháp nên được diễn giải "theo cách những người sáng lập mong muốn".

Về vấn đề nhập cư, ông Trăm nhấn mạnh chính sách nhập cư cứng rắn của mình là một biện pháp để trục xuất "những thành phần xấu" khỏi nước Mỹ, đồng thời tái khẳng định kế hoạch xây bức tường dọc biên giới Mê-hi-cô - Mỹ. Ông cũng tuyên bố sẽ trục xuất những người nhập cư bất hợp pháp nếu đắc cử, nhấn mạnh rằng hàng triệu người nhập cư cũng đã bị trục xuất dưới thời Tổng thống Ba-rắc Ô-ba-ma (Barack Obama). Đáp lại, bà Clin-tơn chỉ trích ý định trên của ông Trăm, cho rằng ý tưởng đó là "một cơn ác mộng" và "sẽ khiến nước Mỹ bị chia tách".

Hai ứng cử viên cũng có những màn "đấu khẩu nảy lửa" về cuộc chiến chống tổ chức Nhà nước Hồi giáo (IS) tự xưng, vấn đề kinh tế, nợ công... Liên quan đến vấn đề kinh tế, bà Clin-tơn cho biết sẽ khiến nền kinh tế Mỹ tăng trưởng bằng việc tập trung hỗ trợ tầng lớp trung lưu và xây dựng chương trình tạo việc làm lớn nhất kể từ sau Chiến tranh thế giới thứ hai. Bà hướng đến việc tạo thêm việc làm trong lĩnh vực năng lượng sạch, đồng thời cam kết sẽ tăng mức lương tối thiểu và bảo đảm sự bình đẳng trong chế độ tiền lương. Bà nhấn mạnh ưu tiên giảm gánh nặng nợ công, tăng thuế đối với người thu nhập cao trong khi đầu tư vào các chương trình mang lại lợi ích cho tầng lớp trung lưu và thúc đẩy kinh tế tăng trưởng. Trong khi đó, ông Trăm lại lên kế hoạch thúc đẩy kinh tế bằng việc buộc các đồng minh giàu có của Mỹ trả các khoản viện trợ quân sự và đàm phán lại các thỏa thuận thương mại. Ông cũng đề xuất việc cắt giảm thuế "ồ ạt" đối với các doanh nghiệp để làm "động lực" phát triển kinh tế.

Đánh giá về cuộc tranh luận thứ ba này, giới phân tích cho rằng, cả hai ứng cử viên đã làm khá tốt vai trò của một chính khách trên đường đua hướng tới đỉnh cao quyền lực. Thay vì tập trung công kích lẫn nhau liên quan tới các vấn đề đời tư, cả bà Clin-tơn và ông Trăm đều chú trọng tới những nội dung mang tính quốc gia đại sự, gắn liền với các chính sách đối nội và đối ngoại rõ ràng, đó là: Nợ công, người nhập cư, phát triển kinh tế, cuộc chiến chống khủng bố, quyền sở hữu súng đạn, nạo phá thai...

Bà Clin-tơn được đánh giá “nhỉnh hơn” đối thủ

Sau khi kết thúc cuộc tranh luận kéo dài 90 phút tại hội trường Đại học Nevada ở thành phố Lát Vê-gát, tiểu bang Nê-va-đa, trên các mạng xã hội đã bắt đầu xuất hiện các đánh giá liệu ai thắng, ai thua trong cuộc tranh luận này. Theo đó, phần lớn cư dân mạng cho rằng, bà Clin-tơn dường như vẫn tiếp tục chiếm ưu thế. Kết quả thăm dò dư luận do hãng CNN và ORC phối hợp thực hiện cho thấy, ứng viên đảng Dân chủ chiếm ưu thế so với đối thủ đảng Cộng hòa. Cụ thể, 52% người tham gia khảo sát nói rằng bà Clin-tơn đã chiến thắng, trong khi 39% nghiêng về ông Trăm.

Trước đó, giới phân tích đánh giá, sau khi bà Clin-tơn giành thế áp đảo trong hai cuộc tranh luận trực tiếp đầu tiên, cuộc “so găng” thứ ba được cho là cơ hội cuối cùng để ông Trăm “ghi điểm” với các cử tri, đặc biệt là những cử tri còn do dự, chưa quyết định bỏ phiếu cho ai. Cựu Ngoại trưởng Mỹ đang thể hiện khả năng "nước rút" tuyệt vời nhờ kinh nghiệm chính trường dày dạn và sự chuẩn bị chu đáo, cùng với đó là sự hậu thuẫn rất lớn của đảng Dân chủ. Trong khi đó, tỷ phú Trăm vẫn vướng vào các cuộc tranh cãi và chỉ trích của nội bộ đảng Cộng hòa. Ngoài ra, kết quả thăm dò trước thềm buổi tranh luận cũng cho thấy cựu Ngoại trưởng Mỹ đang có tới 256 phiếu đại cử tri và chỉ thiếu 14 phiếu nữa để giành chiến thắng. Dù vậy, bà Clin-tơn vẫn có những trở ngại liên quan tới những cáo buộc về sử dụng địa chỉ thư điện tử (e-mail) cá nhân để xử lý công việc trong thời gian làm Ngoại trưởng, vụ rò rỉ thư điện tử mới liên quan đến vụ tấn công vào Lãnh sự quán Mỹ ở Ben-ga-di, Li-bi năm 2012 hay quá khứ của chồng bà-cựu Tổng thống Bin Clin-tơn (Bill Clinton).

Sau cuộc tranh luận thứ ba, hai ứng cử viên sẽ có 19 ngày để hoàn thành chặng đua “nước rút” trước khi chính thức bước vào ngày bầu cử 8-11.

HÀ LAN