Australia công bố Sách Trắng ngoại giao

Theo Reuters, trong Sách Trắng về chính sách đối ngoại dày 115 trang được công bố ngày 23-11, Chính phủ Australia nhấn mạnh tới những thay đổi to lớn và một kỷ nguyên mới đang hình thành trên khắp thế giới, đặc biệt là nước Mỹ dưới sự cầm quyền của Tổng thống Donald Trump và sự phát triển kinh tế ở châu Á, châu Âu sau sự kiện Anh rời khỏi Liên minh châu Âu (EU), hay còn gọi là Brexit.

Lần gần đây nhất Australia ban hành Sách Trắng ngoại giao đã cách đây 14 năm, sau các vụ tấn công khủng bố ở Bali (Indonesia) và sự kiện 11-9-2001 ở Mỹ.

Về quan hệ với Mỹ, Sách Trắng khẳng định liên minh với Mỹ vẫn là nguyên tắc căn bản của an ninh Australia, cần mở rộng và làm sâu sắc hơn, đồng thời nhấn mạnh Australia mong muốn Washington vẫn tiếp tục duy trì vị thế lãnh đạo toàn cầu. Sách Trắng cũng dự báo Mỹ sẽ vẫn duy trì được sự vượt trội về quân sự trên thế giới trong thời gian trước mắt. Sách Trắng nêu rõ: "Australia tin rằng những thách thức quốc tế có thể chỉ được giải quyết hiệu quả khi một quốc gia giàu có, đổi mới và hùng mạnh nhất thế giới can thiệp vào. Sự can dự mạnh mẽ và liên tục của Mỹ trong hệ thống quốc tế vẫn là điều cơ bản đối với sự ổn định và thịnh vượng của thế giới. Không có sự can thiệp như vậy, tính hiệu quả và đặc điểm tự do của trật tự thế giới sẽ xói mòn". Mặc dù vậy, tài liệu này cảnh báo rằng Australia không nên dựa vào các nước khác về an ninh.

Sách Trắng đối ngoại của Australia cũng kêu gọi sự cần thiết duy trì mối quan hệ sâu rộng với Trung Quốc trên tất cả các mặt, đặc biệt về ngoại giao và quân sự.

Bên cạnh đó, tờ Daily Mail cho hay, Sách Trắng đã đề cập tới những mối đe dọa an ninh cụ thể mà Australia đang đối mặt, trong đó có chủ nghĩa khủng bố ở những chiến trường mới và những phần tử khủng bố “cứng đầu” trở về quê nhà từ các khu vực xung đột. Theo tài liệu này, hiện có hơn 200 phần tử khủng bố người Australia đang tham chiến tại các khu vực xung đột trên khắp thế giới, trong số đó nhiều người được cho là sẽ quay về quê hương sau khi tổ chức Nhà nước Hồi giáo (IS) tự xưng bị đánh bại ở Trung Đông và Đông Nam Á. Ngoài ra, các mối đe dọa khủng bố cũng gia tăng do các nhóm khủng bố mới đã xuất hiện để lấp chỗ trống của IS và âm mưu tiến hành các cuộc tấn công gây thương vong lớn trong khu vực. Sách Trắng nhấn mạnh, những kẻ khủng bố sẽ tiếp tục tìm cách tiếp cận các vũ khí hủy diệt hàng loạt và thế giới sẽ phải đối mặt với “các thách thức gia tăng mới” trong thập kỷ tới.

Những mối quan ngại nghiêm trọng khác bao gồm các vụ tấn công mạng có yếu tố nước ngoài, biến đổi khí hậu và vũ khí hủy diệt hàng loạt. 

Ngoài ra, Sách Trắng dự báo trong thời gian tới, khu vực Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương sẽ ngày càng phức tạp và ganh đua do sự cạnh tranh của các cường quốc.

Theo nhận định của tờ Daily Telegraph, mặc dù Sách Trắng ngoại giao mà Australia vừa công bố có cảnh báo về các thách thức lớn mà Australia sẽ phải đối mặt trong những năm tới, song lại không đưa ra các khuyến nghị chính sách.

Riêng trong lĩnh vực kinh tế, Sách Trắng đã đưa ra hướng đi để chính phủ của Thủ tướng Malcolm Turnbull có thể nâng kim ngạch xuất khẩu vượt ngưỡng 337 tỷ AUD năm 2016, qua đó giúp cải thiện vị trí cạnh tranh của Australia, đồng thời mở ra những cơ hội thương mại mới và giúp thúc đẩy kinh tế thông qua các thỏa thuận tự do thương mại song phương và khu vực.

ANH VŨ