13 tỷ USD là tổng số tiền mà chủ nhà Hàn Quốc đã phải chi ra để tổ chức Olympic PyeongChang 2018. Phần lớn trong khoản này được đầu tư để xây mới các hạng mục công trình phục vụ thi đấu, trong đó riêng SVĐ Olympic có sức chứa 35.000 chỗ ngồi đã ngốn 109 triệu USD.

Dự kiến trong 17 ngày diễn ra Thế vận hội mùa Đông 2018 (từ ngày 9 đến 25-2), Hàn Quốc sẽ thu về 2,5 tỷ USD từ tiền bán vé và chi tiêu khách du lịch. Nhưng “người tính không bằng trời tính”, lượng vé bán ra tại Olympic PyeongChang 2018 mới chỉ chiếm 60% dự tính, du khách đến với Pyeongchang không quá nhiều do thời tiết ở đây mấy ngày nay luôn ở dưới 0 độ C, thậm chí có thời điểm xuống dưới -25 độ C.

leftcenterrightdel
Sân vận động Olympic có chi phí xây dựng 109 triệu USD nhiều khả năng sẽ không thể sử dụng sau Thế vận hội mùa Đông 2018. Ảnh: AFP

Trước đó, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch Hàn Quốc đã làm khảo sát và nhận thấy, chỉ 35,6% người dân nước này quan tâm tới Thế vận hội mùa Đông 2018. Dù mới được đầu tư đường sắt cao tốc, nhưng Pyeongchang cũng cách Seoul gần 2 giờ di chuyển-khó thu hút CĐV trong nước chứ chưa nói gì đến người nước ngoài. Olympic PyeongChang được kỳ vọng sẽ kích thích du lịch, thương mại và đầu tư nước ngoài. Nhưng đó là câu chuyện của tương lai, hiện tại chủ nhà Hàn Quốc đang đứng trước nguy cơ khó thu hồi vốn, thậm chí lỗ nặng khi đầu tư quá nhiều tiền vào các công trình thi đấu.

Gánh nặng về tài chính, thậm chí là “ôm nợ” sau khi tổ chức thế vận hội là chuyện không hiếm. Thành phố Montreal của Canada phải mất tới 30 năm để trả hết nợ vay sau Olympic 1976. Thủ đô Athens của Hy Lạp cũng đã bỏ ra hơn 15 tỷ USD để tổ chức Thế vận hội mùa Hè năm 2004. Khoản chi này đã đội thêm gánh nặng nợ nần, đẩy Hy Lạp vào cuộc khủng hoảng nợ công lớn nhất trong lịch sử. Tại thành phố Rio de Janeiro (Brazil), các nhà tổ chức Thế vận hội vẫn đang "vật vã" với khoản nợ 40 triệu USD đi vay để tổ chức Thế vận hội mùa Hè 2016 sau khi các kế hoạch tham vọng biến các khu thi đấu thành trường học phá sản.

Thực tế có nhiều thành phố sau khi đăng cai Olympic không những chịu áp lực từ gánh nặng tài chính mà thậm chí còn có lãi. Los Angeles (Mỹ) là một ví dụ khi đã lãi 225 triệu USD lúc đăng cai Thế vận hội mùa Đông 1984. Tuy nhiên, không phải thành phố nào cũng có sẵn cơ sở vật chất như Los Angeles.

Chủ nhà Hàn Quốc đang đứng trước sự mất cân đối lớn về thu-chi tại Olympic PyeongChang. Cách duy nhất để khắc phục tình trạng này là kỳ vọng vào tương lai, khi Pyeongchang được biết đến rộng rãi trên toàn cầu sau kỳ đại hội này. Việc tái sử dụng các công trình thi đấu là không khả thi khi Pyeongchang chỉ có khoảng 40.000 dân, do đó gần như không có đủ điều kiện để tự duy trì một SVĐ có sức chứa gần 35.000 chỗ ngồi.

Việc Hàn Quốc tổ chức Thế vận hội mùa Đông 2018 tại Pyeongchang là sự đầu tư cho tương lai, bỏ qua khái niệm lỗ-lãi trước mắt. Hy vọng nền kinh tế-xã hội của Pyeongchang sẽ thay da đổi thịt sau kỳ thế vận hội này.

HỮU TRƯỞNG