Trước tình hình đó, Đảng ta có chủ trương xây dựng LLVT địa phương, dân quân du kích, bộ đội chủ lực nhằm đáp ứng yêu cầu đưa cuộc kháng chiến chuyển sang giai đoạn mới.
Mùa thu năm 1949, thực hiện Chỉ thị của Ban Thường vụ Trung ương Đảng về xây dựng bộ đội địa phương và phát triển dân quân, Bộ Tổng Tư lệnh quyết định thành lập đại đoàn chủ lực trực thuộc bộ, mang phiên hiệu Đại đoàn 308. Bộ chỉ huy Đại đoàn gồm các đồng chí: Vương Thừa Vũ, Đại đoàn trưởng kiêm Chính ủy; Cao Văn Khánh, Đại đoàn phó; Lê Vinh Quốc, Phó chính ủy.
Sáng 28-8-1949, Lễ thành lập Đại đoàn 308 (nay là Sư đoàn 308, Quân đoàn 1) được tổ chức trọng thể tại thị trấn Đu, huyện Phú Lương, tỉnh Thái Nguyên. Sau lễ chào cờ, Đại tướng Võ Nguyên Giáp, Tổng Tư lệnh Quân đội quốc gia và Dân quân Việt Nam đọc Nhật lệnh nêu rõ: "Đại đoàn có nhiệm vụ cùng các binh đoàn chủ lực khác đi tiên phong trên con đường tiêu diệt sinh lực địch, trên con đường chính quy hóa. Đại đoàn phải: Hễ đánh là thắng; hễ đánh là tiêu diệt sinh lực địch; ngày càng lớn mạnh; quyết định chiến trường...".
Tại lễ thành lập, đồng chí Lê Thành Lập, thay mặt Hội Liên hiệp Quốc dân Việt Nam (nay là Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam) trao tặng đại đoàn thanh kiếm mang dòng chữ “Mã đáo thành công”-thể hiện niềm tin tưởng sâu sắc của quân và dân cả nước đối với đại đoàn sẽ đánh đâu thắng đó. Thanh kiếm "Mã đáo thành công" luôn được lớp lớp cán bộ, chiến sĩ đại đoàn giữ gìn, là động lực để các đơn vị trong đại đoàn đẩy mạnh vận động chiến, phát huy vai trò “quả đấm chủ lực" hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ, góp phần quyết định chiến trường, tạo chuyển biến cục diện chiến tranh; góp phần vào thắng lợi của toàn quân, toàn dân trong các cuộc kháng chiến, xây dựng đơn vị vững mạnh. Với những thành tích tiêu biểu xuất sắc trong xây dựng và chiến đấu, Sư đoàn 308 có 13 tập thể, 11 cá nhân vinh dự được Đảng, Nhà nước phong tặng danh hiệu Anh hùng LLVT nhân dân và nhiều phần thưởng cao quý khác.
Bài và ảnh: NGUYỄN THẾ MẠNH