Phát biểu trên truyền hình, Tổng thống Ashraf Ghani tuyên bố kéo dài vô thời hạn lệnh ngừng bắn mà phía chính phủ dự kiến ban đầu chỉ có hiệu lực trong 7 ngày và sẽ kết thúc vào ngày 19-6, còn Taliban dự kiến chỉ là 3 ngày (kết thúc ngày 17-6). Theo ông, cả hai bên đều tuân thủ chấm dứt các hành động thù địch nhân dịp lễ Eid al-Fitr nên việc gia hạn là phù hợp. Ông cũng yêu cầu phiến quân Taliban có hành động tương tự. “Mục đích cơ bản của lệnh ngừng bắn là mang lại hòa bình, không xung đột. Chúng ta nên giải quyết vấn đề chung. Điều đó có nghĩa là Chính phủ Afghanistan, Taliban và người dân không còn chiến tranh nữa. Không có lý do gì để tiếp tục cuộc chiến này”, Tổng thống Ashraf Ghani nói. Văn phòng Tổng thống Afghanistan cũng cho biết, 46 tù nhân Taliban đã được trả tự do. Theo đó, các thành viên Taliban người Afghanistan từ bây giờ có thể nhận sự trợ giúp và hưởng lợi như mọi người dân khác.

Trước đó, ngày 7-6, Tổng thống Ashraf Ghani đã tuyên bố một lệnh ngừng bắn tạm thời với phiến quân Taliban cho dịp lễ Eid al-Fitr đánh dấu kết thúc tháng lễ Ramadan của người Hồi giáo. Trong một động thái khác thường, ngày 16-6, hàng trăm phiến quân Taliban đã cùng các lực lượng an ninh Afghanistan tham gia sự kiện mừng lễ Eid al-Fitr. Tại Kabul, nhiều người dân Afghanistan không giấu nổi sự ngạc nhiên và vui mừng trước việc nhiều tay súng Taliban xuất hiện trên các con phố bên cạnh binh lính chính phủ. Những hình ảnh tương tự cũng được ghi nhận ở nhiều khu vực khác trên cả nước. Trên các mạng xã hội và internet, hình ảnh lính Taliban và lính chính phủ ôm, chào đón nhau một cách thân thiện xuất hiện với tần suất chóng mặt.

leftcenterrightdel
Người dân Afghanistan cùng chiến binh Taliban ôm và chào hỏi thân thiện trong ngày lễ Eid al-Fitr. Ảnh: CNN.

Đại diện cấp cao của Liên minh châu Âu (EU) về chính sách an ninh và đối ngoại Federica Mogherini đã hoan nghênh lệnh ngừng bắn "lịch sử" giữa Chính phủ Afghanistan và phiến quân Taliban trong dịp lễ Eid al-Fitr. Bà Mogherini nhấn mạnh, lệnh ngừng bắn này giúp người dân Afghanistan có được một khoảng thời gian yên bình sau 17 năm xung đột triền miên. Bà cũng đặc biệt hoan nghênh quyết định của Tổng thống Ashraf Ghani về việc gia hạn vô thời hạn lệnh ngừng bắn này, đồng thời kêu gọi Taliban có phản ứng thiện chí. Theo bà, việc các quan chức và binh lính chính phủ, các tay súng Taliban chúc mừng nhau trong dịp lễ Eid al-Fitr và cùng nhau cầu nguyện cho thấy sự ủng hộ rộng rãi đối với thỏa thuận ngừng bắn nói trên và đã phác thảo "hình hài" của một nền hòa bình tại Afghanistan. 

Trong một động thái liên quan, mới đây thủ lĩnh tối cao của phong trào Hồi giáo Taliban, Mullah Hebatullah Akhundzada, đã đề nghị thương lượng trực tiếp với Mỹ nhằm chấm dứt cuộc xung đột hiện nay ở Afghanistan. "Nếu các quan chức Mỹ thực sự tin tưởng vào việc chấm dứt một cách hòa bình tình trạng hỗn loạn ở Afghanistan thì họ phải trực tiếp có mặt tại bàn thương lượng để có thể giải quyết thông qua đàm phán đối với những tác động mang tính hủy diệt chủ yếu gây phương hại cho người Mỹ và người Afghanistan", thủ lĩnh Akhundzada nói. Ông Akhundzada cũng nhấn mạnh, sai lầm lớn nhất về phía các quan chức Mỹ là họ tiếp cận mọi vấn đề một cách ngoan cố, song vũ lực không thể mang lại kết quả trong mọi trường hợp; đồng thời cho rằng con đường duy nhất để tự cứu họ khỏi tất cả những tai họa này là toàn bộ lực lượng Mỹ và những lực lượng chiếm đóng khác phải rời khỏi Afghanistan. 

Động thái trên diễn ra trong bối cảnh đang có những nỗ lực để khởi động đàm phán cho tiến trình hòa giải của Afghanistan. Tuy nhiên, cho đến nay, Taliban vẫn chưa tham gia vào bất kỳ hình thức đàm phán nào của Afghanistan dù Tổng thống nước này Ashraf Ghani đã đề xuất hòa đàm với Taliban, tuyên bố nhóm phiến quân này có thể được xem là một chính đảng nếu chấp nhận ngừng bắn và công nhận Hiến pháp Afghanistan năm 2004. Tuy nhiên, cuối ngày 17-6, nhóm phiến quân Taliban tuyên bố không gia hạn ngừng bắn đã thỏa thuận với chính phủ nước này cách đây không lâu.

BÌNH NGUYÊN