Động thái dù đường đột nhưng không làm mấy ai ngạc nhiên. Bởi với những ai đang theo dõi tình hình trên bán đảo Triều Tiên, các động thái bất ngờ kiểu như vậy mới là không bất ngờ!
Còn nhớ, sau cuộc gặp thượng đỉnh liên Triều, Bình Nhưỡng đã thể hiện thái độ thiện chí với tuyên bố sớm phá hủy Punggye-ri - bãi thử hạt nhân được cho là duy nhất của mình. Đáp lại, Washington cho rằng cam kết ngừng thử hạt nhân và tên lửa của Bình Nhưỡng là chưa đủ. Washington yêu cầu nước này cần phải có những hành động cụ thể hơn để chứng minh cam kết phi hạt nhân hóa. Tự cho mình vai trò “người điểu khiển cuộc chơi”, Mỹ chìa ra “củ cà rốt” sẽ giúp Triều Tiên đạt được sự thịnh vượng ngang với Hàn Quốc nếu Bình Nhưỡng có hành động đáp ứng đòi hỏi của Washington về việc chuyển vũ khí hạt nhân, vật liệu phân hạch và tên lửa tầm xa ra khỏi nước này. Còn nếu yêu cầu này không được đáp ứng trong vòng vài tháng sau cuộc gặp thượng đỉnh tới đây tại Singapore, các đòn cấm vận quốc tế mà Bình Nhưỡng vẫn đang phải gồng mình gánh chịu sẽ không được rút bớt.
Trong bối cảnh cuộc tập trận chung Mỹ-Hàn mang tên "Đại Thần Sấm" vẫn diễn ra rầm rộ như một lời thách thức ngay sát biên giới Triều Tiên, hẳn Bình Nhưỡng phải nghiêm túc xem xét lại thiện chí từ phía “đối tác”.
Cố vấn An ninh quốc gia Mỹ John Bolton từng nói, điều quan trọng là hai bên cần xây dựng được lòng tin bước đầu, dù chỉ là rất nhỏ. Vậy nhưng yếu tố này đang thiếu trầm trọng trong mối quan hệ vẫn được đánh giá là phức tạp và mang nhiều màu sắc thù hận nhất thế giới giữa Mỹ và Triều Tiên.
Và chính ông John Bolton-người được Bình Nhưỡng chỉ đích danh trong tuyên bố mới đây về việc rút khỏi cuộc gặp thượng đỉnh Mỹ-Triều, còn đem trường hợp Libya làm "hình mẫu", kêu gọi Bình Nhưỡng tạo dựng lòng tin bằng cách cho phép thanh sát viên của phương Tây tiếp cận tất cả cơ sở hạt nhân của nước này. Không nhắc đến thì thôi chứ đề cập đến Libya chỉ khiến Bình Nhưỡng thêm cảnh giác và tức giận. Bởi năm 2003, Libya chấp nhận từ bỏ chương trình hạt nhân và giải giáp kho vũ khí hủy diệt hàng loạt, đổi lấy sự chấm dứt các lệnh trừng phạt quốc tế. Những chuyện xảy ra sau đó như thế nào thì tất cả đều đã rõ! Nhà lãnh đạo Libya Muammar Gaddafi bị phe nổi dậy do phương Tây hậu thuẫn lật đổ và sát hại, Libya rơi vào bất ổn. Thực tế này khiến Triều Tiên thêm củng cố lập luận của riêng mình để giúp nước này bảo vệ chủ quyền, bảo đảm an ninh và sự tồn vong của chính quyền Bình Nhưỡng.
Với lịch sử thù địch và luôn thiếu tin tưởng lẫn nhau, cộng thêm những bước đi gần đây của Mỹ như xé bỏ thỏa thuận hạt nhân Iran đã ký với Nhóm P5+1 (gồm Anh, Pháp, Mỹ, Trung Quốc, Nga và Đức)-một văn kiện mang tính chất lịch sử sau gần 12 năm đàm phán mới có được, Bình Nhưỡng khó có thể tin tưởng vào những cam kết do chính Washington khởi xướng.
Triều Tiên đã trả lại tự do cho 3 người Mỹ, chấp nhận đóng cơ sở thử hạt nhân của mình, nhưng không có nghĩa là sẽ nhượng bộ vô hạn độ. Tuyên bố xem xét lại khả năng tham gia cuộc gặp thượng đỉnh Mỹ-Triều có thể là một chiến lược nhằm giành ưu thế trước đàm phán, nhưng cũng là một đòn cảnh báo với ngụ ý rằng dù chuyện gì xảy ra, Bình Nhưỡng cũng không hề bị động trong ván cờ quyết định sắp tới.
NGỌC THƯ