Công tác GDĐT của các nhà trường trong toàn quân đã tập trung đổi mới nội dung, chương trình theo hướng ngày càng sát với thực tế huấn luyện, sẵn sàng chiến đấu (SSCĐ) và chiến đấu của các đơn vị, kết hợp với nâng cao năng lực tư duy, kỹ năng thực hành, thể lực cho người học. Các nhà trường tổ chức đào tạo theo đúng phương hướng, mục tiêu, chương trình, kế hoạch; bồi dưỡng, rèn luyện nâng cao về bản lĩnh chính trị, năng lực, trình độ chuyên môn, ngoại ngữ, tin học, thể lực... của học viên, từng bước đáp ứng tốt hơn với yêu cầu thực tiễn sau khi tốt nghiệp. Cùng với GDĐT, công tác nghiên cứu khoa học cũng được triển khai tích cực, có hiệu quả. Chất lượng xây dựng chính quy, chấp hành pháp luật, kỷ luật, bảo đảm an toàn trong các nhà trường có nhiều chuyển biến tiến bộ. Đội ngũ nhà giáo, cán bộ quản lý giáo dục được quan tâm, chăm lo thường xuyên và toàn diện, bảo đảm đủ về số lượng, có chất lượng tốt, nhất là trình độ chuyên môn, năng lực, kinh nghiệm thực tiễn và từng bước chuẩn hóa theo các tiêu chí, tiêu chuẩn, chức danh quy định. Doanh trại, thao trường, bãi tập, cơ sở vật chất, trang thiết bị dạy học tiếp tục được quan tâm, đầu tư đồng bộ, từng bước hiện đại đáp ứng kịp thời yêu cầu GDĐT trong các học viện, trường quân đội.

leftcenterrightdel
Giờ học của giảng viên, học viên Học viện Phòng không-Không quân trên thiết bị mô phỏng khí tài trang bị hiện đại. Ảnh: qdnd.vn

Tuy nhiên, trước yêu cầu, nhiệm vụ xây dựng và bảo vệ Tổ quốc trong giai đoạn mới, công tác xây dựng nhà trường chính quy và nâng cao chất lượng GDĐT vẫn còn bộc lộ những hạn chế, bất cập. Một số trường còn chậm đổi mới về nội dung, chương trình đào tạo, chưa gắn kết chặt chẽ với yêu cầu huấn luyện, SSCĐ, thực hiện nhiệm vụ của đơn vị; việc đổi mới phương pháp giảng dạy chưa được quan tâm đúng mức; kết hợp giảng dạy lý thuyết với bồi dưỡng năng lực thực hành, truyền thụ kinh nghiệm chiến đấu và rèn luyện bộ đội còn hạn chế. Do vậy, năng lực chuyên môn, quản lý chỉ huy, huấn luyện, rèn luyện bộ đội và khả năng thực hiện nhiệm vụ của học viên sau khi ra trường chưa đáp ứng kịp thời với đòi hỏi của thực tiễn. Trình độ ngoại ngữ của cán bộ, giảng viên, học viên nhìn chung còn chưa đáp ứng với yêu cầu và nhiệm vụ quân sự, quốc phòng. Thao trường, bãi tập, cơ sở vật chất phục vụ dạy học, nghiên cứu khoa học vẫn là vấn đề cần quan tâm đầu tư... Từ thực tế đó, đòi hỏi các NTQĐ phải tiếp tục đẩy mạnh đột phá, đổi mới mạnh mẽ, quyết liệt, toàn diện trong công tác xây dựng nhà trường chính quy, mẫu mực, nâng cao chất lượng giáo dục, đào tạo đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ.

Để xây dựng NTQĐ chính quy, mẫu mực, nâng cao hiệu quả GDĐT, các nhà trường, các cấp quản lý trường, các cơ quan chức năng trong toàn quân cần tiếp tục quán triệt, thực hiện nghiêm các nghị quyết, chỉ thị của Đảng, trọng tâm là quán triệt, thực hiện hiệu quả Nghị quyết Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ XII; Nghị quyết Đại hội Đảng bộ Quân đội lần thứ X; Nghị quyết số 28-NQ/TW, khóa XI về Chiến lược bảo vệ Tổ quốc trong tình hình mới; Nghị quyết số 29-NQ/TW về đổi mới căn bản, toàn diện GDĐT và các nghị quyết của Quân ủy Trung ương; chiến lược phát triển GDĐT trong quân đội giai đoạn 2011-2020, các đề án về công tác nhà trường và nhiệm vụ GDĐT đã được Bộ Quốc phòng phê duyệt, triển khai. Tập trung rà soát, đổi mới quy trình, chương trình đào tạo theo hướng chuẩn hóa, hiện đại, có sự liên thông giữa các bậc học, kết hợp chặt chẽ giữa đào tạo theo trình độ học vấn với đào tạo theo chức vụ. Xây dựng chương trình đào tạo sát mục tiêu, đối tượng đào tạo, sát đối tượng tác chiến và tổ chức, biên chế vũ khí trang bị mới của quân đội. Tăng cường huấn luyện đêm, sát thực tế chiến đấu, huấn luyện cường độ cao. Nâng cao trình độ ngoại ngữ, tin học, ứng dụng công nghệ thông tin, khả năng khai thác, làm chủ vũ khí trang bị hiện đại. Nghiên cứu hoàn thiện tiêu chí “chuẩn đầu ra” của từng đối tượng đào tạo theo hướng đáp ứng với đòi hỏi của thực tiễn, nhiệm vụ của đơn vị, có khả năng phát triển lâu dài.

Phát huy thế mạnh về đội ngũ nhà giáo, cán bộ quản lý trong các nhà trường, tận dụng hiệu quả thành tựu Cách mạng công nghiệp lần thứ 4 để đẩy mạnh công tác nghiên cứu khoa học trong các nhà trường. Đổi mới công tác quản lý GDĐT theo mô hình tiên tiến; đổi mới nội dung, chương trình, phương pháp dạy học, từng bước hiện đại hóa trang thiết bị GDĐT trong các nhà trường. Nâng cao hiệu quả nghiên cứu khoa học của nhà trường trên cơ sở tăng cường liên kết với các cơ quan, viện nghiên cứu và các đơn vị để tạo ra những sản phẩm có hàm lượng trí tuệ, khoa học cao, ứng dụng, triển khai hiệu quả vào thực tiễn huấn luyện, SSCĐ, thực hiện nhiệm vụ của các đơn vị trong toàn quân và góp phần phát triển công nghiệp quốc phòng...

Trong công tác xây dựng, phát triển của các nhà trường những năm tới cần quán triệt, triển khai thực hiện nghiêm túc Nghị quyết Hội nghị lần thứ 6 Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XII về tiếp tục đổi mới hệ thống tổ chức và quản lý, nâng cao chất lượng và hiệu quả hoạt động của các đơn vị sự nghiệp công lập và Chương trình hành động của Quân ủy Trung ương triển khai thực hiện nghị quyết này; Kết luận số 16-KL/TW của Bộ Chính trị về tổ chức Quân đội nhân dân Việt Nam đến năm 2021; tập trung quy hoạch, xây dựng hệ thống nhà trường toàn quân chính quy, mẫu mực, tinh, gọn, hoạt động hiệu quả với các nhiệm vụ được giao, đồng thời sẵn sàng đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ khi có tình huống xảy ra. Trong đó, chú trọng thực hiện tốt tiến độ nâng cấp một số trường trung cấp thành trường cao đẳng. Các nhà trường được giao nhiệm vụ đào tạo học viên hệ dân sự phục vụ sự nghiệp CNH, HĐH đất nước thời gian qua về cơ bản đã hoàn thành nhiệm vụ được giao và từng bước giảm dần về chỉ tiêu đào tạo, tiến tới không tuyển sinh đào tạo đối tượng này vào năm 2020 để tập trung thực hiện tốt nhiệm vụ đào tạo cán bộ, nhân viên chuyên môn kỹ thuật cho quân đội. Nâng cao chất lượng xây dựng chính quy, ý thức chấp hành pháp luật, kỷ luật, bảo đảm an toàn, xây dựng môi trường văn hóa quân sự, môi trường sư phạm lành mạnh, thực hiện nhà trường đi trước và làm mẫu cho đơn vị. Kiên quyết “nói không” với các biểu hiện tiêu cực trong thi cử và “bệnh thành tích” trong GDĐT; thực hiện phương châm dạy thực chất, học thực chất, đánh giá kết quả thực chất, góp phần nâng cao chất lượng GDĐT. Sử dụng hiệu quả nguồn ngân sách Nhà nước và huy động các nguồn lực trong khả năng của từng trường để đầu tư, nâng cấp cơ sở vật chất, trang thiết bị dạy học từng bước hiện đại.

Đội ngũ nhà giáo, cán bộ quản lý giáo dục là lực lượng nòng cốt trong quá trình xây dựng, phát triển của các nhà trường; có vai trò trung tâm quyết định đến chất lượng GDĐT. Các nhà trường cần tiếp tục xây dựng quy hoạch, kế hoạch tổ chức đào tạo, bồi dưỡng, xây dựng đội ngũ nhà giáo theo hướng “chuẩn hóa”, nâng cao trình độ, năng lực chuyên môn nghiệp vụ, kiến thức, kỹ năng sư phạm, trình độ ngoại ngữ, tin học. Tập trung tạo bước chuyển biến, đột phá trong ứng dụng thành quả của cuộc Cách mạng công nghiệp lần thứ 4 vào hoạt động dạy học và nghiên cứu khoa học. Nghiên cứu, lựa chọn, mời các đồng chí là chỉ huy, lãnh đạo các cơ quan, đơn vị trong toàn quân tham gia giảng dạy phù hợp với từng đối tượng đào tạo. Chú trọng sử dụng, phát huy vai trò của đội ngũ nhà giáo đã qua chiến đấu, tăng cường việc tổng kết kinh nghiệm thực tiễn, đúc kết thành lý luận, truyền thụ cho thế hệ giảng viên trẻ và học viên. Đẩy mạnh thực hiện công tác bồi dưỡng, cử giảng viên, cán bộ quản lý giáo dục đi thực tế, dự nhiệm ở các đơn vị để nâng cao năng lực chỉ huy, kinh nghiệm thực tiễn vận dụng vào giảng dạy và nghiên cứu khoa học trong các nhà trường. Tập trung đầu tư nguồn lực, trí tuệ của đội ngũ nhà giáo vào các đề tài nghiên cứu khoa học có tính ứng dụng thực tiễn cao, thiết thực phục vụ công tác huấn luyện, SSCĐ và chiến đấu, cải tiến vũ khí, trang thiết bị dạy và học. Các chế độ, chính sách đối với đội ngũ nhà giáo cần tiếp tục được bổ sung, nghiên cứu, hoàn thiện nhằm động viên kịp thời, đáp ứng ngày càng tốt hơn đời sống vật chất, tinh thần, huy động được nguồn lực “chất xám” quý báu vào sự nghiệp xây dựng quân đội, củng cố quốc phòng.

Lấy người học là trung tâm của quá trình GDĐT, các nhà trường cần quan tâm thực hiện tốt công tác tuyển sinh quân sự, tuyển chọn nguồn đầu vào đào tạo có chất lượng ngày càng cao phục vụ quân đội. Trên cơ sở quy chế của Nhà nước, quy định của Bộ Quốc phòng cần có biện pháp tổ chức tuyển sinh chặt chẽ, khoa học. Quá trình đào tạo tại các nhà trường cần thực hiện đồng bộ các giải pháp giáo dục, quản lý, động viên, khuyến khích, nhằm thúc đẩy tinh thần hăng hái thi đua học tập, rèn luyện, nghiên cứu, tự học, tự rèn của học viên, biến quá trình đào tạo thành quá trình tự đào tạo; tích cực, chủ động, phấn đấu đạt “chuẩn đầu ra” theo quy định; kiên quyết thải loại những cá nhân thiếu cố gắng trong học tập, rèn luyện, công tác, không đủ tiêu chí, tiêu chuẩn quy định trở thành cán bộ, sĩ quan, quân nhân chuyên nghiệp phục vụ lâu dài trong quân đội. Tăng cường tình cảm đoàn kết, mối quan hệ gắn bó giữa thầy và trò, giữa cán bộ với học viên, xây dựng môi trường sư phạm trong sạch, lành mạnh, đơn vị dân chủ, đoàn kết, kỷ luật nghiêm minh, vững mạnh toàn diện...

Năm 2018, Quân ủy Trung ương, Bộ Quốc phòng xác định là năm tập trung nâng cao chất lượng GDĐT của các NTQĐ. Đây sẽ là điều kiện thuận lợi để các nhà trường tiếp tục phát huy truyền thống, thành tích, kết quả đã đạt được, tập trung thực hiện đột phá có hiệu quả về công tác GDĐT, xây dựng nhà trường chính quy, mẫu mực theo phương châm “Nhà trường đi trước đơn vị”. Các nhà trường cần bám sát mục tiêu, nhiệm vụ, đặc biệt là các nội dung đã được xác định trong Chỉ lệnh công tác quân sự, quốc phòng năm 2018 để tổ chức thực hiện đạt chất lượng, hiệu quả cao. Từng cấp ủy, người chỉ huy cơ quan, nhà trường cần chủ động, sáng tạo, phối hợp chặt chẽ với các cơ quan chức năng của Bộ Quốc phòng tăng cường chỉ đạo, hướng dẫn, tổ chức thực hiện quyết liệt, đồng bộ, hiệu quả; thường xuyên kiểm tra, phúc tra, sơ kết, tổng kết rút kinh nghiệm nhằm hoàn thành tốt mục tiêu, yêu cầu, nhiệm vụ của công tác nhà trường đã xác định, tạo đà cho những bước phát triển vững chắc tiếp theo của sự nghiệp GDĐT trong quân đội, đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ bảo vệ Tổ quốc trong giai đoạn mới.

Thượng tướng PHAN VĂN GIANG (Ủy viên Trung ương Đảng, Ủy viên Thường vụ Quân ủy Trung ương, Tổng Tham mưu trưởng, Thứ trưởng Bộ Quốc phòng)