    |
 |
|
Trung tướng Hoàng Xuân Chiến. |
Phóng viên (PV): Thưa đồng chí, thời gian qua, công tác bảo vệ chủ quyền BGQG có những thuận lợi và thách thức gì?
Trung tướng Hoàng Xuân Chiến: Trong hơn 30 năm đổi mới, dưới ánh sáng của Chủ nghĩa Mác-Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, Đảng, Nhà nước ta đã đổi mới cả trong tư duy, nhận thức và trong thực tiễn lãnh đạo, chỉ đạo toàn Đảng, toàn quân và toàn dân thực hiện thắng lợi nhiệm vụ bảo vệ chủ quyền BGQG, giữ vững độc lập, chủ quyền, thống nhất, toàn vẹn lãnh thổ của đất nước. Trên cơ sở đánh giá đúng tình hình thế giới, khu vực và trong nước, Đảng, Nhà nước đã đề ra các chủ trương, giải pháp đúng đắn nhằm bảo vệ vững chắc chủ quyền BGQG trước mọi biến động của tình hình chính trị, an ninh trên thế giới. Thực tế, Đảng, Nhà nước đã và đang tăng cường hợp tác quốc tế giải quyết các vấn đề biên giới, vùng biển, đảo, tạo môi trường ổn định, xây dựng biên giới hòa bình, hữu nghị với các nước láng giềng; đẩy mạnh quan hệ hợp tác biên phòng với quốc tế, giữ cho “trong ấm ngoài êm”, bảo đảm ổn định từ bên trong, đồng thời ngăn chặn mọi nguy cơ tác động từ bên ngoài. Đảng, Nhà nước cũng kiên trì quan điểm phát huy sức mạnh bảo vệ BGQG của khối đại đoàn kết toàn dân tộc, của cả hệ thống chính trị; chăm lo xây dựng lực lượng BĐBP vững mạnh cả về chính trị, tư tưởng và tổ chức, theo hướng cách mạng, chính quy, tinh nhuệ, từng bước hiện đại, đóng vai trò chuyên trách trong bảo vệ BGQG, kết hợp xây dựng thế trận biên phòng toàn dân gắn với thế trận quốc phòng toàn dân, thế trận an ninh nhân dân, với kinh tế, đối ngoại, tạo thành thế trận tổng hợp có chiều sâu...
Tuy nhiên hiện nay, sự phát triển ở các vùng biên giới nhiều mặt còn hạn chế, tình hình trên các tuyến biên giới, biển, đảo đang tiềm ẩn nhiều nhân tố khó lường, gây mất ổn định về an ninh chính trị, hoạt động của các loại tội phạm diễn biến phức tạp, ngày càng tinh vi, xảo quyệt. Đặc biệt, hệ thống pháp luật về xây dựng, quản lý, bảo vệ BGQG chưa đầy đủ, chưa đồng bộ; sự kết hợp giữa phát triển kinh tế-xã hội với củng cố quốc phòng, an ninh còn nhiều hạn chế... đã và đang tác động, đặt ra những khó khăn, thách thức trong công tác bảo vệ vững chắc chủ quyền, an ninh BGQG trong tình hình mới.
PV: Bộ tư lệnh BĐBP vừa tổ chức Hội thảo khoa học xây dựng Chiến lược bảo vệ BGQG với quan điểm chung là xâu chuỗi các chủ trương, quyết sách của Đảng và Nhà nước về BGQG ở tầm cao hơn, rộng hơn, dài hơi hơn, nâng cao hơn nữa nhận thức, trách nhiệm của các cấp, các ngành và cả hệ thống chính trị về BGQG. Xây dựng một chiến lược mang tầm quốc gia, lại thuộc một lĩnh vực đặc biệt quan trọng là quốc phòng, an ninh là một việc lớn. Vậy chiến lược sẽ phải dựa vào những nền tảng lý luận cũng như thực tiễn nào, thưa đồng chí?
Trung tướng Hoàng Xuân Chiến: Từ khi lập quốc, các vương triều phong kiến nước ta đã luôn đề cao tư tưởng “dân là gốc”, hiểu rõ sức mạnh của dân nên luôn xác định nhân dân nói chung, đồng bào vùng biên nói riêng là lực lượng chủ yếu bảo vệ quốc gia cương thổ. Vận dụng tư tưởng sáng suốt của cha ông trong bối cảnh ngày nay, Đảng, Nhà nước ta xác định bảo vệ BGQG là bảo vệ độc lập, chủ quyền, toàn vẹn lãnh thổ của Tổ quốc, bảo vệ hòa bình, bảo vệ Đảng, bảo vệ nhân dân, bảo vệ lợi ích quốc gia, dân tộc, bảo vệ tình đoàn kết, hợp tác, cùng phát triển. Bảo vệ BGQG là bảo vệ đường biên giới trên đất liền và trên biển, đảo, bảo vệ hệ thống mốc quốc giới, dấu hiệu đường biên giới, công trình phòng thủ biên giới, hệ thống cửa khẩu liên hoàn, khép kín và bảo vệ khu vực biên giới phên giậu của Tổ quốc. Nhiệm vụ bảo vệ BGQG thuộc trách nhiệm của toàn Đảng, toàn quân và toàn dân. Phải lấy dân làm gốc, quần chúng nhân dân là chủ thể, LLVT đóng vai trò nòng cốt, lực lượng BĐBP đóng vai trò chuyên trách trong quản lý, bảo vệ BGQG. Đây chính là nền tảng cả về lý luận và thực tiễn của Chiến lược bảo vệ BGQG.
Do nhiệm vụ quản lý, bảo vệ BGQG là một bộ phận trọng yếu, không thể tách rời của sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc nên Chiến lược bảo vệ BGQG có nội dung rất rộng, bao trùm nhiều lĩnh vực, liên quan đến hầu hết các bộ, ngành, trách nhiệm của các cơ quan từ Trung ương đến địa phương. Với mục tiêu giữ vững chủ quyền, toàn vẹn lãnh thổ, bảo vệ tài nguyên, môi sinh, môi trường và lợi ích quốc gia trên khu vực biên giới, xây dựng biên giới hòa bình, hữu nghị, hợp tác cùng phát triển với các nước láng giềng, Chiến lược BGQG đòi hỏi tăng cường sự lãnh đạo của Đảng, sự quản lý của Nhà nước, phát huy vai trò nòng cốt của LLVT, vai trò chuyên trách của lực lượng BĐBP trong thực hiện nhiệm vụ quản lý, bảo vệ BGQG. Sức mạnh bảo vệ BGQG là sức mạnh của toàn dân, của cả hệ thống chính trị, trên tất cả các lĩnh vực kinh tế, chính trị, văn hóa-xã hội, quốc phòng, quân sự, đối ngoại... nên nó phải được đặt dưới sự lãnh đạo, chỉ đạo tập trung thống nhất của các cấp ủy đảng, chính quyền từ Trung ương đến cơ sở. Đây là vấn đề có tính nguyên tắc, quyết định đến kết quả thực hiện nhiệm vụ bảo vệ BGQG. Chiến lược bảo vệ BGQG cũng xác định rõ phải bảo đảm sự ổn định chức năng, nhiệm vụ của BĐBP, để BĐBP có điều kiện thuận lợi nâng cao về tổ chức, chuyên sâu về nghiệp vụ, tiến lên chính quy, hiện đại...
PV: Đức vua Lê Thái Tổ đã để lại cho hậu thế một di sản quý giá, đó là “định hướng” về công việc giữ gìn, bảo vệ cương thổ quốc gia: “Biên phòng hảo vị trù phương lược/ Xã tắc ưng tu kế cửu an”, tạm dịch là: Việc biên phòng cần có phương lược phòng thủ; đất nước phải lo kế lâu dài. Chiến lược bảo vệ BGQG xác định “phương lược” và “kế lâu dài” là gì, thưa đồng chí?
Trung tướng Hoàng Xuân Chiến: Nói một cách khái quát, Chiến lược bảo vệ BGQG nhằm xác định “phương lược”, mục tiêu cơ bản, lâu dài; các quan điểm chỉ đạo xuyên suốt, phương châm chỉ đạo và phương thức linh hoạt, xác định rõ nhiệm vụ và hệ thống các giải pháp toàn diện, đồng bộ, có lộ trình, bước đi phù hợp để bảo vệ vững chắc chủ quyền, lãnh thổ, an ninh BGQG, góp phần thực hiện thắng lợi hai nhiệm vụ chiến lược là xây dựng và bảo vệ Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa trong thời kỳ hội nhập. Chiến lược cũng vạch ra những mục tiêu cụ thể, như: Công tác phòng ngừa, ngăn chặn, xử lý các âm mưu, hành động xâm phạm, phá hoại của các thế lực thù địch, phản động; chủ động phát hiện sớm, kiên quyết đánh bại các hành động vũ trang xâm chiếm. Đồng thời hoàn thiện cơ chế, chính sách, hệ thống pháp luật; xây dựng, hoàn chỉnh nền biên phòng toàn dân, các thế trận có liên quan; xây dựng hệ thống chính trị ở cơ sở vững mạnh, nâng cao đời sống vật chất, tinh thần cho nhân dân, phát huy bản sắc văn hóa các dân tộc, từng bước loại trừ các nhân tố gây mất ổn định; mở rộng hợp tác quốc tế về biên giới và giao lưu biên giới, phối hợp, hợp tác trong quản lý, bảo vệ biên giới; về đấu tranh phòng, chống tội phạm, các thách thức an ninh phi truyền thống...
PV: Một trong những nội dung quan trọng của Chiến lược bảo vệ BGQG là tập trung xây dựng tiềm lực bảo vệ BGQG. Trong điều kiện hiện nay, “tiềm lực” cần được hiểu như thế nào, thưa đồng chí?
Trung tướng Hoàng Xuân Chiến: Tiềm lực bảo vệ BGQG chính là tiềm năng, thế mạnh về mọi mặt ở khu vực biên giới có thể bảo đảm huy động và phát huy sức mạnh tại chỗ, tạo ra tiềm lực kinh tế-quân sự và tiềm lực xã hội-quân sự đáp ứng trực tiếp nhu cầu quản lý, bảo vệ BGQG. Ngoài ra, nó còn có thể tạo ra những điều kiện thuận lợi và tăng cường các nguồn lực cho nhiệm vụ bảo vệ BGQG. Trải qua hàng nghìn năm dựng nước, cha ông ta luôn coi trọng nhân dân, đề cao tư tưởng lấy dân làm gốc trong mọi vấn đề liên quan đến quốc kế dân sinh. Chủ tịch Hồ Chí Minh đã dạy: “Khi nhân dân giúp đỡ ta nhiều thì thành công nhiều, giúp đỡ ta ít thì thành công ít, giúp đỡ ta hoàn toàn thì thắng lợi hoàn toàn”. Đối với công tác biên phòng ngày nay, “biên giới lòng dân” chính là một trong những “phương lược”, “kế lâu dài”. Giá trị cốt lõi của “phương lược” và “kế lâu dài” chính là việc chúng ta phải phát huy tốt mọi tiềm lực để bảo vệ BGQG, trong đó tiềm lực con người-vai trò của quần chúng nhân dân hơn lúc nào hết càng trở nên quan trọng, là sức mạnh tiềm tàng để chúng ta có thể bảo vệ vững chắc BGQG trong bất kỳ tình huống nào.
Cũng cần phải nói thêm, trong suốt chiều dài lịch sử, biết bao trang sử vẻ vang, chiến công lẫy lừng đều mang dấu ấn quan trọng của quần chúng nhân dân, được vun đắp nên bằng sức mạnh, tinh thần yêu nước và lòng tự tôn dân tộc. Chính vì vậy, tiềm lực chính trị-tinh thần có vai trò rất quan trọng trong sự nghiệp bảo vệ BGQG. Chiến lược bảo vệ BGQG cần phải xác định bản chất của nền biên phòng toàn dân là sức mạnh tổng hợp về tinh thần và vật chất, trong đó tiềm lực chính trị-tinh thần chính là xây dựng con người, tổ chức nhằm bảo đảm cho nhân dân và lực lượng chuyên trách bảo vệ biên giới luôn thấm nhuần truyền thống dựng nước, giữ nước và sức mạnh khối đại đoàn kết của toàn dân tộc, tin tưởng tuyệt đối vào sự lãnh đạo của Đảng, nhận thức đúng quyền lợi, trách nhiệm, nghĩa vụ công dân, tự giác tham gia bảo vệ BGQG. Thực tiễn đã chứng minh, dù LLVT nói chung, BĐBP nói riêng có được xây dựng chính quy, tinh nhuệ và hiện đại đến mấy, muốn hoàn thành tốt nhiệm vụ vẫn phải phát huy vai trò to lớn của nhân dân trong sự nghiệp bảo vệ BGQG. Nền biên phòng toàn dân chỉ có thể được hình thành, củng cố trên cơ sở hệ thống chính trị cơ sở trong sạch, vững mạnh, kinh tế, văn hóa, xã hội phát triển, đời sống vật chất và tinh thần của nhân dân được nâng cao. Vì vậy, cần lấy việc ổn định và phát triển kinh tế, văn hóa, xã hội làm nền tảng xây dựng, củng cố nền biên phòng toàn dân vững mạnh.
PV: Trân trọng cảm ơn đồng chí!
THÁI BÌNH (thực hiện)