Quan sát Binh nhì Tạ Xuân Tuyển, chiến sĩ Đại đội 3, Tiểu đoàn 7, Trung đoàn 98, Sư đoàn 316 trên bãi tập, dễ dàng nhận thấy các động tác chiến thuật cá nhân được thực hiện khá thuần thục. Hỏi thêm thông tin về Tạ Xuân Tuyển, Trung úy Phan Duy Ngọc, Chính trị viên Đại đội 3, nói ngay: "Tuyển sinh ra và lớn lên ở xã Thác Bà, huyện Yên Bình (Yên Bái). Gia đình còn nhiều khó khăn, khi vào đơn vị, Tuyển bộc lộ khá nhiều năng khiếu nhưng tính cách rụt rè, song sống tình cảm. Thông tin này tôi nắm chắc chính một phần nhờ có “hồ sơ thông tin chiến sĩ” do đại đội quản lý".

leftcenterrightdel
Một buổi sinh hoạt văn hóa văn nghệ của bộ đội Trung đoàn 98, Sư đoàn 316.

Ở Sư đoàn 316, chúng tôi thật sự ấn tượng với “hồ sơ thông tin chiến sĩ” được triển khai trong nội bộ sư đoàn vài năm trở lại đây. Trong hồ sơ chứa đựng khá nhiều thông tin hữu ích cho công tác quản lý chiến sĩ mới, như: Sở thích cá nhân, sở trường, nguyện vọng của bản thân… Đặc biệt, có phần “theo dõi tình hình tư tưởng của chiến sĩ”, được cập nhật hằng tháng, là thông tin quan trọng để chỉ huy các cấp nắm diễn biến tư tưởng chiến sĩ mới, giúp đơn vị giải quyết và quản lý hiệu quả. Khi chiến sĩ thuyên chuyển đi đơn vị khác, hồ sơ cũng được gửi theo. Như vậy, khi về đơn vị mới, cán bộ quản lý nắm được hoàn cảnh, điều kiện của từng chiến sĩ căn cứ trên thông tin được thể hiện trong hồ sơ đơn vị cũ gửi kèm.

Năm 2018, Sư đoàn 316 tiếp nhận chiến sĩ mới là con em của đồng bào 8 tỉnh trên địa bàn Quân khu 2. Trong số chiến sĩ mới có tới 60% là con em đồng bào các dân tộc thiểu số; phong tục tập quán đa dạng, trình độ văn hóa và khả năng nhận thức không đồng đều là những khó khăn không nhỏ ảnh hưởng đến công tác nắm, quản lý và giải quyết tư tưởng chiến sĩ mới. Do vậy, việc nắm chắc chiến sĩ ngay từ đầu rất quan trọng.

Về phương pháp nắm thông tin chiến sĩ, Trung tá Phùng Ngọc Tuấn, Phó chính ủy Trung đoàn 148 (Sư đoàn 316), chia sẻ: “Ngay sau khi chiến sĩ về đơn vị, chúng tôi tiến hành nắm “hồ sơ thông tin chiến sĩ”, kết hợp khai thác các kênh thông tin khác, như qua bạn bè cùng đơn vị, gia đình, địa phương. Đặc biệt, cán bộ phải nắm bắt đặc điểm tâm lý, tình hình tư tưởng chiến sĩ thông qua sinh hoạt hằng ngày; tiến hành phân loại chiến sĩ mới theo nhóm, chú trọng quan tâm, uốn nắn, động viên, giúp đỡ thường xuyên nhóm có biểu hiện cá biệt. Ngoài ra, các phân đội cũng phát huy tốt vai trò tổ 3 người, hệ thống chiến sĩ bảo vệ trong nắm tình hình tư tưởng chiến sĩ mới”.

Thượng tá Nguyễn Ngọc Ngân, Phó chính ủy Sư đoàn 316, cho rằng: “Để nắm chắc chiến sĩ của mình, bổ sung vào “hồ sơ thông tin chiến sĩ” chính xác, có giá trị thiết thực đòi hỏi người cán bộ quản lý trực tiếp phải luôn chịu nghĩ, chịu làm, đặt mình vào cương vị chiến sĩ. Tôi cũng đánh giá cao mô hình: “3 đồng hành, 1 mục tiêu”; “3 cùng, 2 trước, 2 sau”. Với “3 đồng hành, 1 mục tiêu” thì "3 đồng hành" trong nhận thức, tư tưởng chính trị, chia sẻ, giáo dục bộ đội; nâng cao chất lượng thực hiện nhiệm vụ; rèn luyện nâng cao thể lực. Còn "1 mục tiêu" thì không gì khác là hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ.

Thiếu úy Nguyễn Văn Hải, Trung đội trưởng Trung đội 1, Đại đội 8, Tiểu đoàn 8, Trung đoàn 98 cho biết về mô hình “3 cùng, 2 trước, 2 sau”. Với “3 cùng” chính là cùng ăn, cùng ở, cùng làm với chiến sĩ mới. Cùng ăn để nắm được chế độ, tiêu chuẩn của bộ đội có đúng, đủ, hợp lý không; chiến sĩ mới có ăn ngon, ăn hết khẩu phần không. Cùng ở để nắm bắt tâm tư của chiến sĩ, đồng thời thu hẹp khoảng cách giữa chỉ huy với chiến sĩ. Cùng làm để nêu gương cho chiến sĩ làm theo. Trong khi đó “2 trước” chính là làm trước và dậy trước: Làm trước để bộ đội dễ quan sát, dễ làm theo. Dậy trước để quan sát xem bộ đội ngủ có ngon hay thấp thỏm, lo âu. “2 sau” là về sau, ngủ sau, về sau để kiểm tra chất lượng công việc, từ đó có biện pháp điều chỉnh kịp thời. Ngủ sau để quan sát được bộ đội có chấp hành nghiêm chế độ ngủ nghỉ hay không và nắm bắt được tư tưởng bộ đội.

Cũng nhờ thực hiện tốt “2 sau” mà Thiếu úy Nguyễn Văn Hải nắm bắt và đề xuất biện pháp giải quyết kịp thời tư tưởng của chiến sĩ mới Lò Văn Tình, quê ở Hà Giang. Tình là lao động chính của gia đình, bố bị tai nạn liệt nửa người, mẹ sức khỏe yếu. Vì ngủ sau chiến sĩ nên khi phát hiện Tình khóc trong giờ nghỉ trưa, hỏi ra mới nắm rõ hoàn cảnh, anh và đội ngũ cán bộ các cấp đã tích cực động viên, giúp đỡ kịp thời, nhờ đó, tư tưởng chiến sĩ này dần ổn định, phấn đấu đạt kết quả cao trong huấn luyện.

Quản lý bộ đội bằng nhiều biện pháp và kinh nghiệm như nắm chắc “hồ sơ thông tin chiến sĩ” của Sư đoàn 316 là cách làm hay, nên chăng cần được nhân rộng.

Bài và ảnh: SƠN HÀ